6. Polskie Forum Akademicko-Gospodarcze: współpraca nauki i biznesu niezbędnym warunkiem rozwoju

Witając uczestników wydarzenia, wśród których byli przedstawiciele rządu, świata nauki i praktycy gospodarczy, Krzysztof Pietraszkiewicz, wiceprezes PFAG i wieloletni prezes Związku Banków Polskich, podkreślał, iż olbrzymi postęp, jaki dokonał się w Polsce na przestrzeni minionych lat, jest efektem współpracy nauki z gospodarką

– To nie jest tak, że stoimy w miejscu, ale ten postęp mógłby i powinien być większy – zaznaczył Krzysztof Pietraszkiewicz, dodając, iż owa kooperacja ma miejsce nie tylko na szczeblu centralnym, gdyż wsparcie dla działań rozwojowych bardzo często realizowane jest przez marszałków województw i jednostki samorządu terytorialnego.

To m.in. działania na rzecz transformacji energetyki i ciepłownictwa, ale również cyfryzacji i automatyzacji gospodarki.  W ten kontekst wpisuje się potrzeba przygotowania setek tysięcy wysoko wykwalifikowanych pracowników dla nowych gałęzi gospodarki.

– Świat zmienia się bardzo szybko, bez postawienia na naukę i kształcenie będzie to bardzo trudne zadanie – dodał wiceprezes PFAG. Przypomniał, iż inicjatywa ta powołana została do życia ponad 30 lat temu z inicjatywy rektorów wiodących polskich uczelni, jak choćby ówczesny rektor Politechniki Warszawskiej, prof. Marek Dietrich, a także prezesów przedsiębiorstw.

– Cieszę się, że ta inicjatywa rozwija się i podejmuje działania na rzecz promowania współpracy polskich uczelni oraz instytutów ze wspólnotami gospodarczymi. Jest rzeczą oczywistą, że nie da się modernizować polskiej gospodarki bez współpracy tych dwóch środowisk – dodał były prezes ZBP.

Do kluczowych wyzwań współczesności zaliczył troskę o stan bezpieczeństwa, zarówno w kontekście wojny w Ukrainie, jak i kwestii cyberbezpieczeństwa, czy wreszcie działań na rzecz transformacji środowiskowej.

– Chcemy także konsekwentnie wspierać rozwój usług cyfrowych, w tym w coraz większym stopniu wykorzystujących wszystkie działania związane ze sztuczną inteligencją. Wierzę, że Polska jest w stanie, z waszym wsparciem, stać się światowym liderem w tym zakresie, aby te procesy dobrze przygotować i wprowadzać – podsumował Krzysztof Pietraszkiewicz.

Uczestników Forum przywitał także występujący zdalnie dr Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister cyfryzacji.

Przypomniał, że Polskie Forum Akademicko-Gospodarcze powstało ponad 30 lat temu z inicjatywy wiodących polskich uczelni i prezesów przedsiębiorstw.

Krzysztof Gawkowski wskazał na konieczność współpracy środowisk naukowych i gospodarczych w obszarze bezpieczeństwa, w tym cyberbezpieczeństwa. Ta współpraca powinna dotyczyć także bezpieczeństwa energetycznego i niwelowania skutków zmian klimatycznych.

– Chcemy także rozwijać usługi cyfrowe, w tym związane ze sztuczną inteligencją – mówił wicepremier.

Zapewnił, że z uwagą zapozna się z rekomendacjami i ustaleniami Forum.

Polityka spójności i Plan Odbudowy

O kolosalnych zmianach, jakie dokonują się w naszym otoczeniu niemal we wszystkich dziedzinach, jak również możliwościach, którymi dysponuje nasz kraj dzięki dostępowi do sporych funduszy prorozwojowych, mówiła dr Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej.

Te pieniądze zapewnia z jednej strony polityka spójności, której jesteśmy największymi beneficjentami w Unii Europejskiej, z drugiej zaś uruchomiony przez UE w odpowiedzi na COVID-19 Plan Odbudowy, będący zarazem koncepcją daleko idącej restrukturyzacji.

Przewidziane w nim środki dedykowane są właśnie inwestycjom rozwojowym, z tym zaś wiąże się konieczność mądrego ich desygnowania, na takie przedsięwzięcia, które faktycznie sprzyjają transformacji. Należy do nich m.in. termomodernizacja, czy rozwój transportu publicznego.

