FIRE: millenialsi znaleźli sposób na godną emeryturę?

To FIRE – ruch promujący intensywne i inteligentne oszczędzanie pieniędzy. Eksperci przybliżają pięć zasad, które w myśl tej filozofii mają pomóc w rezygnacji z pracy zarobkowej w wieku 40 lat lub po prostu zapewnieniu sobie finansowego bezpieczeństwa na starość. A wdrożenie ich w życie już w styczniu może być jednym z najlepszych prezentów noworocznych.

Czytaj także: Emerytury kapitałowe, fundusze inwestycyjne i edukacja finansowa mają kluczowe znaczenie dla przyszłych emerytów >>>

Polski system emerytalny w skali światowej jest oceniany lepiej niż jego włoski czy austriacki odpowiednik, ale daleko mu do najwyżej plasujących się w zestawieniach krajów takich jak Islandia, Holandia czy Dania (Mercer CFA Institute Global Pension Index). W marcu br. średnia wysokość emerytury nad Wisłą wyniosła ok. 2 500 złotych brutto (Polski ład. ZUS: od nowego roku emeryci dostaną wyższe świadczenia). Nawet nieco wyższe zarobki nie gwarantują godnej starości – przeciętne świadczenie osoby, która przeszła na emeryturę pod koniec 2020 roku, wynosiło ledwo ponad 40 proc. jej ostatniego wynagrodzenia (Stopa zastąpienia – czy Polska spełnia standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy? Ekspertyza Instytutu Emerytalnego). W kontekście bezlitosnych prognoz dotyczących wysokości przyszłych emerytur, tym bardziej dziwi, że pod koniec 2020 roku tylko 9,5 proc. gospodarstw domowych deklarowało, że oszczędza na jesień życia. Priorytetami dla ponad 90 proc. Polaków są inne cele, na które zbierają pieniądze: remonty mieszkania lub domu (35,2 proc.), wakacyjne wyjazdy i wypoczynek (33,4 proc.) czy zakup drobnych dóbr trwałych (Związek Przedsiębiorstw Finansowych, Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH).

Emerytura państwowa? Niepewna

W efekcie aż 4 na 10 Polaków obawia się momentu przejścia na emeryturę, a 16 proc. prognozuje, że będą musieli kontynuować aktywność zawodową nawet w starszym wieku. Strach dotyczy szczególnie kobiet, które na starość dostają średnio o 30 proc. mniejsze świadczenia w porównaniu z mężczyznami (Czy Polacy boją się emerytury?, InterviewMe). Za granicą nastroje są podobne – 87 proc. Amerykanów boi się braku przychodów na starość (Many Americans fear retirement more than death – here’s why, Las Vegas Review Journal), a w Wielkiej Brytanii połowa osób w wieku 24-29 lat nie jest przekonana, czy mogą liczyć na jakąkolwiek emeryturę państwową (Savers’ 'faith is being stretched’ by tax meddling: More than half of younger savers fear they will never receive a state pension, study reveals).

Millenialsi doradzają: zaciśnij pasa

Niepewność przyszłości, niestabilna sytuacja ekonomiczno-społeczna, stres generowany przez karierę zawodową i presja inflacyjna na całym świecie przyczyniły się do popularyzacji trendu Financial Independence; Retire Early (FIRE), który można przetłumaczyć jako „Finansowa Niezależność; Wcześniejsza Emerytura”. Ruch kojarzony głównie z Millenialsami przekonuje, że każdy może zadbać o prywatne zabezpieczenie finansowe na starość, jeśli tylko podejmie odpowiednie decyzje budżetowe. Co więcej, przy konsekwentnym i systematycznym oszczędzaniu można na emeryturę przejść nawet wcześniej niż w wieku 55+ lat, dzięki czemu dostalibyśmy wybór, czy rozwijać się w ramach wymarzonej kariery zarobkowej, czy realizować bliższe naszym zainteresowaniom zajęcia w czasie wolnym.

Rynek daje wiele możliwości osiągania postawionych przez siebie celów finansowych, jednak ważne, aby uważnie przeanalizować wszystkie opcje i dopasować je do naszych indywidualnych potrzeb.

