Horyzonty Bankowości 2019. Dokąd zmierza świat banków i bankowości?
Forum Strategii Bankowych, odbywające się jako część Horyzontów Bankowości, na dobre wrosło w krajobraz najważniejszych spotkań branży finansowej. Konferencja doskonale „wyczuwa” trendy rynkowe i prezentuje najnowsze zjawiska. W tym roku na pierwszy plan wysuwają się, przyspieszające zmiany w bankach i w bankowości, synergia zmian technologicznych i skumulowany efekt zmian regulacyjnych (tsunami regulacyjne). Na naszych oczach rodzi się nowy kształt bankowości 4.0. Wobec tego zarówno banki, jak i partnerów oraz klientów banków interesuje odpowiedź na pytanie, dokąd zmierza świat banków i bankowości?
– Na naszych oczach zachodzi rewolucja technologiczna i kulturowa. Banki ponoszą współodpowiedzialność za poziom życia Polaków. Musimy szukać mądrego porozumienia pomiędzy obywatelami, biznesem, naukowcami, politykami – zauważył podczas otwarcia konferencji Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich.
Wprowadzenia do Forum Strategii Bankowych dokonał Ryszard Kokoszczyński, członek zarządu Narodowego Banku Polskiego, w prezentacji „Krytyczne obszary strategicznych wyzwań dla banków w UE i w Polsce w najbliższych latach”. Postawił w niej kilka pytań, m.in.: ku jakiemu modelowi sektora finansowego, jako państwo i instytucje tego sektora, zmierzamy? Co chcemy osiągnąć? Jakie są zamierzone kierunki zmian i monitorowane, strategiczne ryzyka kierunków zmian regulacyjnych? Na ile stres testy wykazują rzeczywiste bezpieczeństwo banków w obliczu potencjalnych kryzysów w gospodarce światowej i w UE? Czy takie regulacje jak PSD2, które zwiększają konkurencyjność w części rynku finansowego, nie zwiększają ryzyka finansowania gospodarki i nie osłabiają zdolności banków do finansowania rozwoju gospodarczego? Spójność regulacji nie tylko w kontekście podmiotowym, ale też przedmiotowym. Zasadność objęcia nadzorem unijnym i krajowym podmiotów do tej pory nielicencjonowanych z uwagi na bezpieczeństwo systemowe i bezpieczeństwo klientów, a także ryzyko arbitrażu regulacyjnego.
Zagrożenia i populizm
– Najważniejsze są trzy procesy mogące nieść ze sobą zagrożenia dla bankowości. Ucyfrowienie i rozwój technologii, po drugie zagrożeniem może być przedłużający się okres niskich stóp procentowych, po trzecie intruzywna regulacja – wyliczał Ryszard Kokoszczyński.
Według niego, w ciągu krótkiego czasu nie ma możliwości osiągnięcia jednolitego rynku finansowego. Ważną sprawą pozostaje brexit, a właściwie zasady wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE.
Następnie zjawisko politycznego i ekonomicznego populizmu a rozwoju sektora finansowego przybliżyli prof. dr hab. Lech Kurkliński oraz mgr Agnieszka Butor-Keler, z firmy ALTERUM.
– W populizmie pojawia się wyraźne rozróżnienie my-oni. Pojawia się trend traktujący instytucje międzynarodowe jako kogoś, kto ogranicza prawa w suwerennym kraju. Pojawia się nacjonalizm i postulaty poprawy życia zwykłych obywateli kosztem zdefiniowanych „grup uprzywilejowanych”. A to oznacza, że kierujmy się czymś, co niekoniecznie ma związek z rzeczywistością – wyjaśniła Agnieszka Butor-Keler.
– Kryzys finansowy jest motorem populizmu. A zostali obwinieni za niego bankowcy, traktowani jako sektor uprzywilejowany, więc należy ograniczyć ich „przywileje”. Podnosi się możliwość rozpoczęcia zimnej i gorącej wojny. Przy niestabilności rynku produkty inwestycyjne stają się mniej atrakcyjne, a dodatkowo mamy presję ograniczania stóp procentowych. Pozostawanie w kręgu firm narodowych, z jednego kraju, ogranicza konkurencyjność, więc i rozwój. To nie rokuje zbyt optymistycznie – podsumował prof. dr hab. Lech Kurkliński.
Bezpieczeństwo narodowe
Jednym z wątków przewodnich tegorocznego Forum Strategii Bankowych stały się kwestie z obszaru bezpieczeństwa narodowego, rzecz jasna w powiązaniu z funkcjonowaniem banków.
– Podczas panelu, który będę miał zaszczyt prowadzić, odbędzie się debata poświęcona strategii bezpieczeństwa państwa w kontekście rozwoju sektora finansowego – informował dr hab. Krzysztof Kalicki.
