Niskie zadłużenie polskich gospodarstw domowych na tle świata
Rekordzistą jest Szwajcaria, gdzie dług gospodarstw domowych wynosi aż 129,4% PKB. W ostatnich dwudziestu latach szwajcarskie rodziny zwiększyły swoje prywatne zadłużenie o ok. 30%, aczkolwiek w ostatnim roku nieznacznie ono spadło.
Na drugim biegunie jest Argentyna, gdzie dług gospodarstw domowych wynosi zaledwie 4,4% PKB. Argentyna przeżywa permanentny kryzys finansowy i w ostatnich 30 latach wielokrotnie potrzebowała pomocy międzynarodowych instytucji finansowych, ale dług rodzin argentyńskich cały czas utrzymywał się na niskim poziomie i nie przekraczał 8% PKB.
Sąsiednie kraje Ameryki Południowej także mają relatywnie niski dług gospodarstw domowych, ale znacząco wyższy niż w Argentynie. W Brazylii w połowie ubiegłego roku wyniósł on 34,5% PKB, W Chile 44,8% PKB, w Kolumbii 29,6% PKB.
Czytaj także: W Nowy Rok bez długów – ostatnia szansa na porządki w finansach
Nauczka dla Amerykanów: subprime
W Stanach Zjednoczonych zadłużenie gospodarstw domowych było jedną z przyczyn kryzysu finansowego, którego kulminacja przypadła we wrześniu 2008 roku. Dług dotyczył przede wszystkim kredytów hipotecznych, które były udzielane przez banki bez wystarczającego zabezpieczenia. Takie źle zabezpieczone kredyty (tzw. subprime) były następnie przedmiotem obrotu w bankach inwestycyjnych.
Dług amerykańskich rodzin rósł przez wiele dekad od 20% PKB w roku 1950 do 100% w 2008 roku. Ale od kryzysu finansowego Amerykanie się oddłużali i w połowie ubiegłego roku zadłużenie rodzin amerykańskich wynosiło 75,6% PKB.
Odwrotna sytuacja miała miejsce w Chinach. Do 2006 roku dług chińskich gospodarstw domowych nie przekraczał 10% PKB. Od tego czasu systematycznie rósł i w połowie ubiegłego roku wynosił już 61,6% PKB. Jeżeli trend się utrzyma, w ciągu dekady zadłużenie chińskich rodzin w relacji do PKB będzie większe niż amerykańskich.
Czytaj także: BIG InfoMonitor: elektryzujące długi Polaków
Małe zadłużenie polskich gospodarstw domowych?
Polskie gospodarstwa domowe są na tle świata, a także Unii Europejskiej relatywnie mało zadłużone. W połowie 2022 ich dług wynosił 29,8% PKB, przy średnim w strefie euro ok. 60% PKB.
Polskie rodziny są bardziej zadłużone niż węgierskie, ale mniej niż czeskie. Dług polskich rodzin znacznie wzrósł w ostatnich 30 latach. W roku 1995 wynosił zaledwie 2% PKB. Maksymalny poziom osiągnął w połowie 2015 roku i od tego czasu nieznacznie spadał.
Wysokość zadłużenia gospodarstw domowych jest wyraźnie skorelowana z wysokością PKB na głowę mieszkańca, ale wynika też z różnic w stylu życia. W Irlandii, gdzie poziom PKB na głowę mieszkańca jest jeden z najwyższych w Unii Europejskiej, dług gospodarstw domowych to 28,3%, a w sąsiedniej Wielkiej Brytanii 83,9%.
Czytaj także: Portal dla dłużnika: rozwiązanie, które się opłaca wierzycielom i dłużnikom
