Forum Bankowo-Samorządowe: Jak finansować działalność samorządów w dobie kryzysu?

Rozpoczynając tegoroczne Forum, Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes ZBP podkreślił, że w tym roku spotykamy się w sytuacji szczególnej i należy zastanowić się nad tym, jak możemy i jak powinniśmy działać w takich okolicznościach, żeby najlepiej służyć naszym obywatelom, a w przypadku banków – klientom. Wymaga to z jednej strony wiedzy, a z drugiej doświadczenia.

Jak stwierdził, szczególnie w czasie ostatnich prawie 20 lat osiągnięto wiele i zrozumiano, że zrealizowanie regionalnych, jak i krajowych programów rozwojowych wymaga coraz większej wiedzy, umiejętności, instrumentów i współdziałania. Nikt nie spodziewał się jeszcze parę lat temu, że przyjdzie nam zmierzyć się w skali całego świata z wielkim programem dotyczącym przeciwdziałania zmianom klimatycznym.

W kolejnych dniach i miesiącach, tak jak w ostatnich dwóch latach, będziemy mierzyć się z pandemią. Trzeba brać pod uwagę to, że skala wstrząsów gospodarczych w wyniku kolejnej fali pandemii w Azji, może mieć dalej idące konsekwencje aniżeli do tej pory. Jak dodał, świadczą o tym zamykane zakłady produkcyjne w Chinach i ogromny wzrost bezrobocia, nawet 18% wśród młodych ludzi w tamtym regionie.

To niebezpieczna sytuacja, nie tylko ze względów społecznych, ale także ekonomicznych i to nie tylko dla tamtego regionu, ale i całego świata. Będziemy musieli zmierzyć się z dłuższym brakiem ciągłości dostaw różnych surowców, z czym już teraz mamy do czynienia.

Jest też problem z globalną inflacją. W Polsce dodatkowo musimy też pokonać trudności komunikacyjne i dokonać uzgodnień z Unią Europejską oraz obniżyć napięcie oraz stopień polaryzacji na naszej scenie politycznej. Utrudnia to możliwość realizacji programów w założonym tempie i w określonych terminach, a przesunięcie o dwa, lub trzy lata będzie miało, jak dodał, duże konsekwencje.

Nie powinniśmy mieć złudzeń, że także w Polsce będzie mieć miejsce spadek tempa rozwoju. Dlatego trzeba podjąć działania, które okres trudności skrócą. Jak dodał, mamy przed sobą jeszcze kilka innych wyzwań, w tym na przykład wzrost liczby osób, które będą na utrzymaniu malejącej populacji pracujących. Oddalają się perspektywy szybkiego wzrostu, automatyzacji, jak i robotyzacji oraz stosunkowo niski, pomimo wysiłków, poziom innowacji.

Krzysztof Pietraszkiewicz zwrócił uwagę, że niestety po raz pierwszy w ciągu ostatnich 35 lat transformacji polskiego sektora bankowego, mamy do czynienia z istotnym obniżeniem się poziomu jego funduszy własnych. Dla realizacji projektów, które będziemy chcieli w Polsce wdrożyć, potrzebne są środki własne, najczęściej budżetowe, unijne, publiczne, ale w wielu projektach zewnętrzne pochodzące z sektora bankowego, albo z rynku kapitałowego. Niestety, jak dodał, w przypadku sektora bankowego w wielu obszarach będziemy wchodzić w fazę istotnych ograniczeń. Dlatego trzeba szukać rozwiązania pozwalającego na realizację projektów, na które będzie przynajmniej częściowe finansowanie i wymaga to współdziałania samorządów z bankami.

Obecna sytuacja sektora spowodowana jest między innymi zbyt długotrwałym, i zbyt wysokim obciążeniem banków z tytułu podatku bankowego, który tak naprawdę jest swego rodzaju karą za działalność bankową. Bardzo wysokimi wpłatami, w dużej mierze uzasadnionymi, na Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz wprowadzonymi zbyt powszechnie, i zbyt szeroko, wakacjami kredytowymi. Jest także kwestia związana z rezerwami i odpisami, z przeszłymi problemami, na skutek błędnych i wątpliwych interpretacji przepisów, z którymi też mamy do czynienia.

W najbliższych latach musi nas jednoczyć walka z inflacją. Trzeba postawić na modernizację i restrukturyzację firm, a także na obronność. Konieczne są innowacje oraz nowe inwestycje w sferze energetyki, ciepłownictwa, robotyki, automatyzacji i gospodarki cyfrowej. Trzeba postawić na naukę oraz na wykorzystanie potencjału naukowego polskich uczelni i instytutów badawczych. Mamy bardzo dużo, bo 97%, małych i mikro przedsiębiorstw, z którymi trzeba postępować w pewien szczególny sposób i wiele banków potrafi już to robić.

Jak podsumował prezes ZBP Krzysztof Pietraszkiewicz, potrzebne są korekty i być może nowe umowy społeczne, bo bez takiego porozumienia, w najbliższych latach trudno będzie przezwyciężać kryzys.