Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Konwent | Polska bankowość spółdzielcza w 2023 roku

Łukasz Bogusz
doradca zarządu Związku Banków Polskich

Konwent na Rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej 2023 to robocze spotkanie jej liderów. Odbyło się w dniach 17-18 stycznia br. w Józefowie koło Warszawy. W spotkaniu uczestniczyli członkowie zarządów i rad nadzorczych banków zrzeszających, systemów ochrony instytucjonalnej, jak również członkowie rad zrzeszenia – czyli grupa osób najbardziej predystynowanych do kierowania pracami sektora bankowości spółdzielczej nad wdrożeniem rekomendacji przyjętych w trakcie konwentu oraz kształtowania myśli strategicznych, wokół których rozwijać się będzie polska bankowość lokalna. Obecni byli także zaproszeni goście, m.in. z Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Biura Informacji Kredytowej, Krajowej Izby Rozliczeniowej oraz eksperci ze świata nauki i instytucji okołobankowych.

W trakcie spotkania omówili oni aktualną sytuację sektora, zapoznali się z wnioskami płynącymi z najnowszych raportów i analiz dotyczących bankowości spółdzielczej, a także podsumowali aktualny stan realizacji rekomendacji wypracowanych na poprzednich spotkaniach konwentu.

Strategia biznesowa w roku 2023

– Zachodzące zmiany struktury gospodarki oraz regulacyjnych i finansowych podstaw jej funkcjonowania wymuszą szybkie zmiany podejścia do biznesu banków spółdzielczych. Bolączką, z którą już dzisiaj mierzy się większość tych instytucji, to słabnąca aktywność mniejszych podmiotów gospodarczych i rolniczych, będących głównym motorem rozwoju działalności kredytowej w poprzednich latach – podkreślił dr Sławomir Czopur, prezes zarządu Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS.

– Zrozumiały jest sceptycyzm organów banków spółdzielczych wobec poszukiwań synergii w procesach łączeniowych, tym bardziej zatem widać potrzebę dalszego zacieśniania współpracy w ramach zrzeszeń. Ich stowarzyszeniowy charakter pozwala na wyznaczanie i realizację wspólnych celów, zarówno w zakresie budowy szeroko rozumianej infrastruktury bankowej, jak i współpracy biznesowej i zapewnienia bezpieczeństwa finansowego. Aby móc wspierać rozwój lokalnych społeczności, banki spółdzielcze muszą wzmocnić współpracę w ramach zrzeszenia, i to zarówno produktową, w zakresie rozwoju, jak i bezpieczeństwa funkcjonowania – dodał.

Wyzwania stojące przed bankami spółdzielczymi w tym roku

– Rok 2022 upłynął w bankach spółdzielczych pod znakiem wysokiej inflacji, rosnących stóp procentowych oraz ich pozytywnych i negatywnych konsekwencji dla bilansów i wyników. Te pozytywne to oczywiście bardzo wysokie wyniki finansowe, dzięki którym banki były w stanie zwiększyć poziom bezpieczeństwa indywidualnego poprzez zwiększenie rezerw celowych, a po odbiorach bilansów funduszy własnych. Udało się także przynajmniej rozpocząć realizację odkładanych w latach ubiegłych inwestycji w kadry i niezbędną infrastrukturę. Banki zwiększyły również poziom solidarnościowego bezpieczeństwa, uzupełniając fundusze pomocowe tak, że część składkowa osiągnęła poziom 1% środków gwarantowanych. Negatywnym skutkiem był oczywiście bardzo dynamiczny wzrost kosztów funkcjonowania, połączony z drastycznym ograniczeniem popytu na kredyty – zaznaczył Michał Ołdakowski, prezes zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB-Banku.

– Rok 2023 pod względem wyniku odsetkowego zapowiada się dość dobrze, choć powtórzenie marż odsetkowych i wyników z poprzedniego roku będzie niemożliwe. Nie zabraknie również wyzwań nadzorczych i regulacyjnych. Część już znamy, jak chociażby zmiana wskaźników referencyjnych czy w zasadzie niemożliwe do spełnienia wytyczne EBA i standardy dotyczące limitów na ryzyko stopy procentowej. Innych, biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia i rok wyborczy, możemy z obawą oczekiwać. Niezależnie jednak od aktualnych trosk i problemów nie możemy zapominać o konieczności modernizacji i rozwoju poszczególnych banków. Trudniejszy z perspektywy rozwoju biznesu czas należy wykorzystać na przygotowania i zmiany niezbędne do tego, aby skutecznie konkurować w przyszłości, również w obliczu negatywnych perspektyw demograficznych – dodał.

Szanse i ryzyka związane z ESG

– Społeczna odpowiedzialność biznesu, jeden z filarów ESG (ang. Environmental, Social, Corporate Governance), jest dla banków spółdzielczych częścią ich filozofii działania. Sponsoring wydarzeń sportowych, własne inicjatywy i wyzwania sportowe dla pracowników, edukacja młodego pokolenia i produkty finansowe, które mu dedykujemy. To się dzieje i wzmacnia środowisko bankowości spółdzielczej oraz lokalne więzi. Ryzyko może tkwić w lekceważeniu zasad ESG na poziomie terminów działań – tej aktywności nie da się odłożyć na potem. Ryzykowny może być brak kompleksowości działań: ład korporacyjny i aspekty społeczne mają wielki wpływ na efektywność w obszarze ochrony klimatu. To jest spójny system, ale ...