Kto jest winny wysokiej inflacji w Polsce?
Inflacja w strefie euro spadła we wrześniu do 1,8% rocznie, najniższego poziomu od trzech i pół roku. Po raz pierwszy od czerwca 2021 r. dynamika cen towarów i usług konsumenckich spadła poniżej progu 2%, czyli celu wyznaczonego przez Europejski Bank Centralny (EBC).
Spadek inflacji może skłonić EBC do ponownej obniżki stóp procentowych w październiku, co przyczyniłoby się do ożywienie słabego wzrostu gospodarczego w Europie.
Spadek inflacji we wrześniu był większy niż przewidywali analitycy, którzy oczekiwali wyniku na poziomie 1,9%. Według Eurostatu inflacja bazowa, czyli inflacja bez uwzględnienia cen energii i żywności, która jest uważnie obserwowana przez rynki finansowe i EBC, również spadła z 2,8% w sierpniu do 2,7% we wrześniu.
Czytaj także: Inflacja w celu NBP w 2026 roku>>>
Rumunia ma chwilowo najwyższą inflację w UE
Na spadek inflacji w strefie euro we wrześniu wpłynął głównie spadek cen energii o 6% rok do roku, w tym cen paliw na stacjach. Wzrost cen usług wyhamował do 4%. Ceny żywności (w tym alkoholu i wyrobów tytoniowych) wzrosły do 2,4% , natomiast ceny towarów przemysłowych ustabilizowały się na bardzo niskim poziomie 0,4% rok do roku.
Z krajów, które podały wstępne wyniki za wrzesień, najniższą inflację zanotowano w Irlandii (0,2%), na Litwie (0,4%) i w Słowenii (0,7%), a najwyższą w Belgii (4,5%), Holandii (3,3%) i w Estonii (3,2%).
Tymczasem w Polsce inflacja CPI od maja rośnie z miesiąca na miesiąc. W sierpniu wyniosła 4,3%, a we wrześniu, według wstępnego odczytu 4,9% i była najwyższa od grudnia 2023 roku.
Jedynym krajem w Unii Europejskiej, mającym wyższą niż Polska inflację jest Rumunia – w sierpniu wyniosła 5,3%, danych za wrzesień jeszcze nie ma. Ale inaczej niż w Polsce, w Rumunii utrzymuje się spadkowy trend inflacji.
Czytaj także: Inflacja szybko nie powróci do celu inflacyjnego>>>
Dlaczego inflacja w Polsce jest wysoka?
Na Węgrzech bank centralny podał w tym tygodniu swoje szacunki dotyczące inflacji wrześniowej. Według nich inflacja spadnie z 3,4% w sierpniu do 3,1% we wrześniu. W Czechach Narodowy Bank Czech prognozuje, że inflacja we wrześniu wyniesie nieznacznie ponad 2%. Kraje te borykały się w 2022 i 2023 roku z inflacją wyższą niż w Polsce.
Do wysokiej, a nawet rosnącej inflacji przyczynia się zarówno polityka rządu, jak i decyzje podejmowane przez NBP i Radę Polityki Pieniężnej, która przedwcześnie obniżyła stopy procentowe w ubiegłym roku – we wrześniu o 0,75 pkt proc. i w październiku o 0,25 pkt proc.
Rząd powoduje napięcia inflacyjne poprzez zbyt luźną politykę fiskalną oraz znaczne podwyżki płac w sektorze publicznym, a także płacę minimalną.
Opanowaniu inflacji nie służy też utrzymywanie osłon na rynku energii, które sztucznie obniżyły wzrosty cen na początku b.r., ale nie pozwalają trwale zapanować nad podwyższoną inflacją.