Na drodze ku cyfrowej administracji, cz.4
Jak przebiega wdrażanie płatności bezgotówkowych w instytucjach samorządowych? Doświadczeniami z wdrażania terminali płatniczych w agendach Urzędu m.st. Warszawy podzielił się z uczestnikami forum Leszek Sułkowski, prezes Instytutu Systemów Publicznych. Sławomir Rudkowski, konsultant w firmie Arcus S.A., podjął niełatwy, acz nośny w ostatnim czasie, temat inteligentnego miasta (smart city). Wystąpienia te były wstępem do debaty, moderowanej przez dr. Zbigniewa R. Wierzbickiego. W panelu udział wzięli: Tomasz Fijołek, zastępca dyrektora Biura Unii Metropolii Polskich; Włodzimierz Kiciński, wiceprezes Związku Banków Polskich; Zenon Kiczka, przewodniczący Komitetu Gospodarki Miejskiej w Krajowej Izbie Gospodarczej; Krzysztof Silicki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji; Anna Spychalska-Grzeszek, dyrektor Fundacji Polska Bezgotówkowa oraz Piotr Wichowski, dyrektor Krajowej Izby Rozliczeniowej.
Od lewej: Zbigniew R. Wierzbicki, Tomasz Fijołek, Włodzimierz Kiciński, Zenon Kiczka, Krzysztof Silicki, Anna Spychalska-Grzeszek oraz Piotr Wichowski.
– Banki są aktywnie zaangażowane w budowę społeczeństwa informatycznego – podkreślił Włodzimierz Kiciński, a efektem owego zaangażowania jest choćby składanie wniosków o świadczenia z rządowego programu „Rodzina 500+” za pośrednictwem banków, czy też wykorzystanie elektronicznych systemów transakcyjnych do składania wniosków o rozliczenie PIT. Wśród tematów poruszanych przez panelistów na pierwsze miejsce wysuwała się promocja obrotu bezgotówkowego, zarówno w instytucjach samorządowych, jak i w lokalnym biznesie. – Priorytetowym celem programu rozwoju obrotu bezgotówkowego jest dotarcie do małych przedsiębiorstw – podkreśliła Anna Spychalska-Grzeszek. Owe najmniejsze przedsiębiorstwa to nie tylko drobny handel stacjonarny, ale również rzemieślnicy świadczący usługi w domach klientów – budowlańcy, hydraulicy, serwisanci sprzętu RTV i AGD.
Celem projektu realizowanego przez Fundację „Polska Bezgotówkowa” jest edukacja mikroprzedsiębiorców i przedstawienie im promocyjnej oferty terminali płatniczych. – Mamy nadzieję dotrzeć do tych wszystkich podmiotów, które mogłyby te płatności realizować – nadmieniła dyrektor fundacji. Równocześnie trwa ambitny projekt, mający na celu zapewnienie płatności kartą w urzędach i innych placówkach administracji publicznej. Piotr Wichowski przypomniał, iż przedsięwzięcie to stanowi realizację jednego z postulatów wysuniętych w ramach programu „Od papierowej do cyfrowej Polski”. – Zapewnienie płatności bezgotówkowych w urzędach jest pierwszym krokiem – zaznaczył przedstawiciel KIR. Ogólnopolski Program upowszechniania płatności bezgotówkowych w administracji publicznej jest realizowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Krajową Izbę Rozliczeniową od ośmiu miesięcy (został uruchomiony w kwietniu br.). Programem są objęte wszystkie urzędy wojewódzkie, marszałkowskie, miast i gmin raz starostwa powiatowe (w sumie 2808 urzędów). Dotychczas do Programu zgłosiło się 1110 urzędów. Wdrożenie Programu poprzedzone było pilotażem, który trwał od sierpnia 2016 r. do marca 2017 r. Uczestniczyło w nim 130 urzędów z całego kraju.