–  Dość popularnym sposobem przechowywania pieniędzy są lokaty – jednak w Polsce ich średnie oprocentowanie w październiku wyniosło ok. 0,35 proc w skali roku, jak wynika z danych NBP (Narodowy Bank Polski, dane za październik 2021 r.), a straty klientów na lokatach przy uwzględnieniu aktualnej inflacji sięgają nawet 4,3 proc. Inną propozycją są konta oszczędnościowe, które mogą przynieść nawet do 2 proc. zysku w skali roku, bez limitów kwotowych. Jednak na popularności coraz bardziej zyskują globalne inwestycje. W Aion Banku są najbardziej doceniana przez 40-latków, którzy mają prawie dwa razy większy portfel inwestycyjny od średniej dla ogółu inwestorów (5000 EUR) – komentuje Marta Zalewska, PR Owner w Aion Banku.

Przykładem narzędzia inwestycyjnego, które może pomóc w osiągnięciu celów emerytalnych, jest platforma Aion Globalne Inwestycje, która daje dostęp do międzynarodowych rynków finansowych i zdywersyfikowanych strategii inwestycyjnych dopasowanych do indywidualnego poziomu ryzyka. Stały wgląd w wyniki portfeli z poziomu aplikacji bankowej umożliwia śledzenie stanu środków na bieżąco, a konsekwentne inwestowanie w połączeniu z niskim progiem wejścia  od 20 euro,  brakiem prowizji za zarządzanie środkami oraz przewalutowania po kursie międzybankowym pomagają w efektywniejszym osiąganiu zamierzonych celów inwestycyjnych.

W efekcie, już po 12 miesiącach na koncie może uzbierać się suma pieniędzy dająca nadzieję na zbudowanie zabezpieczenia finansowego, a po pięciu czy dziesięciu latach konsekwentnego oszczędzania, przy korzystnych wiatrach rynkowych i wykorzystaniu procentu składanego, kwota zysku może być jeszcze większa. A im wyższa wartość odkładanych co miesiąc oszczędności, tym lepsze prognozy na przyszłość.

Poradniki dotyczące życia w nurcie „FIRE” podkreślają, że przy dobrych założeniach oszczędzanie nie musi się kończyć razem z przejściem na emeryturę – wypłacanie co miesiąc z konta inwestycyjnego ok. 3-4 proc. zaoszczędzonej kwoty umożliwia dalsze pomnażanie pozostałych środków jeszcze przez wiele lat. Należy jednak przestrzegać kilku zasad, zaprezentowanych niżej.

Jak sprawić sobie prezent noworoczny i zacząć planować wcześniejszą emeryturę?

1. Ustal, jaki jest Twój realny miesięczny budżet. Najlepiej w kilku wariantach, np. minimum niezbędne do przeżycia i maksimum, które umożliwi swobodę życia bez podejmowania kariery zawodowej. Wybierz jeden z wariantów jako swój cel – zawsze lepiej się oszczędza z wizją ustalonej kwoty w tle. Ustal, ile czasu potrzebujesz na zebranie kwoty, z którą będziesz czuć się swobodnie.
2. Sprawdź możliwości ograniczenia wydatków, szczególnie tych stałych. Sporym wsparciem tutaj mogą być eksperci zewnętrzni, np. usługa Aion Rachunki pomaga w znalezieniu najkorzystniejszej cenowo oferty na dostawę mediów, w tym gaz i prąd.
3. Po wypłacie najpierw oszczędzaj, a dopiero potem wydawaj. Gdy przyjdzie wypłata, przelewaj tyle, ile możesz na wysoko oprocentowane konto oszczędnościowe lub na platformę inwestycyjną, a przez resztę miesiąca rozporządzaj resztą budżetu. Im bardziej będziesz w stanie ograniczyć wydatki, tym szybciej osiągniesz swój cel.
4. Zaplanuj sobie kilka sposobów na zbudowanie oszczędności. Podstawą jest zbudowanie poduszki finansowej, która umożliwi przeżycie od 3 do 6 miesięcy w nieprzewidzianej sytuacji, np. utrata pracy. Dobrze by było, aby była ona dostępna np. na koncie oszczędnościowym bez ograniczeń dotyczących wypłat.
5. Spłać wszystkie debety, szczególnie pożyczki konsumenckie czy karty kredytowe. Spłacanie hipoteki może być mniej priorytetowe, jeśli oprocentowanie jest stosunkowo niskie – szczególnie w przypadku, gdy wcześniejsza spłata jest obarczona dodatkową prowizją.