GUS: Dobre wyniki działalności sektora bankowego w 2016 r.
Działalność operacyjną w końcu grudnia 2016 r. prowadziło 621 banków (o 4 mniej niż rok wcześniej). Liczba banków komercyjnych zmniejszyła się do 63 (o 2 mniej), do 51 zmniejszyła się liczba banków z przewagą kapitału zagranicznego (o 2 mniej). Liczba oddziałów instytucji kredytowych nie zmieniła się i wyniosła 27. Ponadto funkcjonowało 558 banków spółdzielczych (o 2 mniej niż w końcu 2015 r.).
Wynik działalności bankowej w 2016 r. zwiększył się o 6,1% do 59,2 mld zł. Wynik z tytułu odsetek zwiększył się o 7,7% do poziomu 37,9 mld zł, a łączny wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych oraz z tytułu różnic kursowych netto zwiększył się o 24,4% do 7,3 mld zł. Wynik z tytułu opłat i prowizji zmniejszył się o 5,3% i osiągnął wartość 12,6 mld zł, a przychody banków z tytułu dywidend były niższe o 4,0% i wyniosły 1,3 mld zł.
Koszty działania banków wzrosły o 3,0% do 31,4 mld zł. Koszty pracownicze stanowiły 49,6% tych kosztów, tj. 15,6 mld zł (wzrost o 2,9%). Koszty ogólnego zarządu zwiększyły się o 3,2%, do 15,9 mld zł, głównie z powodu kosztów z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych, którego wpływ został w większości zrekompensowany przez znacznie niższe niż w 2015 r. wpłaty banków na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z tytułu funduszu ochrony środków gwarantowanych.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych wyniosły 7,3 mld zł (o 3,2% więcej niż rok wcześniej), z czego 98,3% tej wartości zostało przeznaczone na pokrycie utraty wartości kredytów i pożyczek. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zwiększyła się o 2,3% i wyniosła 2,2 mld zł. Rezerwy wzrosły o 6,3%, do poziomu 0,9 mld zł.
W rezultacie wynik z działalności operacyjnej zwiększył się o 2,7 mld zł (o 17,2%) i osiągnął wartość 18,4 mld zł. Podatek dochodowy dotyczący działalności kontynuowanej wyniósł 4,3 mld zł (o 46,4% więcej niż rok wcześniej).
W 2016 r. zysk netto w kwocie 14,4 mld zł osiągnęło 599 banków, a stratę netto o wartości 0,5 mld zł poniosły 22 banki. Stratę netto wykazało 11 banków komercyjnych (w tym 7 oddziałów instytucji kredytowych) oraz 11 banków spółdzielczych.
Suma bilansowa sektora bankowego w dniu 31 grudnia 2016 r. wyniosła 1 706,4 mld zł i była o 7,0% wyższa niż rok wcześniej. Największą pozycją aktywów były kredyty i inne należności, ich wartość wyniosła 1 194,3 mld zł (wzrost o 5,2%) i stanowiły one 70,0% aktywów. Po stronie pasywów dominującą pozycją były zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, osiągnęły one wartość 1 455,0 mld zł (o 8,0% więcej niż rok wcześniej), co stanowiło 85,3% pasywów. Kapitały własne zwiększyły się o 4,9% do 183,8 mld zł, a ich udział w pasywach wyniósł 10,8%.
Wartość kredytów udzielonych przez banki sektorowi niefinansowemu oraz sektorowi instytucji rządowych i samorządowych wg stanu w dniu 31 grudnia 2016 r. wyniosła 1 105,6 mld zł, co oznaczało ich wzrost o 5,1% w porównaniu do stanu o rok wcześniej. Kredyty udzielone sektorowi niefinansowemu stanowiły 91,1% tej kwoty i wyniosły 1 007,4 mld zł (wzrost o 5,3%), w tym kredyty dla przedsiębiorstw – 344,8 mld zł (wzrost o 5,8%), i dla gospodarstw domowych – 656,1 mld zł (więcej o 5,1%). Kredyty dla przedsiębiorstw zostały w większości (56,1%) zaciągnięte przez MŚP. W kredytach gospodarstw domowych 81,1% stanowiły łącznie kredyty na nieruchomości mieszkaniowe (396,8 mld zł, w tym 134,3 mld zł nominowane w CHF) i kredyty konsumpcyjne osób prywatnych (135,4 mld zł).