Chcąc optymalnie wykorzystać nowe możliwości, musimy zwiększyć solidarność społeczną, dodała Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Zwróciła ona uwagę, iż tradycyjny podział Polski na bogatszy Zachód i uboższy Wschód zastępuje dziś rozdźwięk pomiędzy metropoliami i położonymi między nimi pasami terenu, do których to w pierwszej kolejności winny trafiać solidarnościowe inwestycje i interwencje publiczne.

Do uczestników PFAG swe przesłanie wystosował też Dariusz Wieczorek, minister nauki i szkolnictwa wyższego, który z uwagi na równoległe prace parlamentarne nie mógł uczestniczyć w sesjach.

– Przed nami szóste Forum Akademicko-Gospodarcze. To ważne spotkanie, szczególnie w tych czasach, kiedy przez nami tyle wyzwań, tyle spraw, które musimy w Polsce naprawić – podkreślił Dariusz Wieczorek, dodając, iż obrady Forum są okazją do dyskusji na temat optymalnych zasad współpracy polskiej nauki i środowiska przedsiębiorców.

Każda złotówka zainwestowana w naukę przynosi zwrot na poziomie od 8 do 13 złotych

Nadszedł dobry moment, żeby współpraca między środowiskiem nauki i biznesu stała się coraz bardziej intensywna – zadeklarował prof. dr hab. inż. Krzysztof Zaremba, rektor Politechniki Warszawskiej.

Zwrócił on uwagę, iż podczas swej czteroletniej kadencji, która właśnie dobiega końca, odbył wiele spotkań z przedsiębiorcami, których efektem było podpisanie licznych umów.

– Czego od nas chce przemysł? Przede wszystkim dobrych absolwentów, i my to zapewniamy. Tworzenie tej elity technicznej jest jedną z naszych głównych ról, ale to nie wszystko – zauważył prof. Krzysztof Zaremba.

Wskazał on, iż uczelnia doskonale rozumie swą służebną rolę w budowaniu polskiej gospodarki, niemniej jej potencjał jest zbyt mało wykorzystywany.

– Realizujemy wiele wspólnych projektów, ale jesteśmy w stanie zaoferować dużo, dużo więcej – dodał rektor PW, apelując o pewne zmiany systemowe, jak choćby ulgi podatkowe dla przedsiębiorców, podejmujących współpracę ze środowiskiem naukowym.

– Z racji swojego wieku pamiętam szczęśliwe czasy, kiedy przedsiębiorstwa miały odpisy związane właśnie ze współpracą z uczelniami. To był najlepszy okres dla uczelni – dodał prof. Krzysztof Zaremba.

Powołał się on też na raport Komisji Ekonomicznej Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, zgodnie z którym każda złotówka zainwestowana w naukę przynosi zwrot na poziomie od 8 do 13 zł.  

Amerykańskie wzorce

Odporność na różnego rodzaju zagrożenia oraz dynamiczny rozwój AI będą dominować w dyskursie publicznym w najbliższych latach – zaznaczył Waldemar Pawlak, przewodniczący senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności. Wskazał on, iż rozwój mediów społecznościowych zbliżył ludzi na całym świecie, ubocznym jednak efektem było zwiększenie możliwości manipulacji.

– Emocjonalność podsyca klikalność, ale sami widzimy, że nie zawsze to daje dobre efekty – skonstatował Waldemar Pawlak.  

Mówił też o minionych 30 latach polskiej transformacji we wszystkich wymiarach – gospodarczym, społecznym, jak i politycznym. Odnosząc się do dziedzictwa Solidarności zauważył, iż jest ona niezbędna także i dziś, w codziennym życiu.

– Pomagajmy tym, którzy są słabsi, którym potrzeba pomóc, ale nie tolerujmy też „jazdy na gapę” – deklarował Waldemar Pawlak. Wskazał, iż możliwe jest uprawianie polityki, które nie generuje populistycznych deklaracji, jednak wymaga to większej wytrwałości.

Podobnie jak przedmówca, apelował o wykorzystanie nauki dla rozwoju gospodarki, podając za przykład podejście znane z USA, gdzie  przedsiębiorcy płacą naukowcom za wybitne osiągnięcia, by móc je wdrażać w praktyce.

– Najciekawsze jest to, że konstrukcje mikroprocesorów powstają tylko w krajach demokratycznych i rynkowych. Kraje autorytarne mimo wielkich potencjałów, mimo wielkich nacisków nie są w stanie rozwijać tego typu technologii. My jesteśmy w tym kręgu, gdzie mamy i demokrację, i rynek. I bardzo ważne byłoby, gdybyśmy się nauczyli takich praktycznych wdrożeń – dodał reprezentant Senatu RP.