Ważnym obszarem współdziałania sektora bankowego i administracji publicznej, zarówno na szczeblu centralnym, jak i samorządowym, jest cyberbezpieczeństwo. Przedstawiciel KIG przypomniał, że najskuteczniejszą formą obrony przed sieciowymi złodziejami pozostaje wysoki poziom świadomości społeczeństwa, przy czym edukacja winna mieć charakter wielowątkowy. Podobną opinię wyraził Włodzimierz Kiciński. – Jest wiele osób, które nie mają pojęcia o bezpieczeństwie w cyberświecie. W efekcie albo wierzą w całkiem wyimaginowane zagrożenia, albo też przeciwnie – postępują zbyt lekkomyślnie – zauważył wiceprezes ZBP. I dodał, iż proces wdrażania systemów bezpieczeństwa teleinformatycznego w bankach trudno uznać za zamknięty, choćby z uwagi na fakt pojawiania się nowego typu niebezpieczeństw. Przedstawiciel rządu wskazał z kolei na dwa akty prawne, które niebawem zmienią otoczenie regulacyjne również w obszarze bezpieczeństwa cyfrowego i ochrony danych. Chodzi oczywiście o ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO), jak również dyrektywę w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji (NIS). – W drugiej połowie przyszłego roku znajdziemy się w innej rzeczywistości, wszystkie kluczowe sektory gospodarki łącznie z administracją publiczną będą miały konkretnie sprecyzowane obowiązki w zakresie bezpieczeństwa – dodał Krzysztof Silicki.
Polityka mieszkaniowa
Ostatni panel konferencji poświęcony był polityce mieszkaniowej prowadzonej przez samorządy. Wstępem do dyskusji były dwie prezentacje. Dr Jacek Furga, przewodniczący Komitetu ZBP ds. Finansowania Nieruchomości, omówił ofertę Centrum AMRON dla samorządów lokalnych. W jego bazach można znaleźć m.in. dane na temat struktury regionalnej kredytów hipotecznych zaciąganych w polskich bankach, które mogą być cenną wskazówką w planowaniu przyszłych inwestycji mieszkaniowych. Nieocenionym źródłem informacji są też analizy zmienności cen transakcyjnych w kolejnych latach czy dane o wysokości czynszów na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Jacek Furga podkreślił, że obecnie z bazy AMRON korzysta ponad 500 podmiotów gospodarczych – nie tylko z branży finansowej. Dominika Majsterek, reprezentantka firmy HIKVISION Poland, omówiła nowoczesne systemy monitoringu miejskiego, wykorzystujące rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji. Systemy tego typu mogą być nie tylko istotnym wsparciem w utrzymaniu bezpieczeństwa, ale pozwalają również realizować wiele zadań z zakresu tzw. inteligentnego miasta.
W debacie eksperckiej, moderowanej przez red. Bożennę Chlabicz, uczestniczyli: Maria Jolanta Batycka-Wąsik, wójt Gminy Lesznowola, dr Jacek Furga; dr Alina Muzioł-Węcławowicz, doradca Unii Metropolii Polskich; Ludwik Węgrzyn, starosta bocheński i prezes Związku Powiatów Polskich oraz Małgorzata Zielińska, dyrektor Biura Sektora Publicznego w DNB Bank Polska. Paneliści zwracali uwagę m.in. na niekonsekwencje polskiego prawa w zakresie przestrzennego zagospodarowania terenu. – Na koniec 2016 r. tylko 26% kraju było pokryte takimi planami. Znaczy to, że ponad 70% kraju nie może realizować jakiejkolwiek polityki inwestycyjnej, nie tylko w odniesieniu do budownictwa mieszkaniowego – zauważył Ludwik Węgrzyn.
Od lewej: Bożenna Chlabicz, Maria Jolanta Batycka-Wąsik, Alina Muzioł-Węcławowicz, Jacek Furga; dr doradca Unii Metropolii Polskich; Ludwik Węgrzyn i Małgorzata Zielińska.
