Na stronach rządu jest już projekt likwidacji instytucji Rzecznika Finansowego
Funkcję Rzecznika Finansowego ma pełnić prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który ciągu 30 dni od uchwalenia ustawy przejmie mienie ruchome i dobra niematerialne Rzecznika Finansowego.
Reklamacje klientów instytucji finansowych rozpatrzy prezes UOKiK
Klienci banków i innych instytucji rynku finansowego, których roszczenia wobec tych instytucji nie zostaną uwzględnione, będą mogli odwoływać się nie do Rzecznika Finansowego – jak dotychczas – ale do prezesa UOKiK.
Może on wytoczyć powództwo na rzecz klientów podmiotów rynku finansowego w sprawach dotyczących nieuczciwych praktyk rynkowych tych podmiotów, jak również za zgodą powoda wziąć udział w toczącym się już postępowaniu.
Projekt ustawy nie precyzuje w jaki sposób dotychczasowe struktury Rzecznika Finansowego zostaną włączone do UOKiK, dla którego skargi klientów banków będą tylko jednym z wielu zadań, a głównym zadaniem Urzędu jest przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym, ograniczającym konkurencję.
Dlaczego powstał urząd Rzecznika Finansowego?
Instytucja Rzecznika Finansowego została powołana ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, zastępując wcześniej istniejącą instytucję Rzecznika Ubezpieczonych.
Jedną z przesłanek powołania Rzecznika Finansowego była głośna afera Amber Gold, której nie powstrzymały instytucje państwowe, w tym Komisja Nadzoru Finansowego, UOKiK oraz NBP.
Powołując Rzecznika Finansowego wskazywano na fakt, że w obecnym stanie prawnym nie istnieje podmiot administracji publicznej, do którego każdy klient podmiotu rynku finansowego – po wyczerpaniu trybu rozpatrywania reklamacji – mógłby zwrócić się z wnioskiem bądź skargą o zbadanie indywidualnej, negatywnie rozpatrzonej reklamacji.
Rzecznik Finansowy może prowadzić pozasądowe postępowanie w sprawie rozwiązywania sporów między klientami, a instytucjami rynku finansowego, w ramach wspólnotowego systemu ADR (Alternative Dispute Resolution).
W większości krajów na świecie zagadnienia związane z ochroną praw konsumenckich na specyficznych rynkach (np. turystyka, finanse) powierzane są organom wyspecjalizowanym, odrębnym od organów odpowiedzialnych za ogólny system ochrony konsumentów.
Instytucje wyspecjalizowane wyłącznie w ochronie indywidualnych interesów klientów instytucji rynku finansowego wzmacniano lub tworzono po kryzysie 2008 roku.
W tym kierunku zmierza projekt dyrektywy Unii Europejskiej. Przejęcie funkcji Rzecznika Finansowego przez prezesa UOKiK będzie więc wbrew światowym trendom.