Forum Usług Płatniczych: czy Polska jest liderem płatności bezgotówkowych?

Włodzimierz Kiciński oceniając ostanie miesiące mówił o ograniczeniu obrotu gotówkowego, o udanej akcji wymiany hrywny na złote i szybkim zakładaniu rachunków bankowych obywatelom Ukrainy.

Przywołał ostatnie sukcesy polskiego systemu płatniczego BLIK i mówił o planowanej jego prezentacji na forum Parlamentu Europejskiego.

Zauważył, że nadmierne obciążenia sektora bankowego ograniczają możliwości inwestowania banków w nowe technologie, w tym w rozwiązania płatnicze.

Krzysztof Budzich podkreślił, że usługi płatnicze są ważnym elementem gospodarki naszego kraju. Przedstawił zadania i rolę Departamentu, którym kieruje.

Wspomniał o projekcie ustawy zmieniającej ustawę o usługach płatniczych oraz ustawy – Prawo dewizowe (UD52). Projekt ten modyfikuje niektóre przepisy dotyczące transakcji nieautoryzowanych.

Mówił także o zmianach w ustawach mających wpływ na rynek finansowy. Między innymi o przepisach dotyczących tajemnicy bankowej.

Wspomniał o przeglądzie dyrektywy PSD2 i o projekcie dyrektywy PSD3 oraz o regulacji w zakresie Open Finance i o prowadzonych w UE pracach nad projektami dotyczącymi płatności natychmiastowych.

Sesja I: Innowacje płatnicze w obliczu zmieniających się uwarunkowań rynkowych

Wpływ innowacji płatniczych na rozwój rynku usług płatniczych w Polsce to temat prezentacji Roberta Klepacza, zastępcy dyrektora Departamentu Systemu Płatniczego w NBP.

Osoby w wieku do 54 lat korzystają głównie z płatności bezgotówkowych. Im wyższa kwota, tym częściej korzysta się z płatności bezgotówkowych.

Prelegent podkreślił znaczenie upowszechnienia się płatności zbliżeniowych, co pozwoliło na bezpośrednią konkurencję z płatnościami gotówką.

Większość badanych konsumentów uznało, że zmiany w sposobach płatności wywołane pandemią utrzymają się dłużej.

Jeśli chodzi o liczbę transakcji bezgotówkowych kartami, to Polska jest w środku tabeli krajów europejskich.

Robert Klepacz podkreślił znaczenie dla rynku obniżenia opłat interchange. Jak zauważył, to między innymi dzięki Fundacji Polska Bezgotówkowa znacznie wzrosła liczba terminali zainstalowanych w naszym kraju.

Zaznaczył wpływ transakcji zbliżeniowych BLIK na rozwój e-commerce w Polsce. Wskazał na rynkowe osiągnięcia systemu Express Elixir oraz BlueCash.

Jednak, jak zauważył, gotówka nadal pozostaje ważnym instrumentem płatniczym, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych.

Daria Auguścik, dyrektorka ds. rozwoju biznesu e-commerce w Mastercard mówiła o nowej jakości w płatnościach internetowych.

Przedstawiła produkt Click to Pay, z którego mogą korzystać nawet mniejsi merchanci. Jak mówiła, do usługi Click to Pay użytkownicy będą mogli się zapisać np. przy pierwszej transakcji (zakupie) w danym sklepie lub później w aplikacji bankowej.

O przyszłości płatności natychmiastowych w euro mówiła Anna Wolska-Ruszkowska, Product Manager linii biznesowej płatności natychmiastowych w KIR.

Przedstawiła założenia schematu SEPA Instant Credit Transfer (SCT Inst). Schemat ten w wariancie bazowym zakłada obecnie możliwość realizacji poleceń przelewu o wartości do 100 tys. euro.

Maksymalny oczekiwany czas realizacji transakcji to 10 sekund. Usługa jest dostępna przez 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu i przez wszystkie dni w roku.

