ZBP: spory sądowe dotyczą ok. 1,7 proc. udzielonych kredytów walutowych. W 2019 r. zdecydowana większość wyroków prawomocnych zapadła na korzyść banków

ZBP: spory sądowe dotyczą ok. 1,7 proc. udzielonych kredytów walutowych. W 2019 r. zdecydowana większość wyroków prawomocnych zapadła na korzyść banków
Fot. stock.adobe.com/Gina Sanders
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Podobnie, jak we wcześniejszych latach, również w 2019 roku Związek Banków Polskich wskazywał na potencjalne, negatywne konsekwencje wpływające na stabilność sektora bankowego, dostępność usług bankowych oraz możliwości finansowania polskiej gospodarki. Odnosiły się one m.in. do problematyki walutowych kredytów mieszkaniowych i ich wybranych aspektów ekonomicznych, związanych z ewentualnymi kierunkami orzecznictwa sądowego w tym obszarze.
Prawomocnie na korzyść banków w całym 2019 r. rozstrzygnięto ponad 70% sporów #ZBP #banki #KredytyFrankowe #frankowicze

Kwestie te w naturalny sposób stanowiły i będą stanowić istotny obszar zainteresowania i aktywności ZBP, gdyż w dłuższej perspektywie mogą wpływać na kształt i kierunek rozwoju krajowego sektora bankowego. W związku z zainteresowaniem części mediów i ekspertów, jak również licznymi publikacjami odnoszącymi się do tej tematyki, Związek Banków Polskich, chcąc wzmocnić ten strumień informacji potwierdzonymi danymi, przeprowadził badanie wśród banków z największym portfelem kredytów walutowych.  


Z uwagi na techniczne ograniczenia, nie w każdym jednak przypadku było możliwe ustalenie precyzyjnych danych, w szczególności w podziale na kredyty denominowane i indeksowane, niemniej wyniki ankiety pozwalają przybliżyć ogólną skalę procesów sądowych i charakter problematyki w obszarze kredytów walutowych.

Czytaj także: Ustawa frankowa: od 1 stycznia 2020 r. nowe zasady wsparcia dla kredytobiorców >>>

Wyniki te potwierdzają utrzymującą się tendencję wzrostową prowadzonych nowych spraw sądowych, natomiast w dalszym ciągu ogólny bilans spraw prawomocnie wygranych przemawia na korzyść banków. Z danych przekazanych przez 11 banków wedle stanu na koniec 2019 r. wynika, że łączna liczba toczących się spraw w polskich sądach dotycząca kredytów walutowych wyniosła 16 252 (w tym odnoszących się do kredytów indeksowanych – 13 390 oraz kredytów denominowanych 2 862). Liczba ta uwzględnia sprawy, które zostały z sądów przekazane do banków jako złożone pozwy lub w których bank złożył pozew.

Czytaj także: Frankowicze: hybrydowe kontrakty nie powinny mieć miejsca >>>

W tym kontekście należy wskazać, że całkowita liczba kredytów walutowych udzielonych przez banki we franku szwajcarskim w latach 2002 – 2012 wyniosła 943,5 tys. sztuk kredytów (dane: AMRON-SARFiN). Oznacza to, że obecnie, sprawy sądowe toczące się przeciwko bankom odnośnie kredytów walutowych, dotyczą 1,71 proc. całkowitej liczby udzielonych kredytów walutowych a biorąc pod uwagę jedynie czynne umowy kredytowe stanowią 3,6 proc. umów.

Prawomocnie na korzyść banków w całym 2019 r. rozstrzygnięto ponad 70% sporów

Na podstawie odpowiedzi udzielonych za rok 2019, w zależności od konstrukcji umowy przyjętej w danym banku i charakteru pozwu, można przyjąć, że prawomocnie na korzyść banków w całym 2019 r. rozstrzygnięto ponad 70% sporów. W odniesieniu zaś do nieprawomocnych wyroków, liczba spraw pozytywnie rozstrzygniętych dla banku w I instancji wynosiła ok. 60%.

Powyższe dane wskazują na wzrost zainteresowania klientów rozstrzyganiem sporów z bankami na drodze sądowej w porównaniu do lat poprzednich, jednocześnie nadal liczba ta stanowi niewielki odsetek w stosunku do ogólnej, całkowitej liczby zawartych walutowych umów kredytowych. Tendencja korzystnych wyroków utrzymuje się wciąż na wyższym poziomie niż mogłoby to wynikać z niektórych doniesień medialnych. W związku z tym, z dzisiejszej perspektywy byłoby przedwczesnym mówić, że spory sądowe banków z kredytobiorcami kredytów mieszkaniowych w walucie obcej powodują poważne obniżenie wyników finansowych tych banków.

Czytaj także: ZBP: stanowisko w sprawie wyroku TSUE dotyczącego kredytów walutowych >>>

W tym kontekście warto również zwrócić uwagę, że od kilkunastu miesięcy można zaobserwować coraz większą liczbę kancelarii prawnych, czy tzw. doradców prawnych, którzy oferują usługi związane z pomocą dla kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyty w walutach obcych. Na rynku pojawiło się wiele podmiotów, których model biznesowy właściwie opiera się tylko i wyłącznie na odszkodowaniach, wykorzystując podatny grunt
i klimat wokół posiadaczy tych kredytów. Należy również podkreślić, że w przypadku wybranych kancelarii odszkodowawczych Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie związane z zarzutem zbiorowego naruszenia interesów konsumenta. Posiadacze kredytów walutowych powinni ze szczególną ostrożnością przeanalizować takie aspekty, jak koszty zastępstwa procesowego i opłaty za obsługę prawną, długość prowadzonego sporu, czy też – co szczególnie istotne – różny charakter rozstrzygnięć sądów uzależniony od modelu umowy i rodzaju kredytu. Ze szczególną ostrożnością należy podchodzić również do firm i spółek prawa handlowego, których nie obowiązują standardy etyki zawodowej przypisanej stricte do adwokatów i radców prawnych.

Źródło: Związek Banków Polskich / ZBP