NBP: banki planują łagodzenie polityki kredytowej w III kw. 2020 r.
„Obecna edycja 'Raportu’ obejmuje wyniki pełnego kwartału negatywnego oddziaływania pandemii COVID-19 na gospodarkę. W polityce kredytowej banków i popycie na kredyty pogłębiły się tendencje z I kwartału br. Zdecydowana większości banków zaostrzyła – często w znacznej skali – kryteria polityki kredytowej oraz gros warunków udzielania kredytów. W opinii respondentów niepewność co do dalszych gospodarczych i społecznych skutków rozprzestrzeniania się pandemii silnie obniżyła popyt na kredyt ze strony sektora niefinansowego, w tym szczególnie na kredyty dla małych i średnich przedsiębiorstw i kredyty konsumpcyjne” – czytamy w raporcie NBP pt. „Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych III kwartał 2020 r.”.
Czytaj także: Ile kredytów udzieliły banki w czerwcu? Są dane NBP >>>
Zaostrzenie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw w II kw.
W II kw. br. zaobserwowano zaostrzenie przez większość banków kryteriów polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw, silniejsze w przypadku sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) motywowane głównie pogorszeniem się sytuacji gospodarczej, w tym branż wrażliwych na oddziaływanie pandemii.
„Na III kwartał banki przewidują odwrócenie tendencji i nieznaczne łagodzenie polityki kredytowej oraz niewielki wzrost popytu we wszystkich kategoriach kredytów dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych” – czytamy dalej.
Czytaj także: Na jesieni możliwy znaczący wzrost liczby niespłacanych kredytów >>>
Na III kwartał 2020 r. banki przewidują zakończenie zwiększania restrykcyjności polityki kredytowej. W segmencie krótko- i długoterminowych kredytów dla dużych przedsiębiorstw banki planują niewielkie złagodzenie polityki (5% i 7%). W przypadku kredytów dla sektora MSP przewidywania banków są zróżnicowane. Procenty netto odnośnie do polityki kredytowej wobec MSP w III kwartale br. wynoszą około 11% dla kredytów krótkoterminowych i około -4% dla kredytów długoterminowych. NBP zwraca jednak uwagę, że w przypadku kredytów dla MSP porównywalne grupy banków prognozują zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów krótko- i długoterminowych o znacznej skali (-15% i -24%), jak i ich nieznaczne złagodzenie (28% i 21%).
Banki prognozują pojawienie się większego popytu na kredyt dla dużych oraz małych i średnich przedsiębiorstw: wyraźnie silniejszego na kredyty krótkoterminowe (63% i 67%) niż długoterminowe (16% i 39%). Tylko pojedyncze banki oczekują spadku popytu we wszystkich kategoriach kredytów, podano także.
Sytuacja na rynku kredytów mieszkaniowych
Na rynku kredytów mieszkaniowych w II kw. br. odnotowano „wyraźne zaostrzenie przez większość banków kryteriów polityki kredytowej, głównie ze względu na niepewność co do przyszłej sytuacji gospodarczej; zaostrzenie większości warunków udzielania kredytów, w szczególności podwyższenie wymaganego wkładu własnego i marży kredytowej”, podał bank centralny.
W II kwartale 2020 r. wyraźnie zmniejszył się popyt na kredyty mieszkaniowe (-66%), przy czym około połowy respondentów wskazało na spadek popytu o znacznej skali.
„Na III kwartał 2020 r. banki spodziewają się odwrócenia tendencji i złagodzenia polityki kredytowej (46%) przy nieznacznym wzroście popytu na kredyty mieszkaniowe (25%)” – napisano w raporcie.
Kredyty konsumpcyjne
Drugi kwartał 2020 r. był kolejnym okresem silnego zaostrzania przez banki kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych (-93%); większość respondentów (około 68%) wskazała na znaczne zaostrzenie.
„W II kwartale 2020 r. niemal wszystkie ankietowane banki zaobserwowały pogłębiający się spadek popytu na kredyty konsumpcyjne (procent netto -93%). Banki uzasadniały spadek popytu m.in. pogorszeniem sytuacji gospodarstw domowych (-73%, zob. wykres 11), zaostrzeniem kryteriów i warunków udzielania kredytów konsumpcyjnych (-57% i -43%), jak również spadkiem zapotrzebowania na finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku (-38%). W opinii banków na spadek popytu istotny wpływ miała niepewność co do gospodarczych i społecznych skutków rozprzestrzeniania się pandemii COVID-19, tj. utrata miejsc pracy i części dochodów, zamykanie działalności przedsiębiorstw, ograniczanie się gospodarstw domowych do zakupu wyłącznie niezbędnych dóbr konsumpcyjnych” – czytamy dalej.
„Na III kwartał 2020 r. banki przewidują odwrócenie aktualnych tendencji i nieznacznego złagodzenia polityki kredytowej (29%). Prognozy banków co do zmian popytu na kredyty konsumpcyjne są zróżnicowane (17%) – niektóre banki oczekują nieznacznego wzrostu (46%), inne natomiast znacznego bądź nieznacznego spadku popytu (-29%)” – napisano także.
NBP podkreślił, że począwszy od bieżącej edycji ankiety we wszystkich pytaniach zastosowano jednolitą bazę odniesienia przy liczeniu procentu netto, tj. wszystkie uczestniczące w ankiecie banki działające w danym segmencie rynku. Poprzednio za podstawę do liczenia struktur procentowych pytań dotyczących przyczyn zmian polityki kredytowej lub popytu na kredyt przyjmowano wyłącznie banki deklarujące zmiany w tym zakresie.
