Kryzys zweryfikował efekty uszczelniania VAT ‒ luka wzrosła do 36 mld złotych

W komunikatach prasowych minister finansów poinformował, że dochody z podatku VAT wyniosą w tym roku ok. 170 mld złotych.

To oznacza spadek o 6 proc. w porównaniu do 2019 roku.

Jednocześnie Ministerstwo Finansów prognozuje, że w 2020 roku najważniejszy komponent bazy podatkowej VAT, tj. konsumpcja prywatna zmniejszy się nominalnie o ok. 1 proc.

Jednak z drugiej strony zakładany jest wzrost inwestycji publicznych i konsumpcji publicznej. Łącznie makroekonomiczna baza podatkowa VAT nominalnie będzie na zbliżonym poziomie w porównaniu do roku poprzedniego.

Czytaj także: Deficyt budżetowy wynosi 16,3 mld zł po lipcu 2020 r.

To oznacza, że w bieżącym roku luka VAT wzrośnie do poziomu prawie 36 mld złotych. W ujęciu procentowym oznacza to wzrost z poziomu 12 proc. do ponad 17 proc.

Luka VAT rośnie więc o prawie 11 mld złotych. To oznacza, że cofamy się do poziomów notowanych na przełomie 2016/2017 roku.

Kryzys pokazuje, że efekty uszczelniania podatków silnie zależą od cyklu koniunkturalnego. Trwałe utrzymanie wysokiej ściągalności nie jest więc takie łatwe i oczywiste.

Czytaj także: Powrotu do niższych stawek VAT od 1 stycznia 2021 r. nie będzie

To stawia pod znakiem zapytania opieranie wydatków socjalnych na efektach uszczelniania podatku mierzonych luką VAT.

Jak widać, te efekty silnie zależą od cyklu koniunkturalnego, a wydatki socjalne niezależnie od recesji i kryzysu są ogromne.

Okazuje się, że łącznie od 2015 roku efekty uszczelniania VAT na koniec 2020 r. to jedynie ok. 11 mld złotych.

To zaledwie jedna czwarta programu Rodzina 500+, nie mówiąc już o 13-tej, 14-tej emeryturze.

Dr Sławomir Dudek,

główny ekonomista Pracodawców RP.