Koronawirus: Wytyczne EBA w sprawie moratoriów kredytowych

Są to szczegółowe wytyczne na temat kryteriów, które muszą spełniać przepisy prawne i inne moratoria zastosowane do dnia 30 czerwca 2020 r.

Sposób na krótkoterminowe trudności z płynnością

Celem wytycznych jest wyjaśnienie wymogów dotyczących moratoriów publicznych i prywatnych, które, jeśli zostaną spełnione, pomogą instytucjom kredytowym uniknąć klasyfikacji ekspozycji w ramach definicji forbearance lub niespłaconej w ramach restrukturyzacji. 

EBA postrzega moratoria płatności jako skuteczne narzędzie do rozwiązywania krótkoterminowych trudności z płynnością spowodowanych ograniczoną lub zawieszoną działalnością wielu przedsiębiorstw i osób fizycznych wynikającą z wpływu COVID-19.

Nie wprowadza zatem zakazów, lecz jedynie precyzuje warunki, które muszą być spełnione.

Moratorium dla dużej grupy dłużników

W tym kontekście Wytyczne wyjaśniają, że moratoria nie powodują klasyfikacji jako forbearance lub restrukturyzacji, jeżeli podjęte środki są oparte na obowiązującym prawie krajowym lub na prywatnej inicjatywie branżowej lub sektorowej (np. związku banków) uzgodnionej i szeroko stosowanej przez odpowiednie instytucje kredytowe.

Ponadto, aby moratorium spełniało wymogi Wytyczych, musi być dostępne dla szerokiego grona kredytobiorców – jest to warunek konieczny by zmiana harmonogramu płatności nie rozwiązywała specyficznych dla danego dłużnika trudności finansowych, ponieważ wówczas spełniałby definicję forbearance.

Dlatego, aby skorzystać z udogodnienia określonego w niniejszych wytycznych, moratorium musi być dostępne dla dużej, z góry określonej grupy dłużników, niezależnie od oceny ich zdolności kredytowej.

Ponieważ moratorium ma zaradzić systemowym krótkoterminowym niedoborom płynności, kryteria wyboru muszą być wystarczająco szerokie.

Przykłady takich ogólnych kryteriów obejmują między innymi określoną klasę ekspozycji (np. osoby prywatne, MŚP lub przedsiębiorstwa), określony asortyment produktów (np. kredyty hipoteczne) lub kredytobiorców z określonych regionów lub niektórych sektory gospodarki najbardziej dotknięte kryzysami wywołanymi pandemią COVID-19.

Te same warunki dla wszystkich dłużników

Moratorium powinno oferować te same warunki dla kredytobiorców nim objętych, tak aby nie faworyzować niektórych z nich, a także powinno dotyczyć jedynie zmian w harmonogramie spłat.

Warunek ten jest spójny z celem moratorium, jakim jest zaradzenie krótkoterminowym brakom płynności. Aby osiągnąć ten cel, moratoria powinny zmierzać do zawieszenie, odroczenia lub obniżenia rat  (kwoty głównej, odsetek lub obu składników raty kapitałowo-odsetkowej) przez określony okres.

Ma to rzecz jasna wpływ na cały harmonogram spłat i może prowadzić do zwiększenia rat po okresie moratorium lub przedłużenia okresu kredytu.

Moratorium nie powinno jednak co do zasady wpływać na inne warunki pożyczki, w szczególności na stopę procentową.

Moratorium nie dotyczy nowych pożyczek

Warto także zauważyć, że moratorium nie powinno mieć zastosowania do nowych pożyczek. Należy zadbać o to, aby moratorium dotyczyło konkretnej kwestii powstałej w wyniku pandemii COVID-19 i nie było wykorzystywane do nowych pożyczek udzielonych po wybuchu epidemii.

W tym kontekście Wytyczne wskazują, że za nowy kredyt nie uważa się wykorzystanie istniejących linii kredytowych lub odnowienie kredytów odnawialnych.

Ponadto w Wytycznych przypomina się, że instytucje muszą nadal odpowiednio identyfikować sytuacje, w których kredytobiorcy mogą napotkać długoterminowe trudności finansowe i w związku z tym klasyfikować ekspozycje zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Zwraca się także uwagę na nadal obowiązujące wymagania dotyczące identyfikacji ekspozycji i kredytobiorców, których dotyczy niewykonanie zobowiązania, pozostają w mocy.