Bank i Klient: Odwróćmy wreszcie tę hipotekę

Kamil Maciążek

No cóż, starzejemy się, proszę Państwa. Mam na myśli Polskę, która jest jednym z najszybciej starzejących się krajów w Europie. Według danych GUS liczba emerytów w 2001 r. oscylowała wokół 4,5 mln osób, a w pierwszym półroczu 2016 r. zaczęła zbliżać się do 9 mln. Wszelkie szacunki pokazują, że w 2050 r. ponad 40% naszego społeczeństwa będzie w wieku powyżej 60 lat. Na to oczywiście nakładają się wydatki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W styczniu 2014 r. wydawał na emerytury 9,88 mld miesięcznie, a rok później już 10,26 mld. Jeśli te statystyki nie przekonują, to spójrzmy jeszcze na dane OECD. Już dziś Polska wydaje na świadczenia dla emerytów prawie 12% PKB, podczas gdy średnia krajów zrzeszonych w tej organizacji to 7,8%. Na dodatek Polacy nie mają oszczędności, które zapewniłyby im byt na starość. Z raportu opracowanego przez Pracownię Badań Społecznych wynika, że tylko 21% rodaków oszczędza lub podejmuje jakiekolwiek działania z myślą o przyszłej emeryturze.

Banki nie ryzykują

Wydawałoby się, że w tej sytuacji nie ma lepszego pomysłu niż odwrócona hipoteka. Tymczasem Ustawa z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz.U. 2014 poz. 1585), która weszła w życie pod koniec 2014 r. uregulowała tylko połowę rynku, na dodatek tę, która nie działa w praktyce. Dotychczas żaden z banków nie wprowadził do swojej oferty odwróconego kredytu hipotecznego. W tym czasie fundusze hipoteczne wypłaciły seniorom świadczenia pieniężne o wartości ponad 9 mln zł. Ale po pierwsze, ten produkt jest dość ryzykowny dla banków, jeżeli nie ma stosownego wsparcia ze strony państwa. A po drugie, sam przepis obwarowano tyloma obowiązkami i ograniczeniami, że w zasadzie nic dziwnego, iż nie ma wielu chętnych banków.