Badania Gallupa dotyczące postrzegania stabilności finansowej

„Chociaż nieustannie zastanawiamy się, co będzie dalej, nasze życie zależy od tego, jaka jest obecna rzeczywistość – mówi Kancho Stoychev, dyrektor Gallup International Association.

„A jeśli nasze teraz uważamy za stabilne i satysfakcjonujące, mamy tendencję do odkładania więcej na przyszłość. Dlatego możemy wskaźniki preferencji – wybieramy dochód dziś versus wybieramy dochód większy odłożony – nazwać wskaźnikami postrzegania stabilności finansowej”.  

Marshmallow test czyli kto jest w stanie czekać na nagrodę

Pytanie w ankiecie wzorowane jest na popularnym teście psychologicznym, zwanym marshmallow test, który został po raz pierwszy wykonany na Uniwersytecie Stanforda w 1972 roku. Dzieciom, uczestniczącym w eksperymencie zaproponowano wybór między natychmiastową nagrodą w postaci słodkiej pianki marshmallow lub podwojeniem nagrody, jeśli powstrzymają się przed zjedzeniem przez kwadrans. Przeprowadzający eksperyment psychologowie i ekonomiści odkryli, że dzieci, które były w stanie dłużej czekać na nagrody, miały zwykle lepsze osiągnięcia w dalszym życiu.

W badaniach Gallupa 46% respondentów preferowało natychmiastową nagrodę, a 42% było  gotowych poczekać 12 miesięcy, aby nagrodę podwoić. Można uznać, że w pierwszej grupie preferencje do oszczędzania są mniejsze i mniejsze jest zaufanie do pozytywnego rozwoju sytuacji. 

W krajach uboższych 53% uczestników ankiety wybierało natychmiastową nagrodę, a 42% skłonnych było poczekać na jej podwojenie za rok. Im wyższy poziom PKB na głowę mieszkańca tym większa skłonność do preferowania nagrody w przyszłości.

Wiek uczestników ankiety okazał się mało istotny, chociaż młodsze pokolenia jest nieznacznie mniej skłonne do preferowania nagrody natychmiastowej. Bardziej na preferencje wpływają dochody i  wykształcenie – im wyższe, tym większa skłonność do czekania na większą nagrodę w przyszłości.

Kto preferuje nagrodę natychmiastową?

60% mieszkańców Bliskiego Wschodu i Ameryki Łacińskiej preferuje nagrodę natychmiastową. Rekordzistami są mieszkańcy Nigerii, Iraku i Pakistanu, gdzie nagrodę natychmiastową wybiera odpowiednio 76%, 74% i 69% badanych.

Na drugim końcu skali znajdują się mieszkańcy Unii Europejskiej i Ameryki Północnej – nagrodę natychmiastową wybiera 40% ankietowanych. Najlepsze wyniki zanotowano w Szwecji, gdzie jedynie 16% ankietowanych preferuje natychmiastową nagrodę. W Holandii jest to 24% badanych, w Japonii 31%.

W Stanach Zjednoczonych 39% preferuje nagrodę dziś, a 48% podwójną nagrodę w przyszłości. Niezdecydowanych było 14%.

Na uwagę zasługuje przypadek Rosji, gdzie nagrodę natychmiastową wybrało tylko 32% badanych, ale nagrodę odłożoną jeszcze mniej – 20%. Aż 48% nie wybrało żadnej opcji, co może świadczyć albo o dużej apatii społeczeństwa, albo o braku zaufania do ankieterów.

Gallup nie podaje wyników dla Polski. Wydaje się, że byłyby interesujące dla środowiska bankowego. Może warto zlecić podobne w naszym kraju.