Przewodniczący Komisji Skarbników Unii Metropolii Polskich o finansach JST
„Kluczowa zmiana w nowej ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która obowiązuje od 1 stycznia 2025 roku jest taka, że teraz samorządy nie będą miały udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, a będą miały udział w dochodach podatkowych państwa z tytułu PIT i CIT” – powiedział Krzysztof Mączkowski.
Dzięki temu wszelkie ulgi i zwolnienia wprowadzane przez Rząd i Parlament dla podatników CIT i PIT nie będą pomniejszały dochodów JST. Skarbnik miasta Łodzi mówił także o zmianach w systemie wyrównawczym tzw. Janosiku.
„Mamy również zmiany, które powodują, że wprost nie będziemy płacić Janosika, system ten będzie znacznie ograniczony i korygowany w ramach przyznanych udziałów. Jeżeli chodzi o zamożniejsze miasta, które z tego powodu musiały znaczącą część swoich dochodów odprowadzać do budżetu państwa jest to zmiana idąca w dobrym kierunku. ”
Dochody JST nie z VAT
Na nasze pytanie o możliwość pozyskiwania przez JST dochodów z VAT Skarbnik Miasta Łodzi odparł:
„Jednym z postulatów podnoszonych od lat przez samorządy jest możliwość ich partycypacji w VAT. Na razie jednak nic nie wskazuje na to, że ten postulat będzie zrealizowany.”
„My, jako Unia Metropolii Polskich, mieliśmy propozycję, że jeżeli nie będziemy mieli udziału w VAT, to chcielibyśmy mieć prawo do zwrotu VAT od inwestycji komunalnych w obszarach gdzie brak jest możliwości odliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych, np. w zakresie budowa i remontu dróg, oświaty, pomoc społeczna.” – dodał.
Koniec reformy finansów samorządowych w 2027 roku?
Odnosząc się do obowiązującej od początku 2025 roku nowej ustawy o dochodach JST nasz rozmówca stwierdził, że w jej efekcie w budżetach samorządów będzie pozostawało więcej pieniędzy.
„Ministerstwo Finansów ma swoje wyliczenia i one wskazują, że miasto Łódź otrzyma w 2025 roku po zmianach ustawowych prawie 284 mln złotych więcej niż dostałoby wg starych zasad. Jest to dosyć znaczący zastrzyk środków do dyspozycji miasta, choć nadal nie pokrywający ubytków wynikających z wcześniej wprowadzonych reform podatkowych”
„Wydaje się, że był to ostatni moment na zmiany w przepisach dotyczących finansów samorządów.
Gdyby nie było zmiany ustawy o dochodach JST trudno byłoby JST skonstruować budżety na rok 2025 zgodnie z zasadami i ograniczeniami określonymi w przepisach, a tym bardziej trudno byłoby skonstruować wiarygodną wieloletnią prognozę finansową na rok 2025 i lata następne. W tym sensie ta ustawa ratuje finanse JST. w krótkim okresie czasu.” – mówił.
Jak zaznaczył zmiany wprowadzone ustawą o JST są pierwszym etapem reformy. Wprowadzone rozwiązania będą podlegały analizie w roku 2025 i 2026 i zgodnie z ustaleniami pomiędzy Rządem i Samorządem mogą być skorygowane do roku 2027. w ramach tak zwanego drugiego etapu reformy.
„Cała reforma ma szansę się zakończyć w roku 2027” – stwierdził Krzysztof Mączkowski.