Tadeusz Białek: Komentarz dot. nowelizacji ustawy Prawo bankowe w zakresie outsourcingu
W dniu 29 lipca 2011 r. Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy Prawo bankowe w zakresie odnoszącym się do przepisów regulujących zasady i tryb powierzania przez banki wykonywania czynności z zakresu działalności bankowej podmiotom zewnętrznym (tzw. outsourcing bankowy).
Związek Banków Polskich ocenia pozytywnie przyjęte zmiany jako że uwzględniają one zgłaszane od dawna przez ZBP postulaty nowelizacji przepisów ustawy Prawo bankowe w odniesieniu do outsourcingu. Szczególnie pozytywnie należy ocenić rozszerzenie ustawowego katalogu czynności, których powierzenie do wykonywania przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu nie wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego, zniesienie ciążących obecnie na bankach obowiązków notyfikacyjnych związanych z zawieraniem, zmienianiem i rozwiązywaniem umów outsourcingu i zastąpienie go obowiązkiem prowadzenia przez banki ewidencji umów outsourcingu, wyraźne dopuszczenie i uregulowanie możliwości stosowania „podoutsourcingu”, czy też ograniczenie wymogu powierzania przez banki czynności przedsiębiorcom na podstawie umowy agencyjnej.
Ustawa rozszerza również zakres podmiotowy definicji przedsiębiorcy zamieszczonej w ustawie, umożliwiając tym samym wspólnikom spółki cywilnej możliwość stania się stroną umowy outsourcingowej zawieranej z bankiem.
Nowelizacja odnosi się również do zagadnienia tzw. podoutsourcingu. Obecnie co prawda przepisy nie zabraniały wprost przedsiębiorcom, którym bank powierzył określone czynności, korzystania z podwykonawców przy realizacji umów, należy jednak pamiętać, że włączenie innych (kolejnych) podmiotów do wykonywania czynności powierzonych przez bank związane jest z kwestią ujawniania takiemu podmiotowi informacji objętych tajemnicą bankową, na co dotychczasowe przepisy nie zezwalały. Nowelizacja w przypadku umów outsourcingu, wyłącza obowiązek zachowania tajemnicy bankowej wobec przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego, którym bank powierzył wykonywanie czynności związanych z działalnością bankową. Jednocześnie ustawa wyraźnie doprecyzowuje, że dopuszczenie podoutsourcingu będzie możliwe jedynie w dwóch przypadkach. Po pierwsze to sytuacja w której powierzenie przez pierwotnego insourcera wykonywania określonych w umowie z bankiem czynności służących realizacji głównego świadczenia wynikającego z umowy. W drugim przypadku podoutsourcing będzie dopuszczalny w sytuacji konieczności skorzystania przez podmiot, któremu bank powierzył wykonywanie czynności (pierwotny insourcer), z planu awaryjnego – gdy wskutek wystąpienia siły wyższej nie byłby on w stanie wykonywać powierzonych czynności samodzielnie funkcji banku, nawet w sytuacji kryzysowej.
Przyjęte zmiany objęły również przepisy regulujące zakres i sposób ogłaszania danych przez informacji o przedsiębiorcach i przedsiębiorcach zagranicznych, którym powierzono wykonywanie czynności. Obecnie będzie to możliwe poprzez ogłoszenie sposób ogólnie dostępny, bez wymogu ogłaszania tych informacji w miejscu wykonywania czynności, dzięki czemu dopuszczalne będzie ogłaszanie przez bank wymaganych informacji w szczególności na stronie internetowej. Informacje te bank będzie obowiązany również udostępnić nieodpłatnie, na żądanie zainteresowanej osoby, w miejscu wykonywania czynności.
Niezależnie od pozytywnej oceny przyjętych zmian wątpliwości Związku Banków Polskich budzi fakt braku wyraźnego uregulowania przypadku, w którym bank powierza wykonywanie czynności bankowych innemu bankowi (outsourcing międzybankowy). W tym zakresie postulowane było zliberalizowanie reżimu outsourcingowego co najmniej poprzez wyłącznie jego rygorów wobec insourcerów będących przedsiębiorcami lub przedsiębiorcami zagranicznymi wchodzącymi w skład holdingu bankowego zagranicznego, w którym pierwotnym podmiotem dominującym jest instytucja kredytowa, a w skład którego to holdingu wchodzi też krajowy bank-outsourcer.
dr Tadeusz Białek
Dyrektor w ZBP
