Zmiany w prawie konsumenta
Zmiany w prawie konsumenta, które weszły w życie 25 grudnia 2014 r., mają na celu ochronę praw strony słabszej, jaką bez wątpienia jest konsument. Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta przyniosła również zamiany w zakresie uregulowania gwarancji, zmieniając przepisy kodeksu cywilnego.
Udzielenie gwarancji następuje poprzez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które powinno zawierać wyszczególnienie obowiązków gwaranta i uprawnienia kupującego w sytuacji, gdy sprzedana rzecz nie posiada cech określonych w oświadczeniu. Do wymaganych w oświadczeniu informacji zalicza się nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela na terenie Polski, czas trwania i zasięg terytorialny ochrony, uprawnienia, które przysługują w razie wystąpienia wady, a ponadto istotne jest stwierdzenie, iż „gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej”.
Niewątpliwie ważnym elementem wprowadzonym do kodeksu cywilnego jest zapis, który wskazuje, że oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie. W tym miejscu zastanowić się należy jak rozumieć powyższe sformułowanie i jakie ono rodzi konsekwencje. Przede wszystkim należy zachować pewną rozwagę przy ocenie haseł użytych w reklamie. Nie wszystkie zapewnienia o właściwościach danego produktu będą stanowić oświadczenie gwarancyjne. Można natomiast przypuszczać, iż takie cechy będzie posiadać już zapewnienie producenta, iż podejmie on określone czynności, gdy jego obietnice się nie spełnią. Przepis ten zapewne przyczyni się do bardziej przemyślanych i zdecydowanie ostrożniejszych wypowiedzi, które będą stanowić reklamę. Reklamodawcy przede wszystkim powinni mieć na uwadze coraz to większą świadomość prawną konsumentów.
Bez wątpienia konsumentowi przysługuje prawo do żądania wydania oświadczenia gwarancyjnego w formie utrwalonej, czyli na papierze lub innym nośniku trwałym, takim jak płyta CD. Podkreślić należy, iż wydanie dokumentu gwarancyjnego przez sprzedawcę powinno nastąpić wraz z wydaniem zakupionego produktu.
Odnosząc się do okresu ochrony gwarancyjnej ustawodawca pozostawił swobodną decyzję gwarantowi. Natomiast gdy gwarant nie określi czasu trwania ochrony, przyjmuje się iż jest to okres dwóch lat.
Zapewne konsumentów najbardziej interesuje odpowiedź na pytanie: jakie uprawnienia przyznaje mi gwarancja? Jakie mogą być moje żądania? Odpowiadając na te najistotniejsze zagadnienia podkreślić należy, iż konsument może żądać podjęcia działań przez gwaranta, do których się on zobowiązał w dokumencie gwarancyjnym. Oznacza to, że gwarant sam określa swoje obowiązki. Działanie to może polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy, jej naprawie bądź na zagwarantowaniu świadczenia innych usług. Konsument każdorazowo powinien sprawdzić jakie uprawnienia są mu przyznane w gwarancji.
Czy na konsumenta nałożone są również jakiekolwiek obowiązki przy skutecznym składaniu reklamacji na podstawie gwarancji? W tym przypadku konsument musi pamiętać, iż to na nim spoczywa dostarczenie wadliwej rzeczy do miejsca wskazanego w gwarancji lub miejsca, gdzie rzecz została wydana. Koszty dostawy ponosi jednak gwarant. Wyjątek stanowi przypadek, gdy z zaistniałych zdarzeń wynika, iż wada powinna być usunięta w miejscu, w którym znajdowała się uszkodzona rzecz w momencie ujawnienia wady.
Gwarant natomiast, na podjęcie odpowiednich czynności, ma czas jaki został określony w dokumencie gwarancyjnym. Jeżeli jednak taki termin nie został wskazany, przyjmuje się, iż powinien on spełnić swoje obowiązki niezwłocznie, a więc w ciągu 14 dni od dnia dostarczenia rzeczy.
Niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji, konsument powinien mieć na uwadze przyznane mu prawa tytułem rękojmi za wady fizyczne rzeczy, gdyż obie instytucje są od siebie niezależne.
Podstawa prawna: Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r.
Justyna Łopuszyńska
Aplikant adwokacki
Kancelarii M. Krzyżowska