Jak podwyżka stóp procentowych wpłynie na firmy ubezpieczeniowe i ich klientów?
Październikowa podwyżka stóp procentowych NBP bez wątpienia stanowiła spore zaskoczenie (również dla analityków makroekonomicznych). Wcześniejsze notowania tzw. kontraktów FRA na WIBOR potwierdzały, że rynek finansowy spodziewał się podniesienia kosztu pieniądza.
Wyższe stopy procentowe wpłyną również na sytuację zakładów ubezpieczeń
Oczekiwania rynkowe sugerowały jednak, że Rada Polityki Pieniężnej dopiero w I kw. 2022 roku dokona korekty stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.
Decyzja RPP z początku października br. ma duży wpływ na instytucje finansowe. Wbrew pozorom, nie chodzi wyłącznie o banki. Wyższe stopy procentowe wpłyną również na sytuację zakładów ubezpieczeń.
Eksperci porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl postanowili tę kwestię przeanalizować. Jest ona szczególnie ważna, ponieważ wszystko wskazuje na to, że kolejne wzrosty stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego są tylko kwestię czasu.
Czytaj także: „Wyniki operacyjne banków w III kw. będą solidne”; po podwyżce stóp procentowych rosną oczekiwania dalszej poprawy
Poziom stóp wpływa na zyski z inwestycji
Osoby zainteresowane wyłącznie ofertą firm ubezpieczeniowych mogą nie zdawać sobie sprawy z roli, jaką odgrywają lokaty ubezpieczycieli. Dane KNF z niedawno opublikowanego podsumowania sytuacji branży ubezpieczeniowej w 2020 roku wskazują, że łączna wartość lokat firm ubezpieczeniowych wynosiła aż 130,168 mld zł.
Spadek znaczenia depozytów terminowych w działalności lokacyjnej zakładów ubezpieczeń na pewno miał związek z malejącą rentownością takich lokat
Ta ogromna suma z końca minionego roku stanowiła 64% ogólnej wartości aktywów/pasywów zakładów ubezpieczeniowych. Pod względem podziału na różne rodzaje lokat ubezpieczycieli sytuacja na dzień 31 grudnia 2020 r. wyglądała następująco:
– Dłużne papiery wartościowe i inne papiery wartościowe o stałej kwocie dochodu – 87,33 mld zł / 67,09% całej wartości lokat;
– Lokaty w jednostkach podporządkowanych ‒ 20,06 mld zł / 15,41% całej wartości lokat;
– Udziały, akcje oraz inne papiery wartościowe o zmiennej kwocie dochodu oraz jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych – 16,66 mld zł / 12,80% całej wartości lokat;
– Pozostałe pożyczki ‒ 2,87 mld zł / 2,20% całej wartości lokat;
– Lokaty terminowe w instytucjach kredytowych – 2,16 mld zł / 1,66% całej wartości lokat;
– Nieruchomości ‒ 1,01 mld zł / 0,77% całej wartości lokat;
– Pozostałe lokaty ‒ 0,05 mld zł / 0,04% całej wartości lokat;
– Pożyczki zabezpieczone hipotecznie ‒ 0,02 mld zł / 0,01% całej wartości lokat.
Czytaj także: RPP już w listopadzie ponownie podniesie stopy procentowe? Prognoza BNP Paribas Bank Polska
Jak ubezpieczyciele chronią się przed zmianą stóp procentowych?
Na podstawie danych Komisji Nadzoru Finansowego i obliczeń porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl można wywnioskować, że krajowe zakłady ubezpieczeń dobrze zabezpieczają się przed ryzykiem zmiany stopy procentowej. Mowa o zakupie obligacji generujących stały dochód. Trzeba jednak odnotować, że obligacje i podobne instrumenty finansowe ze zmiennym oprocentowaniem też mają pewne znaczenie bilansowe.
‒ To właśnie na obligacje zmiennoprocentowe (zmiennokuponowe) jako element lokat finansowych zakładów ubezpieczeń bezpośrednio wpływały i będą wpływać korekty stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego ‒ zwraca uwagę Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Krajowe zakłady ubezpieczeń dobrze zabezpieczają się przed ryzykiem zmiany stopy procentowej. Mowa o zakupie obligacji generujących stały dochód
Warto pamiętać, że mówimy tutaj o długookresowych zmianach dotyczących obligacji, które były widoczne np. po pandemicznych cięciach stóp procentowych NBP z wiosny 2020 roku.
‒ Wtedy spadła bieżąca zyskowność „złotowych” papierów ze zmiennym oprocentowaniem i jednocześnie wzrosła wycena np. obligacji o stałym oprocentowaniu (stałokuponowych), które wcześniej znajdowały się w portfelu ubezpieczycieli. Podwyżki stóp procentowych NBP zapoczątkowały odwrotny proces ‒ tłumaczy Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Zakłady ubezpieczeń wycofały się z depozytów
Eksperci porównywarki Ubea.pl w kontekście powyższych danych podkreślają również niewielkie praktyczne znaczenie, jakie tradycyjne depozyty oraz nieruchomości mają obecnie dla lokat zakładów ubezpieczeniowych. Pod koniec 2014 roku lokaty terminowe w bankach stanowiły jeszcze blisko 8% wszystkich lokat finansowych rodzimych ubezpieczycieli.
‒ Spadek znaczenia depozytów terminowych w działalności lokacyjnej zakładów ubezpieczeń na pewno miał związek z malejącą rentownością takich lokat. Ubezpieczyciele odczuli takie same zmiany, jak prywatni posiadacze oszczędności ‒ wyjaśnia Paweł Kuczyński.
Inflacja sterowana stopami także ma znaczenie
Eksperci porównywarki Ubea.pl podkreślają także inny aspekt niedawnych i przyszłych podwyżek stóp procentowych NBP. Takie decyzje Rady Polityki Pieniężnej są ukierunkowane na okiełznanie zbyt wysokiej inflacji. Ich wpływ na gospodarkę nie będzie natychmiastowy, ale nie ulega wątpliwości, że wyższe stopy procentowe z czasem „schłodzą” m.in. konsumpcję i ograniczą wzrost cen.
Będzie miało to znaczenie również z punktu widzenia zakładów ubezpieczeń, które muszą brać pod uwagę presję inflacyjną podczas ustalania składek. Najlepszy przykład stanowi sytuacja dotycząca obowiązkowych ubezpieczeń OC.
Nie ulega wątpliwości, że wyższe stopy procentowe z czasem „schłodzą” m.in. konsumpcję i ograniczą wzrost cen
‒ Stymulowany inflacją wzrost wartości średniej szkody w OC był jednym z czynników, które sprawiły, że przeciętna składka OC oferowana przez Internet między czerwcem i wrześniem 2021 roku zwiększyła się aż o 99 zł / 8,5% ‒ podsumowuje Andrzej Prajsnar.
Źródło: porównywarka ubezpieczeń Ubea.pl