„Nadprogramowy” wzrost zainteresowania obligacjami to ok. 2 mld zł. GUS podał dane o sprzedaży detalicznej

Główny Urząd Statystyczny (GUS) poinformował 25.11.2019, że sprzedaż detaliczna (w cenach stałych) wzrosła o 4,6% r/r w październiku 2019 r.

Sprzedaż detaliczna w cenach bieżących w październiku była wyższa niż przed rokiem o 5,4% i zwiększyła się o 7,4% m/m.

Niektórzy ekonomiści podkreślają, że oczekiwane spowolnienie dynamiki sprzedaży w kolejnych miesiącach może być efektem większego ograniczenia popytu pozostałych sektorów gospodarki (np. przedsiębiorstw lub jednostek finansów publicznych), a nie ograniczenia popytu gospodarstw domowych. Słabsze nastroje konsumentów również mogą ograniczyć skłonność do konsumpcji.

Analitycy wskazują z drugiej strony, że impuls fiskalny, w znaczącej części jest kierowany na konsumpcję w jednostkach mikro lub konsumpcję usług (budowlanych, edukacyjnych), która nie jest ujęta w miesięcznych danych publikowanych przez GUS (sprzedaż detaliczna towarów w jednostkach zatrudniających powyżej 9 osób).

Ekonomiści oczekują długiego okresu stabilizacji kosztu pieniądza i braku zmian stóp procentowych nawet do końca 2022 roku.

Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego

„Sprzedaż detaliczna w październiku przyspieszyła, co pokazuje przede wszystkim dynamika w ujęciu miesięcznym (na poziomie 7,4%). Wzrosty sprzedaży odnotowano w październiku we wszystkich raportowanych przez GUS kategoriach, a najsilniej wzrosła sprzedaż pojazdów samochodowych (o 15.5%m/m).

W sierpniu i wrześniu sprzedaż detaliczna m/m spadała. Wynik w ujęciu rocznym (wzrost o 5.4%) jest natomiast zbliżony do zanotowanego we wrześniu, ale w tym przypadku odczyt „obciążyła” wysoka zeszłoroczna baza odniesienia.

Październik to pierwszy miesiąc czwartego kwartału i jeśli chodzi o handel, zaczął się on dość przyzwoicie. Dwa kolejne miesiące to okres stopniowego wzrostu zakupów związanych ze świętami Bożego Narodzenia, a zatem statystyki mogą pójść w górę. Tym, co może nieco ograniczyć skłonność do konsumpcji gospodarstw domowych, są ich słabsze nastroje. Wygasły już, jak wiele na to wskazuje, efekty impulsów fiskalnych wpływających na konsumpcję, i choć gospodarstwa domowe nie obawiają się np. utraty dochodów, to jednak duże ich obawy rodzi inflacja i niepewność związana z dalszym wzrostem cen z początkiem nowego roku.

Konsumpcja, przy hamujących w gospodarce inwestycjach, pozostanie w kolejnych kwartałach filarem wzrostu gospodarczego w Polsce. Należy jednak oczekiwać, że jej tempo wzrostu będzie w roku przyszłym wolniejsze niż w roku bieżącym.

Tym samym dynamika PKB znajdzie się na poziomie niższym niż w 2019 r. W takiej sytuacji, tj. spowolnienia gospodarczego, RPP nawet przy podwyższonej inflacji, nie będzie brać pod uwagę zacieśniania polityki monetarnej. Stopy na niezmienionym poziomie pozostaną nawet do 2022 r.” − główna ekonomistka Banku Pocztowego Monika Kurtek.

Małgorzata Krzywicka, analityk Erste Group Research

„W tym tygodniu zostanie opublikowana struktura PKB w III kw. 2019 roku. Uważamy, że konsumpcja prywatna pozostała głównym motorem wzrostu gospodarczego, wsparta solidnym poziomem wydatków gospodarstw domowych. Oczekujemy dalszej normalizacji wzrostu sprzedaży detalicznej w nadchodzących miesiącach z uwagi na luzowanie rynku pracy.