W panelu uczestniczyli: Michał Gajewski, prezes zarządu Santander Bank Polska, Anna Herer, dyrektor zarządzająca Pionem Nadzoru Bankowego KNF, Ryszard Kokoszczyński, członek zarządu Narodowego Banku Polskiego, Leon Komornicki, generał dywizji oraz Piotr Kwiatkowski, prezes zarządu Credit Agricole Bank Polska. Rozmawiano o tym, co w nadchodzącym czasie czeka sektor bankowy i w jakich obszarach szykują się strategiczne zmiany.
– Wojsko dba o bezpieczeństwo państwa. Opracowaliśmy dokument opisujący pięć strategicznych zadań dla państwa polskiego. Ich realizacja powinna zapewnić bezpieczeństwo. Jednak został on opracowany w 2014 r., co oznacza, że zdezaktualizował się. Nie sprognozowano precyzyjnie dynamicznego otoczenia, a sektor finansowy został potraktowany marginalnie. Tak nie powinno być – zauważył Leon Komornicki.
Niełatwe prognozy
Uczestnicy skonfrontowali prognozy, które były formułowane w jednym z dokumentów w roku 2012 z rokiem 2019, pokazując, jak szybko zachodzi transformacja rynku finansowego. Wystarczy przypomnieć, że w 2012 r. nie mieliśmy i nie mogliśmy mieć pojęcia o pewnych przyszłych działaniach sektora bankowego czy w szczególności rozwoju technologii wykorzystywanej w bankowości.
– Liczba oddziałów miała rosnąć, zatrudnienie wolniej spadać, nie padło ani razu słowo API, blockchain, co oznacza, że prognozowanie w skali nawet kilku lat jest trudne – wskazał Krzysztof Kalicki.
– Doceniam zdolność polskich banków do dostosowania się do nowych technologii. Niestety skala działalności chińskich firm technologicznych jest olbrzymia i konkurowanie z nimi np. na rynku płatności może okazać się zbyt trudne. Jednakże w skali kilku lat nie oczekuję dużych zagrożeń dla polskiego sektora bankowego, które miałoby przyjść z zewnątrz – prognozował Ryszard Kokoszczyński.
Mądre regulacje
Piotr Kwiatkowski zauważył, że patrząc na bankowość jako na element infrastruktury państwa, tracimy jedną z ról instytucji komercyjnych, które mają przynosić zyski. Niestety nie wiemy, jak będzie wyglądała bankowość przyszłości.
– Wydaje się, że banki będą platformami technologicznymi. Przyszłość będzie nasza, jeśli postawimy w centrum klienta – dodał Michał Gajewski.
Ważnym elementem dyskusji była refleksja nad bezpieczeństwem banków w kontekście regulacyjnym i określenie, w jaki sposób nowe prawo i zalecenia nadzorcze oddziałują na sektor. W tym kontekście warto wskazać nie tylko pozytywne strony, ale również zagrożenia wynikające z przeregulowania.
– Postrzegam działalność KNF w sferze regulacyjnej jako poruszanie się w płynnym środowisku, które niesie wiele zagrożeń, ale daje wiele możliwości. Warto zastanowić się nad celem regulacji. Dla mnie to stabilność sektora – przekonywała Anna Herer.
– Mówimy o stabilności sektora, my jako prezesi niczego innego nie chcemy. Tymczasem dostajemy ciągle nowe regulacje, składki, wymogi, a musimy jeszcze rozwijać własne usługi. Spełnienie wszystkich oczekiwań nie jest łatwe – zauważył Piotr Kwiatkowski.
Czytaj także: 5 wyzwań przed Unią Europejską na kolejnych 5 lat >>>
Forum Strategii Bankowych to spotkanie dotyczące największych wyzwań, z którymi mierzy się sektor bankowy w Polsce. Od tych związanych z nadmiernymi regulacjami unijnymi i krajowymi, po kwestię wykorzystania technologii blockchain, bezpieczne płatności międzynarodowe, archiwizację danych, a także strategiczną konieczność dostosowania technologii bankowych. Nowe technologie, nowe regulacje, nowi konkurenci i nowi klienci określają podstawowe determinanty strategii banków w trzeciej dekadzie XXI w. Określa to wiele podstawowych problemów, do których należy m.in. próba odpowiedzi na pytanie, ku jakiemu modelowi sektora finansowego, jako państwo i instytucje tego sektora, zmierzamy? Co chcemy osiągnąć? Jakie są zamierzone kierunki zmian i monitorowane, strategiczne ryzyka kierunków zmian regulacyjnych? Czy aktualne regulacje nadzorcze i sposoby działania instytucji nadzorczych odpowiadają współczesnym wyzwaniom rozwojowym? Narasta przekonanie o konieczności uzyskania spójności regulacji nie tylko w kontekście podmiotowym, ale też przedmiotowym. Te wszystkie zagadnienia, i nie tylko, zostały poruszone podczas tegorocznej edycji Forum Strategii Bankowych.
