Zagranica: Lojalny laik

Monika Rotulska

Na stanowisko nowego szefa banku centralnego został powołany lojalny, nie charyzmatyczny, niezdecydowany laik bez swojego zdania, ale z doświadczeniem” – napisał o Elwirze Nabiullinie jeden z komentatorów portalu BANKIR.RU tuż po zatwierdzeniu jej kandydatury przez Dumę na to stanowisko. To jednak jeden z niewielu głosów krytycznych na temat byłej doradcy prezydenta Putina. Zdecydowana większość mediów, a także osób używa określeń takich, jak: „ekonomista”, „specjalista do spraw gospodarczych”, „wybitny administrator państwowy”, „menedżer”, „osoba mająca zaufanie prezydenta Putina”.

Na przedwyborczej giełdzie jej nazwisko nie pojawiało się. Trudno się dziwić, bowiem dziennikarze i analitycy poszukiwali przyszłego szefa megaregulatora wśród fachowców, a Nabiullina fachowcem nie jest. Jedynym, co czyni jej kandydaturę odpowiednią, to zaufanie, jakim obdarza ją Władimir Putin. Zresztą fakt, że poprosiła go o zgodę na mianowanie Ignatiewa swoim doradcą wiele mówi o przyszłej pani prezes. Zwrócił na to uwagę były szef Centralnego Banku Rosji Wiktor Gieraszczenko, który przy tej okazji napomknął, że być może będzie to symptomatyczne w kwestii niezależności banku w trakcie szefowania tej instytucji przez Nabiullinę. Pytany o to, jak postrzega przyszłą głowę megaregultora stwierdził, że przynajmniej „jej angielski jest przyzwoity”.

Elwira Nabiullina nie jest pierwszą kobietą na tym stanowisku w Rosji. Od października 1994 do listopada 1995 r. prowadziła bank centralny Tatiana Pamonova, ale „to był fachowiec” – jak podkreśla Wiktor Gieraszczenko. Musiała ustąpić ze stanowiska przed upływem kadencji, gdy rozpoczęła walkę z bankami komercyjnymi. Kandydatura dotychczasowej doradcy prezydenta Putina zaskoczyła wielu, bowiem Elwira Nabiullina poza rocznym epizodem jako członek zarządu jednego z prywatnych banków (wiceprezes Promtorgbank) nie miała styczności z sektorem. Z drugiej strony jej kwalifikacje, a przede wszystkim doświadczenia na polu bankowym, nie odbiegają znacząco od tych, jakie miał dotychczasowy szef CBR Siergiej Ignatiew w 2001 r., kiedy to obejmował stery rosyjskiej bankowości.

Niechciany fotel?

Generalnie panuje przekonanie, że jest wiele osób, które bardziej nadawałyby się na to stanowisko niż doradca prezydenta i były wiceminister gospodarki. Niektórzy komentatorzy sugerują, że zarówno Aleksiej Kudrin, jak i Aleksiej Ulyukayev po prostu odmówili przyjęcia stanowiska. Jeśli rzeczywiście to miało miejsce, trudno się im dziwić, bowiem w najbliższych latach Rosję czeka recesja gospodarcza i rosnące oczekiwania wobec banku centralnego, jako ośrodka stymulującego wzrost gospodarczy, co może okazać się po prostu niewykonalne.

W dodatku wciąż ponawiane są propozycje zalegalizowania odpowiedzialności banku centralnego za utrzymanie wzrostu ekonomicznego kraju i zatrudnienia. Zresztą już dzisiaj dyrektor analiz strategicznych spółki FBK Igor Nikołajew przewiduje, że w 2013 r. wzrost gospodarczy osiągnie pułap… 0 proc. PKB – i to w najlepszym razie, a może być nawet ujemny, to jest -2 proc. Podkreślił, że prognoza ta została postawiona we wrześniu ubiegłego roku i do tej pory jej nie zmieniono. Wracając ...