Aktualnie największy udział uczestników schematu to dostawcy usług płatniczych z krajów strefy euro (71% w stosunku do schematu SEPA Credit Transfer). KIR ma gotowe rozwiązanie Euro Express Elixir umożliwiające realizację płatności zgodnych ze schematem SCT Inst.

Nowa opcja płatności dla kupujących online – Visa Mobile to temat wystąpienia Agnieszki Lidke-Orzechowskiej, dyrektorki Centrum Bankowości Codziennej w ING Bank Śląski.

Jak zauważyła, pandemia zmieniła sposoby prowadzenia płatności przez klientów. Zwiększa się liczba klientów korzystających z aplikacji mobilnych. Obecnie zaczynają się liczyć detale w prowadzeniu całego procesu płatności.

Prelegentka podkreśliła wagę bezpieczeństwa prowadzonych transakcji. Przypomniała, że Bank stara się udostępnić klientom szerokie spektrum możliwych płatności.

W aplikacji mobilnej jest też dostępna usługa Visa Mobile. Klient w tym rozwiązaniu nie potrzebuje podawać numeru karty, a wystarczy, że poda swój numer telefonu zarejestrowany w usłudze. Usługa w Banku została udostępniona w sierpniu tego roku. Sieć akceptacji cały czas się rozwija i jest także oparta o Click to Pay.

Panel dyskusyjny: Polska bezgotówkowym wzorem dla innych ‒ prawda czy mit? Czy faktycznie na tle Europy jesteśmy w czołówce, jeśli chodzi o popularność nowoczesnych form płatności, czy klienci za tym nadążają?

Debatę moderował Włodzimierz Kiciński, wiceprezes ZBP, a udział w niej wzięli: Paweł Placzke, dyrektor Departamentu Produktów Klienta Indywidualnego w PKO Banku Polskim, Zbigniew Wiśniewski, wiceprezes Fundacji Polska Bezgotówkowa, Małgorzata Domagała, dyrektorka ds. rozwiązań cyfrowych i cyberbezpieczeństwa w Mastercard, Wojciech Pantkowski, wiceprezes zarządu KIR oraz Klaudia Rein, dyrektor ds. Rozwoju Biznesu i Sprzedaży Kart i Instrumentów Płatniczych w ITCARD.

Klaudia Rein odpowiadając na pytanie czy rozwiązania kartowe mają jeszcze przyszłość, stwierdziła, że nadal utrzymuje się zainteresowanie wydawaniem kart.

Czy sam plastik jest potrzebny? Jak się okazuje niektórzy wydawcy nadal chcą mieć atrakcyjną w wyglądzie kartę z plastiku. Są już karty wykonane z polimerów, czyli biodegradowalne. Oczywiście trwa też proces tokenizacji kart.

Wojciech Pantkowski przedstawił digitalizację procesów i wsparcie „odejścia” od papieru. Ostatnio KIR wprowadził płatności bezgotówkowe między innymi w urzędach wojewódzkich. Coraz bliżej jest też do wdrożenia e-paragonu.

Zbigniew Wiśniewski stwierdził, że w grupie osób w wieku 18 – 24 lat większość deklaruje płatności bezgotówkowe. Także rośnie zainteresowanie płatnościami mobilnych.

Jak stwierdził Paweł Placzke, Polska jest liderem w płatnościach zbliżeniowych. Jednak na przykład terminale są ciężkie i nierozwojowe. Jego zdaniem przyszłością są płatności peer to peer.

W ocenie Małgorzaty Domagały, to co nam dobrze wyszło w Polsce, to płatności zbliżeniowe. Większość Polaków uznaje także, że płatności zbliżeniowe kartami są najbezpieczniejsze.

Dla klientów bezpieczeństwo jest najważniejsze i coraz częściej korzystają z biometrii. Wygoda jest na drugim miejscu.

Jeśli chodzi o zastosowanie SI w bezpieczeństwie, to ważne jest, żeby mniej się o tym mówiło, a więcej robiono.

W trakcie dyskusji rozmawiano również o upowszechnieniu wpłatomatów, o edukacji ekonomicznej i kosztach interchange.