W poszukiwaniu bezpieczeństwa – raport Deutsche Bank PBC „Portret finansowy Polki 2013”
Są ostrożne i wolą oszczędzać. Zarabiają statystycznie mniej, ale to one zarządzają domowymi budżetami i decydują o wydatkach. Pieniądze to dla nich sposób na zagwarantowanie bezpieczeństwa sobie i bliskim, a nie cel sam w sobie. Rzadko inwestują i nie ufają swojej znajomości mechanizmów funkcjonowania produktów bankowych, choć to one mają lepszą finansową intuicję. Taki portret finansowy Polki wyłania się z badań przeprowadzonych przez Deutsche Bank PBC.
Deutsche Bank PBC przeprowadził badanie postaw finansowych Polek żyjących w gospodarstwach domowych, w których przynajmniej jedna osoba osiąga stałe dochody. Zadał szereg pytań dotyczących zwyczajów finansowych oraz produktów i usług bankowych. Uzupełniona o sondaż na grupie reprezentatywnej dla ogółu Polaków oraz ankietę przeprowadzoną wśród doradców Klienta DB PBC analiza wyników posłużyła do stworzenia przekrojowego raportu „Portret finansowy Polki 2013”.
- Kobiety dysponujące stałymi dochodami aktywnie korzystają z usług bankowych – aż 93 proc. ma konto w banku, 52 proc. przyznaje, że używa karty kredytowej, 36 proc. – korzysta z lokat, a 35 proc. – z ubezpieczeń;
- Polki częściej niż Polacy zarządzają rodzinnym budżetem i skrzętnie go kontrolują – W 47 proc. polskich domów1 to kobieta zajmuje się bieżącymi zakupami, w 45,5 proc. – częściej zarządza spłatą zobowiązań (pożyczek, rachunków), w ponad 17 proc. domów decyduje, gdzie ulokować oszczędności. Mężczyźni wykonują te obowiązki częściej w odpowiednio 11,5 proc., 30 proc. i 13,6 proc. domów;
- Przezorne, zapobiegliwe, myślą długoterminowo – 76,9 proc. Polek2 żyjących w gospodarstwach o stałych dochodach skrupulatnie kontroluje wydatki. W dwóch trzecich preferują one całkowicie bezpieczne produkty bankowe, zwłaszcza te oszczędnościowe.
– Raport pokazuje, że rola kobiet w zarządzaniu pieniędzmi polskich rodzin była do tej pory niedoceniana – mówi Monika Szlosek, Dyrektor Zarządzający Bankowością Detaliczną i Inwestycyjną w Deutsche Bank PBC. – Polki każdego dnia podejmują szereg decyzji finansowych i robią to świadomie, wykazując się przezornością, a także biorąc pod uwagę długi horyzont czasowy. To zalety, które jak się okazuje, są dużo mniej powszechne wśród mężczyzn – dodaje.
W swoim badaniu Deutsche Bank PBC skupił się na kobietach, które nie są wyłączone z rynku finansowego z powodów ekonomicznych – tzn. mają stałe źródło utrzymania, pracując same lub prowadząc gospodarstwo domowe z pracującym partnerem. W badaniu wzięły udział 1092 kobiety w wieku do 62 lat.
Materiał filmowy – Portret finansowy Polki
Badanie pokazało, że poziom ubankowienia ma niewiele wspólnego z płcią, a raczej ze statusem materialnym. W rodzinach, które dysponują stałym dochodem konto ma aż 93 proc. pań, podczas gdy w całej populacji dorosłych Polaków według danych Narodowego Banku Polskiego konto posiada niecałe 80 proc. Aż 52 proc. respondentek badania twierdzi, że korzysta z karty kredytowej, 36 proc. z lokaty, a 35 proc. z ubezpieczeń.
