BANK 2014/06

Rocznica wyborów z 4 czerwca 1989 r. jest dla nas dość trudną cezurą. Z jednej strony dokonano bezkrwawej rewolucji, co wynikało z braku pomysłu na przyszłość obozu władzy i bankructwa ZSRR.

WYDARZENIA I WSKAŹNIKI

Nasza gospodarka urosła w pierwszym kwartale 2014 r. o 3,3 proc.; deficyt budżetu państwa po czterech miesiącach tego roku sięgnął 21,3 mld zł. To prawie 45 proc. dopuszczalnego deficytu na cały rok. Nowe prognozy dotyczące wzrostu gospodarczego dla Polski i krajów naszego regionu podał Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Według nich średni wzrost gospodarczy wyniesie w tym roku 1,4 proc., czyli spadnie z 2,3 proc. w 2013 r. To drastyczne obniżenie prognoz, bo jeszcze w styczniu przewidywano, że gospodarka przyspieszy do 2,7 proc.

Czy polskie banki mogą być konkurencyjne wobec banków zachodnich?

Obserwując toczące się prace legislacyjne nad przepisami regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego, dostrzec można pewną zaskakującą tendencję. Instytucjom, których funkcjonowanie już dziś podlega wyśrubowanym normom – takim jak banki czy towarzystwa ubezpieczeniowe – narzuca się kolejne restrykcyjne wymogi, nie zawsze wynikające z dostosowania prawa do norm unijnych czy niezbędne dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Po drugiej stronie barykady znajdują się podmioty, których funkcjonowanie faktycznie wzbudza wiele zastrzeżeń. Odpowiedzią władz oraz regulatorów rynku w takich sytuacjach coraz częściej staje się… dalsza liberalizacja przepisów.

Z profesorem Andrzejem Rychardem, dyrektorem Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, rozmawiają Przemysław Barbrich i Jan Osiecki.

Z Krzysztofem Pietraszkiewiczem,prezesem Związku Banków Polskich, rozmawia Igor Lagenda.

Rok 2013 był kolejnym bardzo dobrym rokiem dla banków. Znowu osiągnięte zostały rekordowe wyniki – tym razem przy spadających przychodami Banki kolejny raz udowodniły, że są bardzo dobrze przygotowane na stojące przed nimi wyzwania. Racjonalizacja kosztów i restrukturyzacja, która jest już stałym elementem krajobrazu bankowego przynosi pozytywne efekty i pokazuje witalność sektora w bardzo dynamicznie zmieniającym się otoczeniu.

Kolejna edycja rankingu największych banków „Miesięcznika Finansowego BANK” obejmuje wyniki 24 instytucji, które przekazały nam swoje dane za 2012 i 2013 r. Obecnie większość banków komercyjnych pokazuje je według międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej (w tabelach z wynikami odznaczone jako MSR), pozostałe prezentują w dotychczasowym układzie PSR (polskie standardy rachunkowości). Obydwa układy nie są w pełni porównywalne – my dla potrzeb naszego rankingu przyjęliśmy wiele założeń upraszczających i agregujących poszczególne pozycje bilansu i rachunku wyników tak, aby były one w maksymalnym stopniu porównywalne.

Poniżej tabela główna Rankingu:

Umiarkowanie, ale do góry

Tym razem 9 banków, które wypełniły ankietę w części dotyczącej kredytów konsumenckich, może mówić o niezłym roku. Wartość należności od osób fizycznych wzrosła w tych instytucjach o 6,6 proc., przed rokiem odnotowano wzrost 4,5-procentowy. Co jest bardzo ważne – tendencje wzrostowe zaobserwowano w większości uczestniczących banków, a nie silny wzrost w niektórych i spadki w innych.

Mieszkaniówka łapie drugi oddech

W 2013 r. nastąpiło wreszcie ożywienie w budownictwie mieszkaniowym, które owocuje zwiększeniem wolumenu sprzedawanych mieszkań oraz najpierw zahamowaniem trendu spadkowego cen nieruchomości, a następnie ich powolnym wzrostem. Lepsza koniunktura dla deweloperów zaczęła się również przekładać na wyższą akcję kredytową związaną z finansowaniem zakupu nieruchomości przez osoby fizyczne.

Jutro będzie lepiej

Ranking sprawności działania bierze pod uwagę najwięcej czynników wśród wszystkich naszych podrankingów. Oprócz oceny przychodów, wskaźnika kosztów do dochodu (C/I) i zwrotu na kapitale oceniamy także zwrot na aktywach oraz miary zmiany poziomu odpisów aktualizacyjnych. Taki zestaw elementów podlegających ocenie wymaga od banków bardzo dużej wszechstronności, a przy takiej konstrukcji wskaźników trudno o przypadkowość przy zajęciu najwyższych pozycji w rankingu.

Tym razem zainteresowanie banków uczestniczących w naszym rankingu udziałem wzestawieniu kont dla bankowości detalicznej było nie mniejsze niż przed rokiem. Dostaliśmydane dla 16kontprowadzonychprzez 13 banków.

Zmagania rad nadzorczych i zarządów banków, zakładów ubezpieczeń i władz innych pośredników finansowych, kierownictwa w grupach kapitałowych, a także nadzoru finansowego, żeby zapanować nad zarządzaniem ryzykiem i adekwatnością kapitałową rodzą pytanie, jak wyglądać będą te instytucje do 2020 r. oraz w dekadach następnych.

Wielu obecnym 30 i 40-latkom marzyła się przed latypraca w banku. Współczesna młodzież uważa natomiast, że za kilka lat banków w ogóle nie będzie. Nawet jeśli te oczekiwania są przesadzone, branża finansowa musi na nowo zdefiniować swoje miejsce na rynku. Polskim bankom nieźle to wychodzi.

Polskie banki są dobrzeprzygotowane do zmian związanych z Bazyleą III. Ale najtrudniejsze dopiero przed nami.

Największe banki europejskie nie chcą podziałów- tego zresztą można było się spodziewać już dwa lata temu, gdy powstał raport Liikanena. Obecna sytuacja zaczyna jednak przypominać pat.

W drugiej połowie maja przedstawiciele 26 krajów Unii Europejskiej podpisali umowę międzyrządową, która wytycza zasady działania wspólnego funduszu likwidacyjnego. Tym samym proces tworzenia ram prawnych unii bankowej został zakończony. Jak przekonuje komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług Michel Barnier, to najbardziej ambitny unijny projekt od czasów wprowadzenia euro. Rozmach tego projektu najwidoczniej nie przekonał Szwecji i Wielkiej Brytanii, które się z niego wyłamały.

Eksperci nie mają złudzeń. Nawet najlepsze rozwiązania umożliwiające gromadzenie środków na emeryturę lub brakujący wkład własny na mieszkanie nie będą skuteczne bez zachęt podatkowych. W naszym kraju nie dość, że instrumenty mamy nieatrakcyjne, to państwo zupełnie nie zadbało o to, by przekonać obywateli do oszczędzania.

Konsekwencjąprzyjętej w dyrektywie 94/19/WE zasady minimalnej harmonizacji były ogromne różnice na terenie Unii Europejskiej w poziomach gwarancji. Gdy nastąpiło zaostrzenie kryzysu finansowego, niektórzy deponenci zaczęli przenosić środki z banków w krajach o niskich gwarancjach do państw, które zapewniały ochronę depozytówna wyższym poziomie. Skutkiem takich różnic mogą byćpoważne zakłócenia – zwraca uwagę Komisja Europejska.