Wójt Lesznowoli wskazała z kolei na poważne koszty związane z uzbrojeniem terenu pod inwestycje mieszkaniowe. Wbrew powszechnym opiniom, wydatków tych nie są w stanie zrekompensować ani podatki od nowo wybudowanych nieruchomości, ani też wpływy z PIT od nowych mieszkańców. Dlatego władze Lesznowoli prowadzą negocjacje z deweloperami celem skłonienia ich do sfinansowania części inwestycji infrastrukturalnych w ramach realizacji inwestycji mieszkaniowej. – Gminy zostały same z ogromnym ciężarem rozwiązania problemu mieszkaniowego – zauważyła dr Alina Muzioł-Węcławowicz. Z kolei dr Jacek Furga wskazał na dysfunkcyjne regulacje, zwiększające asymetrię pomiędzy właścicielem lokalu a najemcą na korzyść tego ostatniego. Podkreślił on, że bez upowszechnienia poczucia obowiązku zapłaty czynszu za wynajmowany lokal trudno mówić o stabilnej polityce mieszkaniowej – zarówno w obrębie gminy, jak i całego kraju. Paneliści dyskutowali także o kwestiach dostosowania nieruchomości do potrzeb określonych grup mieszkańców, jak choćby osób niepełnosprawnych czy seniorów.
Oficjalnym zamknięciem pierwszego dnia obrad była wieczorna gala. Uroczystość poprowadził red. Maciej Małek, a gościem honorowym był Przemysław Bryksa, dyrektor Biura do Spraw Narodowej Rady Rozwoju, Samorządów i Inicjatyw Obywatelskich Kancelarii Prezydenta RP. Odczytał on list, wystosowany do uczestników i organizatorów konferencji przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę. – Samorząd terytorialny to jeden z filarów polskiej demokracji, aktywności obywatelskiej i rozwoju – podkreślił prezydent w swym liście. Dlatego właśnie samorządom przypadło w udziale wiele odpowiedzialnych zadań publicznych. Ich realizacja nie będzie jednak możliwa bez stabilnego finansowania. Andrzej Duda nawiązał również do omawianych podczas forum wyzwań związanych z tzw. rewolucją cyfrową 4.0. Przypomniał, iż cyfryzacja stwarza nowe szanse społecznościom lokalnym, usprawniając procesy administracyjne i gospodarcze, sprzyja również budowaniu wartości międzyludzkich. – Składam wyrazy uznania organizatorom oraz uczestnikom forum za stworzenie przestrzeni debaty, która zajęła istotne miejsce w polskim życiu publicznym – napisał w liście Prezydent RP.
Przemysław Bryksa, dyrektor Biura do Spraw Narodowej Rady Rozwoju, Samorządów i Inicjatyw Obywatelskich Kancelarii Prezydenta RP i Jerzy Bańka, wiceprezes Związku Banków Polskich.
Przemysław Bryksa poinformował również o wsparciu przez Andrzeja Dudę inicjatywy powołania zespołu do spraw prawa samorządowego. Następnie zabrał głos Jerzy Bańka, wiceprezes ZBP. Przekazał na ręce przedstawiciela Kancelarii Prezydenta jubileuszową monetę pamiątkową z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki, stanowiącą upamiętnienie dobiegającego właśnie końca Roku Kościuszkowskiego. Arkadiusz Lewicki, dyrektor Zespołu ds. Programów Publicznych i Środowisk Gospodarczych ZBP, wręczył natomiast odznakę honorową ZBP dyrektorowi Biura Związku Województw RP, Bogdanowi Ciepielewskiemu. Szczególnym punktem wieczornej ceremonii było wręczenie nagrody Edukator 2017, przyznawanej przez Warszawski Instytut Bankowości osobom szczególnie zaangażowanym we współpracę z WIB w zakresie popularyzacji wiedzy ekonomicznej. W tym roku wyróżnienie to otrzymał Tomasz Witkowski, zastępca burmistrza miasta Brzeg.