Jednorożce najbardziej poszukiwane na rynku fuzji i przejęć

Zwiększa się liczba międzynarodowych firm tworzących fundusze corporate venture capital (CVC). Obecnie na świecie działa ponad 770 takich podmiotów. Dzięki temu młode przedsiębiorstwa, rozwijające przełomowe technologie, mogą budować innowacyjne kompetencje i otwierać się na nowe ścieżki rozwoju.

W globalnym raporcie „Small Gains, Big Wins – Disruptive M&A: Creating value through innovation-led growth acquisition„ eksperci firmy doradczej Deloitte zauważają, że w ubiegłym roku ponad połowa wszystkich transakcji M&A dotyczyła przejęcia aktywów technologicznych przez firmy spoza branży.

Specjaliści Deloitte szacują, że między 2015 a 2018 r. na fuzje i przejęcia firm rozwijających rewolucyjne technologie przeznaczono około 880 miliardów dolarów. Inwestycje CVC stanowiły aż jedną czwartą tej kwoty, a w latach 2017-2018 na 7377 transakcji M&A, związanych z przełomowymi technologiami, było to aż 45 proc. o łącznej wartości 122 miliardów dolarów.

Eksperci Deloitte wyróżniają 3 etapy każdej tego typu transakcji: identyfikacja nowego źródła wzrostu, znalezienie odpowiedniego podmiotu do przejęcia oraz kreowanie wartości i zapewnianie oczekiwanych zwrotów.

Technologia napędza rynek M&A

W dobie dynamicznego rozwoju technologicznego i zmian zachowań konsumentów wiele przedsiębiorstw jest zmuszonych dostosować swój model biznesowy do nowych warunków rynkowych. Także podmioty z branż uchodzących za tradycyjne, posiadające znaczne budżety na rozwój, próbują wejść na drogę postępu technologicznego. W tym celu przejmują młode przedsiębiorstwa technologiczne, które spółka może zaimplementować w swoje struktury.

– Chcąc być konkurencyjnym i zdobywać rynek, duże firmy muszą nadążać za oczekiwaniami klientów, które nieustannie rosną. Nie dziwi więc, że w kontekście transakcji M&A zauważamy szczególnie intensywny ruch wśród firm technologicznych. Międzynarodowe podmioty czerpią większą korzyść z przejęcia firmy z gotowym modelem biznesowym i produktem niż z samodzielnego rozwoju odrębnej komórki.

Istotne jest znajdywanie nowych kierunków ekspansji i przewidywanie, gdzie za kilka lat będzie nasza konkurencja oraz cała branża. Już w ostatnim roku niemal 55 proc. transakcji M&A na świecie było związanych z nabyciem aktywów technologicznych. Naszym zdaniem tendencja wzrostowa zostanie utrzymana – mówi Agnieszka Zielińska, Partner w Dziale Doradztwa Finansowego Deloitte.

Eksperci wskazują na rosnącą liczbę aktywnych funduszy CVC. Na około 773 obecnie działających na świecie 250 powstało tylko w ciągu 2018 r. Odpowiadały one za 23 proc. wszystkich inwestycji venture capital. Rośnie także średnia wartość pojedynczej inwestycji. Na 1711 transakcji zawartych w ubiegłym roku, CVC przeznaczyły średnio o 56 milionów dolarów więcej na jedną transakcję niż w 2017 r.

Coraz więcej firm z tradycyjnych branż, takich jak rolnictwo, ochrona zdrowia, przemysł czy usługi finansowe chce przejmować firmy technologiczne. Według danych za 2018 r., największe obroty na rynku M&A są notowane obecnie w Stanach Zjednoczonych (174 miliardów dolarów), Azji i regionie Pacyfiku (78 miliardów dolarów) oraz w Europie (40 miliardów dolarów).

W 2014 r. nieco ponad 40 proc. transakcji M&A zostało przeprowadzonych przez firmy spoza branży nowych technologii, podczas gdy w 2018 r. było to już 55 proc. W latach 2017-2018 największy udział w fuzjach i przejęciach miały firmy technologiczne z obszarów digital&social (166 miliardów dolarów), biotech (76 miliardów dolarów) oraz data&analitics (41 miliardów dolarów).

Poszukiwanie nowych źródeł wzrostu

Według ekspertów Deloitte, poza zyskami finansowymi z takich transakcji, spółki dostrzegają także korzyści operacyjne, jakie dają im technologie i nowy model biznesowy. Pozwalają bowiem na łączenie strategicznych celów krótkoterminowych z długoterminowym wzrostem. Z raportu wynika, że każdy inwestor powinien zidentyfikować kierunek rozwoju branży w perspektywie najbliższych kilku lat, próbując przewidzieć, co może ją zrewolucjonizować i uczynić swoją organizację elastyczną.

– Liderzy wielu firm staną przed ważnymi decyzjami dotyczącymi ścieżek rozwoju. Poza rozwojem podstawowego biznesu, w celu osiągnięciu wzrostu konieczne staje się rozwijanie działalności w zupełnie nowych obszarach lub kanałach poprzez przejęcia lub partnerstwo z innowacyjnymi podmiotami, które mogą wzmocnić pozycję firmy i przygotować ją na zmiany zachodzące na rynku lub je wyprzedzić.

Dodatkowo, firmy z udziałem startupów, funduszy VC, uczelni i specjalistów, powinny tworzyć ekosystemy, w których będą miały możliwość uczestniczyć w rozwijaniu przełomowych rozwiązań technologicznych – mówi Anita Bielańska, Dyrektor w Dziale Consultingu Deloitte.

Due diligence kluczem do trafnej inwestycji

Autorzy raportu wskazują, że zanim dojdzie do transakcji przejęcia lub inwestycji venture, należy określić ścieżkę rozwoju i ukazać wartość, jaką chcemy nadać inwestycji. Rynek venture capital cechuje się wysokimi stopami zwrotu, ale przy zaakceptowaniu ponadprzeciętnego ryzyka. Inwestor musi być gotowy na odmienne scenariusze i przyjąć różne modele wyceny, w zależności od dynamiki rozwoju firmy. Z tego powodu bardzo ważne jest przeprowadzenie due diligence, czyli poddanie dokładnej analizie kondycji technologicznej, komercyjnej, prawnej i podatkowej firmy.

– W przypadku młodych spółkek technologicznych jednym z kluczowych aspektów jest odpowiednie due diligence prawne, które pozwoli nam zweryfikować sposób zabezpieczenia własności intelektualnej oraz innych ryzyk prawnych, w tym takich związanych z własnością udziałów. Posiadanie praw autorskich oraz patentów jest bardzo ważne.

W wielu młodych spółkach technologicznych na początku ich działalności kładziony jest większy nacisk na stworzenie oraz sprzedaż produktu a nie na odpowiednie zabezpieczenie prawne, co może okazać się problematyczne na etapie pozyskiwania inwestora, który będzie bardzo dokładnie sprawdzał posiadanie praw własności intelektualnej przez spółkę.

Istotna jest także sprawiedliwa umowa inwestycyjna oraz umowa wspólników, które jasno wskażą prawa i obowiązki obu stron, zarówno związane z wejściem inwestora do spółki, jak i w trakcie trwania inwestycji oraz w ramach potencjalnego wyjścia z niej – podsumowuje Karol Kicun, Partner w Kancelarii Deloitte Legal.