Depozyty sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych w dniu 31 grudnia 2016 r. osiągnęły wartość 1 084,7 mld zł (wzrost o 10,5%), z tego depozyty sektora niefinansowego wyniosły 1021,1 mld zł (więcej o 9,4%), a depozyty sektora instytucji rządowych i samorządowych 63,5 mld zł (wzrost o 31,3%). W porównaniu do stanu sprzed roku odnotowano wzrost wartości depozytów bieżących o 21,3% i spadek depozytów terminowych o 0,9%. Wartość depozytów bieżących sektora niefinansowego zwiększyła się o 19,9%, a depozytów terminowych obniżyła się o 1,4%. Wartość depozytów bieżących sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrosła o 44,8%, a depozytów terminowych o 9,9%. Udział depozytów terminowych w depozytach sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych łącznie zmniejszył się w skali roku do 43,7% (o 5,0 p. proc.), a udział depozytów terminowych w depozytach samego sektora instytucji rządowych i samorządowych do 32,5% (wobec 38,8% rok wcześniej).
W porównaniu do stanu w dniu 31 grudnia 2015 r., przyrost wartości depozytów sektora niefinansowego oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych łącznie był większy o 49,1 mld zł niż przyrost wartości kredytów tych podmiotów. W rezultacie, różnica między wartością kredytów, a wartością depozytów tych sektorów łącznie zmniejszyła się do 21,0 mld zł. Różnica ta ukształtowała się na najniższym poziomie w badanym okresie. W sektorze niefinansowym, po raz pierwszy, wystąpiła nadwyżka depozytów nad kredytami w wysokości 13,7 mld zł. W sektorze instytucji rządowych i samorządowych zanotowano wzrost wartości depozytów o 15,1 mld zł, a wartość kredytów zwiększyła się o 2,9 mld zł. To spowodowało, że w tym sektorze nadwyżka kredytów nad depozytami zmniejszyła się o 12,3 mld zł.
Działalność operacyjną w końcu grudnia 2016 r. prowadziło 621 banków (o 4 mniej niż rok wcześniej). Liczba banków komercyjnych zmniejszyła się do 63 (o 2 mniej), do 51 zmniejszyła się liczba banków z przewagą kapitału zagranicznego (o 2 mniej). Liczba oddziałów instytucji kredytowych nie zmieniła się i wyniosła 27. Ponadto funkcjonowało 558 banków spółdzielczych (o 2 mniej niż w końcu 2015 r.). Zmiany liczby banków ogółem oraz w poszczególnych grupach były spowodowane głównie przez procesy konsolidacyjne w sektorze (w jednym banku z większościowym udziałem kapitału zagranicznego, po procesie jego podziału i przejęcia większej części przez bank z przewagą kapitału polskiego, kapitał zagraniczny osiągnął 100% udziału; jeden bank ze 100% udziałem kapitału zagranicznego, przekształcony wcześniej z oddziału instytucji kredytowej, został przejęty przez bank z większościowym udziałem kapitału zagranicznego; jeden bank spółdzielczy połączył się z innym bankiem spółdzielczym). Ponadto, jeden bank ze 100% udziałem kapitału zagranicznego został przekształcony w oddział instytucji kredytowej; a jeden oddział instytucji kredytowej zaprzestał działalności z powodu postawienia go w stan likwidacji przez zagranicznego właściciela. W 2016 r. ogłoszono upadłość jednego banku spółdzielczego, podobnie jak w 2015 r., ale był to znacznie mniejszy bank.
Swój raport GUS opracował na podstawie danych Narodowego Banku Polskiego z sektora bankowego za 2016 r. przekazanych do GUS 13.02.2017 r. Porównawcze dane za 2015 r. podano na podstawie danych Narodowego Banku Polskiego dostępnych na stronie internetowej NBP (stan w dniu 14.03.2017 r.). Liczba banków została podana według danych UKNF. Niniejsza informacja nie uwzględnia wyników banków w fazie organizacji, upadłości lub likwidacji.
Szczegóły:
Bogdan Koblański
