Kredyty Frankowe: Ingerencja w treść zawartych umów to zagrożenie prawne, ekonomiczne i etyczne

W ostatnim czasie pojawiły się informacje o możliwości ponownego podjęcia prac nad zmianami w przepisach dotyczących tzw. frankowiczów. Jakiego rodzaju propozycje w tym obszarze są procedowane przez parlament?

– W chwili obecnej w Sejmie znajdują się cztery projekty ustaw, które w zamyśle ich autorów mają na celu wsparcie kredytobiorców walutowych. Wśród nich znajdują się dwa przedłożenia poselskie klubów Platformy Obywatelskiej oraz Kukiz’15, obydwa zakładające przewalutowanie kredytów, oraz dwie inicjatywy prezydenckie. Pierwsza z nich określa zasady zwrotu pobranych przez banki spreadów, druga przewiduje dokonanie korekt w ustawie o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy. W tym drugim projekcie zaproponowano zmiany zasad działania obecnie istniejącego Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w kierunku poszerzenia możliwości uzyskania pomocy oraz umożliwienie dokonania przez klientów konwersji kredytu w ramach tzw. Funduszu Restrukturyzacyjnego.

Jak sektor bankowy odnosi się do propozycji zawartych w projektach poselskich i prezydenckich?

– Banki co do zasady nie zgadzają się z ustawową ingerencją w treść umowy zawartej z klientem, a każda z propozycji ustawowych taką zakłada. Banki uwzględniały i uwzględniają szczególną sytuację kredytobiorców, którzy znaleźli się trudnej sytuacji życiowej, jakiej – z racji długości zobowiązania wynikającego z kredytu mieszkaniowego – nie można było przewidzieć przy zawieraniu umowy. Z tego względu zostały stworzone mechanizmy pomocowe wypracowane w ramach Związku Banków Polskich. Dlatego ewentualne rozszerzenie dostępu do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców zasługuje na rozważenie, z tym zastrzeżeniem jednak, iż utrzymywanie takiej pomocy powinno być ograniczone w czasie oraz co do wysokości kontrybucji. Powinno być to rozwiązanie wyjątkowe i tymczasowe, albowiem tworzenie mechanizmu pomocowego (tj. dopłacania do zaciągniętych kredytów) wyłącznie dla kredytobiorców kredytów mieszkaniowych jest w istocie nieuzasadnionym wykroczeniem poza normy prawne dostępne dla wszystkich innych dłużników. Natomiast zdecydowanie złym pomysłem jest stworzenie ustawowego mechanizmu konwersji na złote kredytu walutowego z wykorzystaniem Funduszu Restrukturyzacyjnego.

Które spośród postulowanych rozwiązań mogłyby generować szczególne ryzyka dla stabilności polskiego systemu finansowego?

– Największym zagrożeniem byłaby bez wątpienia wszelka próba ingerencji w stosunki cywilnoprawne pomiędzy bankiem a klientem, zakładająca odgórną zmianę warunków umowy zawartej pomiędzy dwoma podmiotami oraz przerzucenie kosztów tych zmian na banki. Wszelkiego rodzaju ingerencja w koszty kredytu, w decyzje dotyczące wyboru waluty przez kredytobiorców, jak również jakakolwiek forma obligatoryjnej konwersji długu spowoduje daleko idące skutki finansowe. Koszty niektórych pomysłów szacowane były na kilkadziesiąt miliardów złotych, do tego ...