Z dziennika uzdrowiskowego podróżnika – Sękowa
Gmina Sękowa leży w obrębie Beskidu Niskiego. Od południa graniczy bezpośrednio ze Słowacją, zaś od północy przylega do Gorlic. Gmina jest urokliwie położona wśród łagodnych, gęsto zalesionych stoków górskich. Lasy należące do Puszczy Karpackiej zajmują 67% jej powierzchni, a krystalicznie czyste rzeki i strumienie oraz bogactwo fauny i flory przyciągają tu licznych miłośników przyrody. Swoją atrakcyjność turystyczną Sękowa zawdzięcza nie tylko licznym szlakom i możliwościom uprawiania rozmaitych sportów, ale i znacznej ilości dobrze zachowanych zabytków, głównie drewnianych budowli sakralnych – łemkowskich cerkwi i kościółków oraz aż 24 cmentarzy wojennych. Przez otaczające uzdrowisko lasy prowadzą liczne szlaki turystyczne, na których można się zatrzymać w kameralnych schroniskach. Zimą, dzięki górskiemu mikroklimatowi, można tu uprawiać narciarstwo z reguły aż przez 5 miesięcy. Z kolei kilkanaście minut jazdy od Zalewu Klimkówka stwarza latem doskonałe warunki uprawiania sportów wodnych.
To kolejne polskie uzdrowisko, które zgłosiło się do pierwszej edycji konkursu Eko Hestia Spa. I nic dziwnego, bo Sękowa ma się czym chwalić. W latach 201-2014 wydano tu bowiem ponad 30,5 mln zł na inwestycje i remonty, z tego ponad połowa to szeroko zakrojone działania proekologiczne. Poddano w tym czasie termomodernizacji niemal wszystkie budynki użyteczności publicznej ( w tym wszystkie placówki szkolne i dom zdrojowy) oraz na szeroką skalę zastosowano odnawialne źródła energii, bowiem zmniejszenie zużycia węgla stało się gminnym priorytetem. Mieszkańców objęto w tym zakresie specjalnym programem dofinansowania. Dzięki temu działa tu już 195 instalacji kolektorów słonecznych, 8 instalacji fotowoltaicznych oraz 4 pompy ciepła.
Edukacja i popularyzacja wśród mieszkańców nowoczesnych rozwiązań proekologicznych zaowocowała m.in. niemal 100-procentową segregacją śmieci, systematyczną utylizacją odpadów niebezpiecznych, a poziom recyclingu podstawowych odpadów (papieru, szkła, tektura, plastiku) to już ponad 63%. Wprowadzono również inteligentne systemy zarządzania energią i wymieniono oświetlenie ulic na energooszczędne. Widać tu na każdym kroku troskliwą, kobiecą rękę wójta – p. Małgorzaty Małuch.
I – pomimo, że Sękowa (a w zasadzie jej ważna część – Wapienne) wciąż nie zalicza się do najbardziej rozpoznawalnych miejscowości uzdrowiskowych na mapie Polski, to wiele innych gmin mogłoby brać przykład z tak troskliwego i kompleksowego podejścia do ochrony środowiska naturalnego oraz idei zrównoważonego rozwoju. Warto więc przy okazji odwiedzić tę miejscowość, pamiętając, iż naturalne zasoby wód mineralnych i borowiny służą tu również leczeniu m.in. chorób narządów ruchu, reumatycznych oraz układu krążenia i skóry. A przy okazji leczenia czy rehabilitacji nie można z kolei zapomnieć, że Sękowa została w 2003 roku wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO wraz z unikalnym szlakiem drewnianych kościołów południowej Małopolski.
Ważnym elementem krajobrazu i historycznego dziedzictwa są tu bowiem piękne cerkwie łemkowskie – jest ich w gminie 11 – prawdziwe arcydzieła sztuki budowlanej, z charakterystycznymi kopułami, potrójnymi krzyżami oraz malarstwem ikonowym wewnątrz. Nie brakuje tu też wielu innych zabytkowych obiektów sakralnych, zatem podróż takim wielokulturowym i „ekumenicznym” szlakiem powinna nas uczyć nie tylko trudnej i bogatej historii tych ziem, ale i pokory wobec przeszłości. Bo przyszłość Sękowej – m.in. dzięki systematycznie realizowanym inwestycjom w ochronę środowiska – już dziś zapowiada się nie tylko atrakcyjnie, ale i ekologicznie.
Wojciech Fułek