Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Bankowość Lokalna | Małe może być piękne, a nade wszystko efektywne

Co powinno się zmienić w sferze regulacji, by usprawnić finansowanie rolnictwa i jego szeroko pojętego otoczenia?

– Aktualnie najpilniejszym tematem jest nowelizacja „Kodeksu postępowania cywilnego”, określająca wyłączenia spod egzekucji zwierząt i przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo rolne [rozmowa odbyła się przed uchwaleniem przez Sejm jego nowelizacji – przyp. red.]. Do tej pory katalog wyłączeń określało rozporządzenie ministra sprawiedliwości, jednak Senat uznał, że powyższe kwestie powinna regulować ustawa. Niestety, przepisów wspomnianego rozporządzenia nie przeniesiono w całości do k.p.c. Wyeliminowano zapis o zniesieniu wyłączeń spod egzekucji w przypadku, gdy jest ona prowadzona wobec całości gospodarstwa. Ten swoisty immunitet chronić miał właścicieli gospodarstw, ale nie wzięto pod uwagę, że w takiej sytuacji banki nie będą mogły ich finansować. Nowe przepisy skutkują wstrzymaniem akcji kredytowej w sektorze agro, bowiem pozbawiono banki skutecznych form zabezpieczenia.

Przedstawiciele banków, izb i organizacji rolniczych wystosowali wspólny apel do resortu rolnictwa i parlamentarzystów o pilne poprawienie przepisów. Pozytywnie należy ocenić senacki projekt nowelizacji przepisów ograniczających egzekucję z majątku rolnika, który 12 stycznia br. trafił do Sejmu, a który ma na celu dodanie do ustawy pominiętego w nowelizacji k.p.c. z 2 grudnia 2021 r. przepisu rozporządzania ministra sprawiedliwości w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji. Projekt przewiduje, że przepisy ustawy nie będą stosowane w wypadku skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika.

Brak przyjęcia tego projektu i zmian do k.p.c. regulujących egzekucję z majątku rolnika, oznaczałby zastopowanie finansowania rolników. To się już dzieje na mocy aktualnie obowiązujących przepisów k.p.c., z uwagi na brak możliwości zabezpieczenia spłaty zaciągniętego zobowiązania – przepisy obligują wszak banki do uzyskania realnego zabezpieczenia udzielonego kredytu.

Najczęstszym i najpewniejszym sposobem zabezpieczenia wierzytelności w praktyce bankowej pozostaje hipoteka na nieruchomości kredytobiorcy. Z uwagi na wyłączenie nieruchomości będących własnością rolnika spod egzekucji (art. 829(1) pkt 15 k.p.c.), ustanowienie na nich hipoteki nijak nie zabezpieczy interesów kredytodawcy, co oznaczać będzie konieczność przedstawienia innego zabezpieczenia, gdy cały majątek rolnika może się mieścić na liście wyłączeń określonej w art. 829(1) k.p.c.

Bankowość spółdzielcza to jedna z najstarszych form instytucji finansowych. Jej rozwój związany jest ze specyfiką lokalizacji i klienteli banków spółdzielczych, działających głównie na wsiach i w małych miejscowościach. Usytuowanie lokalnych instytucji finansowych sprawia, że pełnią one wiodącą rolę w finansowaniu rolnictwa. Dostępność do zewnętrznych źródeł kapitału ma ogromne znaczenie dla gospodarstw rolnych, w których oszczędności oraz skumulowany majątek prywatny często nie wystarczają do prowadzenia bieżącej działalności oraz inwestowania. Kredytowanie rolnictwa jest niezbędne do prawidłowego jego rozwoju, tworzenia bazy kapitałowej, efektywnej alokacji kapitału i stymulowania skłonności do inwestowania. Wspieranie przemian na polskiej wsi wpływa na poprawę warunków życia i podniesienie konkurencyjności gospodarstw rolnych.

Zarząd naszego banku świadomie podjął decyzję o prowa­dzeniu komunikacji w mediach społecznościowych. Facebook to atrybut nowoczesnego banku, otwartego na potrzeby klienta. Media społecznościowe stanowią wpływowy kanał informacyj­ny. Wykorzystujemy FB do podtrzymania kontaktu z klientami, ale też do zwrócenia uwagi potencjalnych klientów aktywnych w tej przestrzeni.

W przypadku naszego banku znowelizowane przepisy k.p.c. mają fundamentalne znaczenie, ponieważ aż 55 % całego portfela kredytowego stanowią zobowiązania rolników. W tej chwili sytuacja jest patowa. Z niecierpliwością czekamy na skorygowanie powstałej sytuacji, co ma istotne znaczenie dla banków, ale przede wszystkim dla gospodarstw rolnych.

W takich sytuacjach widać, jak ważne są działania sektorowe, podejmowane w ramach zrzeszeń banków spółdzielczych czy izb gospodarczych, reprezentujących sektor.

Jak dalece doświadczenia czasu pandemii zmieniły wasz biznes, budowanie relacji i obszar komunikacji?

– W obliczu nieprzewidywalności i ograniczeń odczuliśmy, że wiele kwestii wymyka się spod rutynowego planowania, organizacji czy kontroli. To czas próby dojrzałości i opanowania w sytuacjach kryzysowych. Działania antykryzysowe wywróciły do góry nogami dotychczasowe warunki prowadzenia działalności bankowej, gospodarczej, a także relacje społeczne.

Pandemia ...