Czeska gospodarka przyspieszy, gdy Czeski Bank Narodowy obniży stopy
Siłą napędową powinien być handel zagraniczny, a także konsumpcja gospodarstw domowych, która przyspieszy dzięki wzrostowi płac realnych o 1,9%. Prognoza na rok 2024 zakłada także dalszy spadek inflacji (średniorocznie może wynieść 2,7%) i szybką obniżkę stopy repo Czeskiego Banku Narodowego (ČNB), która na koniec 2024 roku może oscylować w okolicach 3,50%.
ČNB zaczął podnosić stopy procentowe w połowie 2021 roku i dwutygodniowa stopa repo wzrosła po ośmiu podwyżkach z 0,50%, do 7,00%. Według tej stopy naliczane są odsetki od kredytów hipotecznych, ale także od innych kredytów bankowych. W grudniu bank obniżył stopę do 6,75%. Inflacja, która w styczniu 2023 roku wynosiła 17,5%, spadła w grudniu do 6,7%, a średnia w całym roku wyniosła 10,7%.
Czechy były na granicy recesji
Wysokie stopy zahamowały nie tylko inflację, ale także wzrost PKB. W zeszłym roku czeska gospodarka balansowała na krawędzi recesji. Według wstępnych szacunków podanych przez czeskie Ministerstwo Finansów w całym roku 2023 PKB spadł o 0,6%.
„Patrząc na ubiegły rok, można dostrzec problemy naszej gospodarki, która w ostatnich latach przeszła przez serię bezprecedensowo silnych wstrząsów, począwszy od pandemii, a skończywszy na kryzysie energetycznym” – stwierdził główny ekonomista Deloitte David Marek. „Czechy to jedyny kraj UE, który wciąż nie poradził sobie z negatywnymi skutkami tych szoków, i w którym wyniki gospodarki nadal nie osiągnęły poziomu z końca 2019 roku”.
Ożywienie gospodarcze prognozuje także zespół analityków Komerční banku, który ocenia, że po ubiegłorocznym spadku realnego PKB, w tym roku nastąpi wzrost o 0,8%. Ale w porównaniu z prognozą z października 2023, obecna jest bardziej pesymistyczna.
Stopy na poziomie 3% dopiero na koniec 2025 roku?
Główny ekonomista Komerční banku Jan Vejmělek uważa, że pierwsze miesiące 2024 roku będą nadal słabe i utrzyma się restrykcyjna polityka pieniężna. W dodatku rządowy pakiet konsolidacji fiskalnej dotknie gospodarstwa domowe i firmy, obniżając popyt krajowy.
Na razie konsumpcja pozostaje prawie 10% poniżej poziomu z końca 2019 roku. Podobnie jak Deloitte Komerční bank spodziewa się spadku średniej stopy inflacji z 10,7% w zeszłym roku do 2,7% w tym roku.
ČNB będzie w tym roku kontynuować obniżki stóp procentowych, ale szacunki Komerční banku są ostrożniejsze niż Deloitte. Analitycy banku oczekują, że do końca tego roku podstawowa stopa repo będzie na poziomie 4%, a dopiero pod koniec roku 2025 spadnie do 3%, który to poziom uważany jest za neutralny dla wzrostu gospodarczego.