Jednakże wzrost płacy minimalnej od stycznia 2020 roku może dodać nieco presji na wzrost płac i popchnąć sprzedaż detaliczną na wyższe poziomy” − analityk Erste Group Research Małgorzata Krzywicka.

Łukasz Tarnawa, główny ekonomista BOŚ Banku

„Po rozczarowujących danych wrześniowych, w październiku zakładaliśmy odbicie wyników sprzedaży. W ujęciu zmian miesięcznych, oczyszczonych z wahań sezonowych, faktycznie sprzedaż detaliczna wyraźnie wzrosła po wrześniowym spadku.

Brak silniejszego wzrostu indeksu rocznego wynikał natomiast z podwyższonej bazy odniesienia, tj. solidnego wzrostu sprzedaży w październiku 2018 r. Tym samym, po wyraźnym osłabieniu dynamiki sprzedaży detalicznej w III kw., dane październikowe wskazują raczej na dobry początek dla IV kw.

Tak jak wrześniowe rozczarowujące wyniki w sporej części wynikały z gorszych wyników w najbardziej zmiennych kategoriach (np. żywność), tak w październiku poprawa wyników także koncentrowała się w tych kategoriach. W efekcie w ujęciu danych eliminujących wyniki sprzedaży w najbardziej zmiennych kategoriach możemy mówić o stabilizacji wyników, na słabszych poziomach wobec I poł. roku. Nadal uważamy, że słabsze wyniki sprzedaży mogą być w większym stopniu efektem większego ograniczenia popytu pozostałych sektorów gospodarki (np. przedsiębiorstw lub jednostek finansów publicznych), a nie ograniczenia popytu samych gospodarstw domowych.

Wydaje się, że przy już wyraźnych symptomach ograniczenia dynamiki wzrostu w przemyśle i budownictwie (wolniejszy wzrost eksportu i inwestycji), to właśnie ten czynnik ma większy wpływ na słabsze wyniki sprzedaży. Więcej informacji w tej kwestii dostarczą publikowane pod koniec tygodnia dane dot. struktury wzrostu PKB w III kw., w tym wyniki spożycia gospodarstw domowych.

Słabnące dochody z pracy, lekkie wychłodzenie popytu na pracę oraz wzrost inflacji obniżający wzrost siły nabywczej gospodarstw domowych mogą hamować silniejsze wzrosty konsumpcji prywatnej.

Jednocześnie jednak nowe transfery społeczne od II kw. br. cały czas powinny podtrzymywać podwyższoną dynamikę dochodów do dyspozycji. Z tego względu, podtrzymując oczekiwania dynamiki wzrostu konsumpcji prywatnej powyżej 4,0% r/r zakładamy, że wyniki sprzedaży detalicznej nie będą się bardzo silnie pogarszać w kolejnych miesiącach, a konsumpcja prywatna pozostanie ważnym motorem wzrostu, ograniczającym skalę osłabienia dynamiki PKB” − główny ekonomista BOŚ Banku Łukasz Tarnawa.

Piotr Piękoś, starszy ekonomista Banku Pekao

„Sprzedaż detaliczna wzrosła w październiku w ujęciu realnym o 4,6% r/r po wzroście o 4,3% r/r we wrześniu – odczyt okazał się nieco wyższy od konsensusu prognoz rynkowych (4,3% r/r).

Za lekkim przyspieszeniem wzrostu sprzedaży w październiku stoi przede wszystkim odbicie dynamiki sprzedaży żywności, która w poprzednim miesiącu niespodziewanie zanotowała ujemny poziom, po czym w październiku powróciła w dodatnie rejony (0,9% r/r wobec -2,9% r/r we wrześniu).

