Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Strategiczna Szkoła Polskiego Sektora Bankowości Spółdzielczej | Efektywność, bezpieczeństwo i rozwój polskiej bankowości lokalnej w niełatwych czasach

Główną przesłankę spotkania stanowiły kluczowe kwestie: efektywność, bezpieczeństwo i rozwój. Dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich, zaznaczył w wystąpieniu inauguracyjnym, że sytuacja lokalnego sektora finansowego przedstawia się lepiej niż całej bankowości, która zmaga się z wyzwaniami natury prawno-regulacyjnej i rekordowymi obciążeniami fiskalnymi i parafiskalnymi.

Prawo i podatki, czyli główne wyzwania

Najwyższe w Unii Europejskiej daniny to nie jedyny problem – w ostatnich latach dała się we znaki niska jakość tworzenia prawa, nierzadko z pominięciem konsultacji społecznych, czy też upowszechnianie manipulacji na temat rzekomo doskonałej kondycji polskiej bankowości. Tymczasem kapitały sektora obniżają się, osiągając poziom notowany przed dekadą, a wynik finansowy netto jest ponad dwukrotnie niższy niż 12 lat temu.

Prezes ZBP wskazał priorytety środowiska bankowego, jak dialog z administracją publiczną odnośnie roli sektora w finansowaniu przedsięwzięć rozwojowych czy dalsze prowadzenie reformy wskaźników referencyjnych. Równie istotne jest wypracowanie sprawiedliwego modelu wsparcia kredytobiorców hipotecznych, ograniczenie nadużywania pojęcia abuzywności czy wykreowanie spójnej polityki mieszkaniowej.

Kwestie te mają znaczenie dla spółdzielców również dlatego, że 80% zasygnalizowanych wyzwań dotyczy również ich – wskazał Bartosz Kublik, wiceprezes ZBP. Poza tzw. podatkiem bankowym, pozostałe ciężary fiskalne dają się we znaki lokalnym bankom, podobnie jak sukcesywne rozszerzanie przywilejów konsumenckich i obejmowanie nimi kolejnych grup interesariuszy, jak rolnicy czy indywidualni przedsiębiorcy. Dla lokalnych instytucji finansowych kluczowe jest zapewnienie proporcjonalności prawno-regulacyjnej. Innym wyzwaniem jest obniżenie się udziału spółdzielców w aktywach sektora bankowego, co zdaniem wiceprezesa ZBP wynika z problemów w przekształcaniu depozytów w akcję kredytową.

Dzięki utrzymaniu tempa wzrostu funduszy własnych poprawiła się pozycja kapitałowa sektora bankowości spółdzielczej na tle banków komercyjnych, po trzech kwartałach ub.r. odpowiadała ona za 18% wyniku całej branży w Polsce, to znacznie więcej niż jej udział w aktywach. – Bardzo dobre wyniki są także zasługą tego, że przeorientowaliśmy architekturę sektora spółdzielczego i powołaliśmy w 2015 r. systemy ochrony zrzeszeń. Uporządkowaliśmy portfele kredytowe, wyczyściliśmy je, dorezerwowaliśmy, wprowadziliśmy w bankowości spółdzielczej pewne warunki brzegowe co do apetytu na ryzyko – zauważył Bartosz Kublik.

Nie tylko inflacja

Najgorsze już za  nami, jednak odbicie nastąpiło z wyjątkowo niskiego poziomu – przekonywał Michał Ołdakowski, prezes zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB. Podkreślił, iż za regres w polskiej gospodarce odpowiada nie tylko inflacja – choć i ta do roku 2025 nie ma szans na osiągnięcie celu NBP – ale i niski na tle Europy poziom inwestycji w relacji do PKB. To zły prognostyk dla akcji kredytowej, przestrzegał szef SSO SGB. Odczyty wskaźników PMI w II połowie 2023 r. odbiły, zwłaszcza w sferze produkcji sprzedanej, nie należy jednak zapominać o złych sygnałach z zagranicy, zwłaszcza z Niemiec, gdzie od sierpnia ub.r. obserwowany jest spadek i tak ujemnej dynamiki produkcji. Przy optymistycznych założeniach, rok 2024 może przynieść Niemcom wzrost gospodarczy na poziomie zaledwie 1%.

Na tym tle polski dwuprocentowy wzrost PKB i jego prognoza na 2024 r. na poziomie 3,5% prezentują się nieźle, podobnie jak wskaźniki bezrobocia, ...