Jak ozusowanie umów zleceń zmieni polską branżę ochrony? Raport na temat sytuacji w branży

Wszystko wskazuje na to, że rynek usług ochroniarskich jest na krzywej wznoszącej. W roku 2014 jego wartość wyniosła 7,8 mld złotych, a na rok analitycy szacują wzrost wartości o 900 mln – do kwoty 8,7 mld złotych. Wszystko wskazuje, że na tym się nie skończy; według ocen ekspertów, w roku 2019 wartość sprzedaży w polskim sektorze ochrony przekroczyć ma kwotę 10 mld złotych. Bez zmian ma pozostać natomiast udział w rynku poszczególnych kategorii usług. Dziś na ochronę fizyczną przypada 6,3 mld złotych – co oznacza blisko 80 procentowy udział w rynku. W roku 2016  wartość usług z zakresu ochrony fizycznej ma osiągnąć poziom 7,1 mld- co również oznacza czery piąte wartości sprzedaży całej branży. Wreszcie w roku 2019 ten segment rynku będzie wart 8,3 mld złotych – zatem przy przychodach całego sektora na poziomie 10,1 mld złotych osiemdziesięcioprocentowy udział powinien zostać utzymany. Dla porównania, wartość rynku CIT w roku 2014 wynosiła 410 mln złotych, a cash processingu  – 220 mln złotych.

Co wynika z tych danych? Zdaniem autorów opracowania, załamanie na rynku ochrony, jakie miało miejsce wskutek kryzysu gospodarczego w latach 2010-2011 jest już zdecydowanie przeszłością. Przyszłością ma być natomiast konsolidacja; raport jednoznacznie pokazuje, że rynek jest mocno rozdrobniony. Aż 72,7 proc. segmentu ochrony fizycznej należy do mniejszych, z reguły lokalnych przedsiębiorców, a w przypadku usług monitoringu odsetek ten wynosi 52,8 proc. Silna reprezentacja widoczna jest jedynie w branży CIT/cash processing; tu firmy spoza „wielkiej piątki” (Konsalnet, Solid, Impel. Poczta Polska Ochrona, Servo) mają jedynie 20,9 proc.udziału w rynku.

Jakie jeszcze czynniki – zdaniem autorów opracowania – będą kształtowały polski sektor security w najbliższych latach? Eksperci stawiają na zwiększenie aktywności firm w segmencie małych i średnich klientów, w tym przedsiębiorców z sektora MSP i mikro. Przyczyną rosnącego zainteresowania „detalem” ze strony przedsiębiorców działajacych na rynku ochrony ma być wyczerpywanie się potencjału dużych przedsiębiorstw, które w większości korzystają już z outsourcingu w dziedzinie ochrony. Z kolei branża CIT/CP będzie musziała zmierzyć się ze skutkami rosnącego znaczenia nowoczesnych płatności bezgotówkowych – w tym mobilnych – oraz coraz większej popularnosci zakupów na odległość. Przykładem może być wprowadzanie możliwisci zapłaty kartą przez coraz większą liczbę punktów handlowych (ubiegłoroczna decyzja Biedronki o udostępnieniu tej formy płatności w sklepach). Czynniki te wpłyną niewątpliwie na ograniczenie obrotu gotówkowego, a w konsekwencji również wolumenu usług.

Szczególny wpływ na wyniki całego sektora ochrony będą miały natomiast nowe regulacje prawne w zakrsie ubezpieczeń społecznych. Zobowiązanie każdego pracodawcy do „ozusowania” wszystkich umów zleceń może spowodowac nawet 40 procentowy wzrost wartości wynagrodzenia brutto. Jak na tak duży skok cenowy zareaguje rynek? Eksperci wprost mówią o podwyżkach cen za świadczone usługi – zwłaszcza, że niedługo przed nowymi zasadami naliczania składek ZUS, bo w II kwartale 2014 roku, zaczęły obowiązywać mniej korzystne zasady dofinansowania płac dla pracowników niepełnosprawnych. Klienci firm z branży ochrony przewidują, że wzrost cen może osiągnąć nawet 20 procent. Z drugiej strony, podwyższone koszty pracy dotkną przede wszystkim najmniejsze podmioty – dlatego jednym z kierunków zmian może okazać się konsolidacja rynku. Paradoksalnie, konsolidacja może okazać się najkorzystniejsza dla pracowników: zaniżanie wynagrodzeń celem uzyskania przewagi konkurencyjnej dotyczy z reguły najmniejszych podmiotów w branży. Wyeliminowanie nadmiernego „cięcia kosztów” przysłuży się również jakosci świadczonych usług; uczestnicy tegorocznego Kongresu Obrotu Gotówki byli zgodni co do ujemnego wpływu wojny cenowej w branży na bezpieczeństwo klientów.

Karol Jerzy Mórawski