Pogorszenie efektu kalendarza przełożyło się, zgodnie z naszymi oczekiwaniami, na niższą dynamikę sprzedaży samochodów (6,8% r/r wobec 10,7% r/r we wrześniu). Z kolei barometr nastrojów konsumenckich, czyli kategoria „meble, RTV, AGD” utrzymała mocną dwucyfrową dynamikę (10,9% r/r wobec 11,3% r/r w poprzednim miesiącu)” − starszy ekonomista Banku Pekao Piotr Piękoś.

Analitycy PKO Banku Polskiego

„Sprzedaż detaliczna wzrosła w październiku o 4,6% r/r po wzroście o 4,3% r/r we wrześniu (PKO i kons.: 4,1% r/r). Od trzech miesięcy, przy jednym dniu handlowym mniej niż przed rokiem, dynamika realnej sprzedaży detalicznej oscyluje w okolicy 4,5% r/r.

Dane nie pokazują pozytywnego wpływu wypłaty 13. emerytury oraz rozszerzenia świadczenia 500+ na dynamikę sprzedaży detalicznej. Potwierdza to nasze przypuszczenia, że impuls fiskalny, w znaczącej części jest kierowany na konsumpcję w jednostkach mikro lub konsumpcję usług (budowlanych, edukacyjnych), która nie jest ujęta w miesięcznych danych publikowanych przez GUS (sprzedaż detaliczna towarów w jednostkach zatrudniających powyżej 9 osób). Sugerowałoby to, że prawdziwy skutek impulsu fiskalnego będzie widoczny dopiero po corocznym badaniu mikroprzedsiębiorstw w 2020.

Nie można też wykluczyć, że środki z impulsu fiskalnego są w większej proporcji niż poprzednio oszczędzane (świadczenie jest wypłacane relatywnie lepiej sytuowanym rodzinom). Potwierdzeniem takiej tezy jest obserwowany w ostatnim czasie wzrost popularności obligacji detalicznych (przy stabilnym wzroście depozytów i stabilizacji napływu do TFI). Szacujemy, że „nadprogramowy” wzrost zainteresowania obligacjami to ok. 2 mld zł w 3q (40% wartości nowego 500+).

Październikowe dane o sprzedaży pokazują kontynuację obserwowanych w poprzednich miesiącach tendencji. Dynamika sprzedaży żywności jest nadal mniejsza niż dynamika pozostałej sprzedaży w niewyspecjalizowanych sklepach (0,9% r/r vs. 9,1% r/r), co odzwierciedla wzrost popularności największej sieci dyskontowej.

W październiku sprzedaż samochodów rosła wyraźnie, chociaż nieco słabiej niż we wrześniu (6,8% r/r vs. 10,7% r/r), co może odzwierciedlać zwiększony popyt przed zapowiedzianą na przyszły rok opłatą emisyjną, która może podnieść ceny samochodów z silnikami spalinowymi.

Nadal solidnie rośnie sprzedaż dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku (meble, RTV, AGD +10,9% r/r), co odzwierciedla dobre nastroje konsumentów i ich rosnące dochody.

Sprzedaż detaliczna „bazowa” po wyłączeniu cen samochodów, paliw i żywności wzrosła o 8,3% r/r po wzroście o 10,2% r/r we wrześniu, a jej hamowanie jest związane z niższą niż przed miesiącem dynamiką sprzedaży kosmetyków oraz odzieży i obuwia.

W tej drugiej kategorii przyczyną wyhamowania sprzedaży (oraz pogłębienia spadku cen) jest nietypowo ciepły październik, który zniechęcał do zakupów zimowej odzieży.

Dane o sprzedaży wskazują na dalsze wzrosty konsumpcji indywidualnej, jednak w słabszym niż do tej pory tempie. Fundamenty do wzrostu konsumpcji są wciąż silne” − analitycy PKO Banku Polskiego.

Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole Bank Polska

„Zgodnie z opublikowanymi dzisiaj danymi GUS sprzedaż detaliczna w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób zwiększyła się w październiku w cenach bieżących o 5,4% r/r wobec wzrostu o 5,3% we wrześniu, co było powyżej naszej prognozy (4,0%) i konsensusu rynkowego (5,1%).

