Będzie niższy wkład własny? Rada Przedsiębiorczości przedstawia swoje postulaty dotyczące budownictwa mieszkaniowego
Polska – wzorem innych krajów – powinna wykorzystać budownictwo mieszkaniowe jako jedno z najbardziej efektywnych kół zamachowych gospodarki. Jak wskazano w stanowisku Rady Przedsiębiorczości – obszar ten w sposób bezpośredni i pośredni przysparza w Polsce ponad 8,4% PKB.
Potrzebna interwencja państwa
Istnieje wysokie ryzyko, że widoczny już spadek aktywności deweloperskiej i osłabienie w obszarze kredytowania hipotecznego wynikające z gospodarczych skutków pandemii i konieczności prowadzenia ostrożnej polityki kredytowej, mogą ograniczyć ten potencjał.
Systemowe wsparcie w obszarze mieszkalnictwa w dobie epidemii może natomiast okazać się dużą szansą dla naszej gospodarki nie tylko teraz, jako impuls do przezwyciężenia kryzysu, ale także długofalowo – poprzez stworzenie trwałego filara rozwoju gospodarczego i poprawę sytuacji mieszkaniowej polskich rodzin.
Potrzebne jest interwencyjne działanie ze strony państwa – i o to apeluje Rada Przedsiębiorczości – przedstawiając konieczne do zrealizowania postulaty w zakresie spójnego i kompleksowego programu mieszkaniowego.
Jako jedno z potrzebnych dziś działań interwencyjnych, Rada wskazuje program gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego dla brakującego wkładu własnego w przypadku mieszkań kupowanych na własny użytek przez kredytobiorców. Takie rozwiązanie dopuszcza również Rekomendacja S.
Mieszkanie i… przyszła emerytura
W stanowisku Rady czytamy: „Osoby, które nie mają zdolności kredytowej niewątpliwie powinny móc liczyć na tańsze mieszkanie na wynajem lub na mieszkania z zasobów komunalnych. I rozwój tego typu budownictwa jest wskazany. Tak jak jest wskazany rozwój budownictwa dla seniorów oraz dla rodzin wielodzietnych.”
Rada zwraca uwagę, że żadne państwo nie jest w stanie wziąć na siebie odpowiedzialności i obowiązku zapewnienia substancji mieszkaniowej poprzez fizyczne zaangażowanie instytucji państwowych w proces budowy, najmu i zarządzania substancją mieszkaniową.
Najlepszym tego potwierdzeniem jest ograniczony efekt Programu Mieszkanie+.
Rolą Państwa jest stymulacja, inspirowanie i koordynowanie zachowań uczestników rynku mieszkaniowego w taki sposób aby ci, których stać mogli inwestować w mieszkania zarówno dla potrzeb własnych jak i na wynajem.
Polityka mieszkaniowa rządu powinna zapewniać dostępność mieszkań na wynajem, ale nie powinna narzucać takiej opcji. Wzrostowi gospodarczemu oraz budowaniu dobrobytu obywateli służy inspirowanie i wspieranie dążeń do własności mieszkaniowej.
Własne mieszkanie stanowi bowiem w rozwiniętych gospodarkach istotny element zabezpieczenia emerytalnego – zwracają uwagę sygnatariusze stanowiska.
Potrzebne spójne rozwiązania
Rada wskazuje na sprawdzone w naszym kraju oraz przez naszych najbliższych sąsiadów bezpieczne i efektywne rozwiązania składające się na rozwój budownictwa mieszkaniowego.
Z inicjatywy Związku Banków Polskich oraz Polskiego Związku Firm Deweloperskich jeszcze w roku 2018 roku powstała Koalicja na Rzecz Mieszkalnictwa.
Kilkakrotnie przedstawiano na spotkaniach z odpowiedzialnymi za mieszkalnictwo ministrami gotowe propozycje działań, gotowe projekty ustaw. Jednak do tej pory nie znalazły one odzwierciedlenia w działaniach rządu.
Rady Przedsiębiorczości uważa, że program mieszkaniowy powinien być zbiorem spójnych rozwiązań gwarantujących:
- Budowanie skłonności gospodarstw domowych do długoterminowego oszczędzania na cele mieszkaniowe, emerytalne i zdrowotne poprzez stworzenie efektywnego systemu długoterminowego oszczędzania w formule kas oszczędnościowo-budowlanych.
- Sposoby zapewniające refinansowanie kredytów hipotecznych i stworzenie płynnego rynku obrotu listami zastawnymi
- Wspieranie dążeń do własności mieszkaniowej poprzez wprowadzenie ulgi budowlanej w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT)
- Usprawnienie obrotu gruntami rolnymi i gruntami pod zabudowę
- Współfinansowanie i wspieranie lokalnych, oddolnych inicjatyw mieszkaniowych zarówno spółdzielczych jak i samorządowych
- Zapewnienie dostępnej oferty mieszkaniowej dla osób starszych, osób niepełnosprawnych oraz rodzin wielodzietnych
- Wsparcie rozwoju nowych technologii w budownictwie i eksploatacji mieszkań (prefabrykaty, energooszczędność, kwestia smogu i ekologicznych rozwiązań, mieszkań spełniających potrzeby określonych grup społecznych)
- Uporządkowanie procesu planowania przestrzennego
W ocenie Rady Przedsiębiorczości takie długoterminowe i systemowe rozwiązania pozwolą na poprawę sytuacji mieszkaniowej polskich rodzin oraz na wykorzystanie programu rozwoju budownictwa mieszkaniowego zarówno jako sposobu na wychodzenie z kryzysu, jak również jako jednego z filarów trwałego rozwoju gospodarczego naszego kraju.
Wprowadzenie regulacji umożliwiającej obniżenia wkładu własnego postulowali Pracodawcy RP wraz z Think Thank HRE w czerwcu tego roku.
‒ Cieszę się, że nasze propozycje znalazły poparcie ze strony podmiotu reprezentującego polski świat realnej gospodarki, jakim jest Rada Przedsiębiorczości. Obniżenie poziomu wkładu własnego potrzebnego do uzyskania kredytu to dobre rozwiązanie dla rynku. Oznacza to konieczność uruchomienia programu gwarancji finansowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego – mówi Michał Cebula, Prezes Zarządu HRE Think Tank.