Bank i Klient: Finansowanie hipoteczne po nowemu

Jerzy Majka

Bezpośrednią przesłanką dla przyjęcia nowej regulacji była konieczność implementacji do polskiego porządku prawnego postanowień unijnej Dyrektywy 2014/17/UE w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi. Twórcy nowej ustawy zdecydowali się na ujęcie całej problematyki związanej z finansowaniem hipotecznym w jednym akcie prawnym, pomimo iż unijne przepisy nie nakładały na kraje członkowskie takiego obowiązku. „Projektowane regulacje powinny przyczynić się do zwiększenia porównywalności i transparentności ofert kredytodawców oraz wzmocnić pozycję konsumenta na rynku kredytów konsumenckich oraz kredytów związanych z nieruchomościami mieszkalnymi” – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy.

Niejako „przy okazji” dokonano również szeregu zmian w obowiązującej ustawie o kredycie konsumenckim, bynajmniej niezwiązanych z materią kredytowania nieruchomości. Rządowi eksperci podkreślali, że przyczyną połączenia obu inicjatyw ustawodawczych w jeden projekt była konieczność jak najszybszego usunięcia licznych wątpliwości interpretacyjnych, głównie w obszarze właściwego określania całkowitych kosztów kredytu i informowania o nich konsumenta. „Proponowana zmiana ustawy o kredycie konsumenckim zmierza zatem do tego, aby treść przepisów ustawy była maksymalnie precyzyjna, jednoznaczna oraz przejrzysta” – czytamy w uzasadnieniu do projektu. Ustawodawca zdecydował się również na wprowadzenie obowiązkowej rejestracji osób prowadzących pośrednictwo w zakresie kredytów konsumenckich oraz stworzenie rejestru firm pożyczkowych.

Nie tylko na cele mieszkalne

Wróćmy jednak do zasadniczej części nowego aktu prawnego. Przyjęta przez ustawodawcę definicja kredytu hipotecznego obejmuje dwa zasadnicze rodzaje produktów finansowych. Do pierwszej grupy należeć będą kredyty hipoteczne sensu stricto, czyli finansowanie zabezpieczone hipoteką lub innym prawem związanym z nieruchomością mieszkalną. Drugą kategorię stanowić będą kredyty i pożyczki przeznaczone na zakup lub szeroko rozumiane utrzymanie prawa własności budynku lub lokalu mieszkalnego, udziału we współwłasności budynku lub lokalu mieszkalnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz nieruchomości gruntowej lub jej części. Zakres przedmiotowy nowej regulacji jest zatem znacznie szerszy aniżeli wymogi unijnej dyrektywy.

„W opinii projektodawcy celem kompleksowego uregulowania rynku nieruchomości zasadne jest wprowadzenie przepisów, które będą dotyczyły kredytów związanych ze wszystkimi rodzajami nieruchomości. Nie ma natomiast uzasadnienia dla wprowadzenia przedmiotowych regulacji jedynie w odniesieniu do nieruchomości mieszkalnej, która jest jednym z rodzajów nieruchomości ...