Czy mając do dyspozycji pieniądze i szeroki wybór produktów finansowych Polki podejmują decyzje w taki sam sposób, jak mężczyźni? Jak pokazało badanie w dużej mierze zależy to od poziomu dochodów, skomplikowania produktu (czy raczej tego, na ile potencjalnie jest on ryzykowny) i tego w jakim typie gospodarstwa domowego dana kobieta żyje (samotnie, z mężem lub partnerem, dziećmi czy rodzicami). Według deklaracji respondentek samodzielny wybór podstawowych produktów z szerokiej oferty polskich banków przychodzi im bardzo łatwo. Konto wybrało dla siebie 94 proc. badanych, lokatę 89 proc., niewiele mniej karty kredytowe czy program emerytalny (odpowiednio 87 i 86 proc).
Kiedy jednak kobieta staje przed decyzją o znacznej inwestycji lub rozważa nabycie produktu finansowego oznaczającego długoterminowe zobowiązanie, większość (ponad 54 proc.) wybierze go dopiero po konsultacji ze znajomymi, przyjaciółmi albo rodziną. Jedna trzecia poradziłaby się doradcy inwestycyjnego, a ponad 7 proc. wręcz poprosiłoby bliską osobę, by ta podjęła decyzję za nie. Jak potwierdzili ankietowani przez Deutsche Bank PBC doradcy Klienta panie w takich sytuacjach zdecydowanie dłużej się zastanawiają i zadają więcej pytań, niż klienci mężczyźni, chcąc dobrze zrozumieć mechanizm danego produktu.
Wbrew stereotypowemu obrazowi rozrzutnej kobiety szalejącej na zakupach – jak pokazało badanie Deutsche Bank PBC – Polki bardzo skrupulatnie kontrolują swój i rodzinny budżet. Ponad trzy czwarte badanych przyznało, że dokładnie monitoruje swoje wydatki i przychody. Lubią wiedzieć, ile mają pieniędzy, oraz jakie sumy i na co wydają. To bardzo dobra wiadomość dla kondycji finansowej polskich rodzin, biorąc pod uwagę, że kobiety dużo częściej niż mężczyźni odpowiadają w gospodarstwach domowych za finanse. W 47 proc. polskich domów to kobieta częściej zajmuje się bieżącymi zakupami, w 45,5 proc. częściej zarządza spłatą zobowiązań (pożyczek, rachunków), w ponad 17 proc. rodzin decyduje, gdzie ulokować oszczędności. Mężczyźni wykonują te obowiązki częściej w odpowiednio 11,5 proc., 30 proc. i 13,6 proc. domów.
Badanie potwierdziło natomiast obiegowe przekonanie, że kobiety mają tendencję do martwienia się przyszłością. I tak, jeśli chodzi o finansową kondycję rodziny, choć badane Polki przyznawały, że w zasadzie nie sądzą, aby miały napotkać jakieś poważne problemy finansowe, ponad połowa myśląc o przyszłości rodziny w dłuższej perspektywie „trochę się martwi”. To tłumaczy, dlaczego szukając produktu finansowego dla swoich oszczędności 62 proc. ankietowanych wybrałoby „całkowicie bezpieczny, zapewniający pewny zysk, nawet, gdyby był on niewielki”. Umiarkowany pesymizm w ocenie sytuacji finansowej polskich kobiet wydaje się być źródłem charakterystycznej dla nich zapobiegliwości i potrzeby budowy „poduszki finansowej” na przyszłość. Jednocześnie może być czynnikiem, który powstrzymuje je przed długoterminowymi planami finansowymi, oszczędzaniem na czas emerytury oraz agresywniejszymi inwestycjami z wykorzystaniem zaawansowanych produktów. – Inwestycje to obszar wiedzy i zachowań finansowych, który Polki powinny jeszcze zagospodarować. Na razie korzystanie z rozwiązań inwestycyjnych pozostaje w domenie mężczyzn, podczas gdy dbałość o płynność finansową, zapobiegliwość i kontrola wydatków w domowym budżecie spoczywają w większości przypadków na kobietach – mówi Monika Szlosek, Dyrektor Zarządzający Bankowością Detaliczną i Inwestycyjną w Deutsche Bank PBC.
Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w pełnej wersji raportu Deutsche Bank PBC „Portret finansowy Polki 2013”. Stanowi on próbę kompleksowego zdiagnozowania różnic w podejściu do finansów między mężczyznami, a kobietami. Jest syntezą dwóch badań przeprowadzonych na początku 2013 roku na zlecenie Deutsche Bank PBC przez Instytut Homo Homini (badanie ogólnopolskie – kwiecień 2013, badanie ogólnopolskie z udziałem kobiet, reprezentujących gospodarstwa domowe osiągające stały dochód – maj 2013), a także wcześniejszych badań zebranych w raporcie „Portret finansowy Polaków 2012. Plany na 2013 rok”. Obejmuje również wyniki ankiety przeprowadzonej w maju 2013 roku wśród 160 Doradców Klienta Deutsche Bank PBC w całej Polsce (internetowe badanie ankietowe, połączone z wywiadami indywidualnymi z wybranymi respondentami).
– Dotychczasowe badania wskazywały na wyraźne różnice w podejściu kobiet i mężczyzn do pieniędzy. Dowodziły, że kobiety deklarują mniejszą wiedzę o finansach i dysponują niższym kapitałem – mówi Monika Szlosek, Dyrektor Zarządzający Bankowością Detaliczną i Inwestycyjną w Deutsche Bank PBC. – Aby zweryfikować, jakie są rzeczywiste postawy finansowe Polek, które mają do dyspozycji określony stały dochód (swój lub drugiego członka rodziny) postanowiliśmy porównać opinie z różnych źródeł zadając pytania dotyczące finansów zarówno kobietom, ich partnerom, jak i doradcom bankowym, którzy pracują na co dzień z klientami. Mamy nadzieję, że raport „Portret finansowy Polki” pozwoli lepiej zrozumieć, jaki jest faktyczny stosunek Polek do zarządzania finansami osobistymi oraz jakie mają potrzeby w zakresie produktów oferowanych przez banki – dodaje.
Metodologia wykorzystanych badań:
Badanie ogólnopolskie: sondaż telefoniczny (CATI) przeprowadzony 30 kwietnia 2013 r. na zlecenie Deutsche Bank PBC przez Instytut Homo Homini na losowej, reprezentatywnej dla ogółu mieszkańców Polski próbie respondentów, n=1067.
Badanie ogólnopolskie kobiet: badanie telefoniczne wspierane komputerowo (CATI) przeprowadzone 14-15 maja 2013 r. na zlecenie Deutsche Bank PBC przez Instytut Homo Homini na ogólnopolskiej losowej próbie kobiet w wieku do 62 lat, rozporządzających dochodem (bądź to zarabiających, bądź pozostających w związku z zarabiającym partnerem), n=1092.
Badanie Doradców Klienta: Internetowe badanie ankietowe (CAWI) przeprowadzone w kwietniu 2013 roku na grupie Doradców Klienta pracujących w Oddziałach Deutsche Bank PBC w całej Polsce, n=161.
Pełna wersja Raportu: Portret finansowy Polki 2013 – Portret finansowy Polki 2013.
Animacja: www.deutschebank.pl/static/portret_finansowy_polki_2013.avi.
Materiał filmowy do wykorzystania w publikacjach on-line / tv dostępny pod linkiem – http://www.x-news.pl/#footageId=111363.
Źródło: Deutsche Bank PBC S.A.
(1) Sondaż telefoniczny przeprowadzony 30 kwietnia 2013 r. na zlecenie Deutsche Bank PBC przez Instytut Homo Homini na losowej, reprezentatywnej dla ogółu mieszkańców Polski próbie respondentów (n=1067).
(2) Badanie telefoniczne wspierane komputerowo przeprowadzone 14-15 maja 2013 r. na zlecenie Deutsche Bank PBC przez Instytut Homo Homini na losowej próbie kobiet w wieku do 62 lat, rozporządzających dochodem (bądź to zarabiających, bądź pozostających w związku z zarabiającym partnerem), n=1092.