Dynamika sprzedaży liczonej w cenach stałych zwiększyła się w październiku do 4,6% r/r wobec 4,3% we wrześniu. Wzrost rocznej dynamiki sprzedaży detalicznej w październiku nastąpił mimo efektu statystycznego w postaci niekorzystnej różnicy w liczbie dni roboczych (we wrześniu br. liczba dni roboczych była o 1 większa niż w 2018 r., podczas gdy w październiku br. była ona taka sama jak przed rokiem), a także efektu wysokiej bazy sprzed roku w kategorii „pojazdy samochodowe, motocykle, części”.

Efekt ten przyczynił się do obniżenia liczonej w cenach stałych dynamiki sprzedaży w tej kategorii z 10,7% r/r we wrześniu do 6,8% w październiku.

W strukturze październikowej sprzedaży detalicznej na szczególną uwagę zasługuje znaczący wzrost dynamiki sprzedaży żywności w sklepach wyspecjalizowanych. W cenach stałych sprzedaż w tej kategorii wzrosła o 0,9% r/r wobec spadku o 2,9% we wrześniu (w ujęciu miesięcznym nominalna sprzedaż żywności wzrosła o 8,8% m/m). Sygnalizuje to, że sformułowana przez nas w ubiegłym miesiącu hipoteza o negatywnym wpływie silnego skumulowanego wzrostu cen żywności na popyt na produkty żywnościowe nie znajduje, jak dotąd, potwierdzenia. Pogłębioną weryfikację tej hipotezy umożliwią dane o sprzedaży detalicznej w listopadzie br.

W październiku 6-miesieczne średnie kroczące dla rocznej realnej dynamiki sprzedaży w kategoriach „meble, RTV, AGD” oraz „sprzedaż w niewyspecjalizowanych sklepach”, będące barometrami siły popytu konsumpcyjnego, utrzymały się na wysokim poziomie (odpowiednio 9,7% i 12,5%).

Na silną tendencję do wzrostu popytu konsumpcyjnego wskazuje również wysokie tempo wzrostu sprzedaży w cenach stałych z wyłączeniem samochodów, paliwa i żywności sprzedawanej w wyspecjalizowanych sklepach (6,8% r/r wobec 7,3% w październiku).

Czynnikami oddziałującymi w kierunku zwiększenia rocznej dynamiki konsumpcji (w szczególności usług, które nie są ujęte w miesięcznych danych o sprzedaży detalicznej) pozostają rozszerzony program 500+ i utrzymujące się bardzo dobre nastroje konsumenckie, znajdujące odzwierciedlenie w odnotowanej w badaniach GUS wysokiej skłonności gospodarstw domowych do dokonywania „ważnych zakupów”.

W przeciwnym kierunku oddziałuje obserwowane w ostatnich miesiącach wyhamowanie wzrostu zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw, przyczyniające się do spowolnienia wzrostu realnego funduszu płac i, w konsekwencji, wolniejszego wzrostu popytu konsumpcyjnego.

Począwszy od 2020 r. efekt ten zostanie skompensowany przez silny wzrost płacy minimalnej, powodujący wzrost rocznej dynamiki płac i funduszu wynagrodzeń. Opublikowane dzisiaj dane o sprzedaży detalicznej sygnalizują lekkie ryzyko w górę dla naszej prognozy zakładającej spowolnienie wzrostu konsumpcji w IV kw. (4,4% r/r wobec 4,6% w IV kw.).

Weryfikacja naszego scenariusza dla konsumpcji w II poł. 2019 r. będzie możliwa po zaplanowanej na najbliższy piątek publikacji danych o strukturze PKB w III kw. Dzisiejsze dane o sprzedaży detalicznej w październiku są neutralne dla złotego i cen polskiego długu” − główny ekonomista Credit Agricole Bank Polska Jakub Borowski.