Nadpłata i wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego: 17 banków pod lupą UOKiK
UOKiK wszczął postępowania wobec następujących banków: BNP Paribas Bank Polska, ING Bank Śląski, Alior Bank, Bank Millennium, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski, Bank Polska Kasa Opieki, Credit Agricole Bank Polska, mBank, Santander Bank Polska, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy, Bank Handlowy w Warszawie, PKO Bank Hipoteczny, Pekao Bank Hipoteczny, mBank Hipoteczny, ING Bank Hipoteczny, Millennium Bank Hipoteczny.
Prezes UOKiK sprawdzi również, czy mają miejsce sytuacje, kiedy banki bezpodstawnie odmawiają konsumentom zwrotu opłat z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego, mimo że jednocześnie same żądają w takiej sytuacji od konsumenta rekompensaty za wcześniejszą spłatę kredytu.
Czytaj także: Wcześniejsza spłata kredytu: UOKiK za metodą liniową przy zwrocie opłat >>>
– Stopy procentowe WIBOR 3M i 6M, od których zależy oprocentowanie kredytów hipotecznych w PLN są coraz wyższe, co oznacza również wzrost rat kredytów hipotecznych spłacanych przez konsumentów. Jeśli posiadamy odpowiednie oszczędności, warto rozważyć nadpłacenie kredytu hipotecznego z jednoczesnym skróceniem okresu kredytowania lub jego całkowitą, wcześniejszą spłatę – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
W takiej sytuacji bank powinien rozliczyć się z kredytobiorcą i oddać proporcjonalnie wszystkie pobrane opłaty stanowiące całkowity koszt kredytu.
– Powinno się to odbywać według najprostszej i najbardziej sprawiedliwej metody liniowej, tak jak ma to miejsce w przypadku kredytów konsumenckich, gdzie banki dostosowały się do wyroku TSUE i wytycznych Prezesa UOKiK. Tym razem sprawdzamy w postępowaniach wyjaśniających, jak 17 banków rozlicza się z osobami, które nadpłacają kredyt hipoteczny lub spłacają go całkowicie – dodaje.
Możliwość wcześniejszej spłaty lub nadpłaty kredytu hipotecznego wynika z art. 38 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (dalej ustawa o kredycie hipotecznym lub ukh), a obowiązek rozliczenia się z konsumentem z art. 39 tej ustawy. Należy pamiętać, że zasada ta dotyczy tylko umów zawartych po 21 lipca 2017 r. W przypadku kredytów hipotecznych zaciągniętych wcześniej kwestię przedterminowej spłaty regulują umowy kredytowe.
Stanowisko Prezesa UOKiK
Bank powinien automatycznie rozliczyć się z tobą, gdy spłacasz kredyt hipoteczny w całości lub w części i w związku z tym skróceniu ulega okres kredytowania. Zgodnie z art. 39 ukh: „W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.” Jeśli tak się nie stało, złóż reklamację w banku. Procedura wcześniejszej spłaty powinna być opisana w umowie kredytowej.
Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK, bank powinien się z tobą rozliczyć według metody liniowej m.in. z pobranej prowizji, marży, kosztów pośrednictwa czy przygotowania umowy. Jest to metoda najbardziej zrozumiała dla konsumentów, najprostsza, przejrzysta i sprawiedliwa. Jest też łatwa do zastosowania przez banki. Polega ona na tym, że instytucja finansowa dzieli wszystkie koszty przez liczbę dni, w których miała obowiązywać umowa. Wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania – tę sumę powinna oddać konsumentowi. W ten sposób banki już rozliczają się z osobami, które spłacą przed terminem kredyt konsumencki. Dostosowały się więc do przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, unijnej dyrektywy, wyroku TSUE C-383/18 (Lexitor) oraz wytycznych zawartych w stanowisku organu. Ustawa o kredycie hipotecznym w ten sam sposób określa obowiązki banku, dlatego takie same zasady, zdaniem Prezesa Urzędu, powinny dotyczyć osób, które zawarły umowy o kredyt hipoteczny.
