Wyniki sektora w analizie UKNF: Portfele zrzeszeń

W opinii UKNF problem ma istotne znaczenie w kontekście zdolności sektora bankowości spółdzielczej do rozwoju. Rynki, na których działają banki komercyjne i banki spółdzielcze są jeszcze w miarę oddzielone od siebie. Niemniej ten stan rzeczy zmienia się i będzie zmieniał się coraz szybciej z powodu dużo łatwiejszego niż kiedyś przepływu informacji (internet i bankowość internetowa), wymiany pokoleniowej wśród klientów oraz migracji wewnętrznych ludności. Już teraz część banków spółdzielczych zakłada placówki w większych środowiskach miejskich, tłumacząc to wyczerpywaniem się lokalnych rynków kredytowych. Jak ocenia nadzór, kredyty dla klientów lokalnych mogą być po prostu za drogie. Tańszych – zwłaszcza dla osób prywatnych – prawdopodobnie można byłoby sprzedać więcej, co oznaczałoby zmniejszenie nadwyżki depozytów.

Mechanizm dystrybucji wolnych środków

UKNF po raz kolejny formułuje wniosek, że najważniejszym problemem sektora bankowości spółdzielczej – zarówno z punktu widzenia jego bieżących wyników finansowych, jak i kwestii długofalowych, uwzględniając możliwość akumulacji kapitału niezbędnego do modernizacji sektora – jest zbudowanie mechanizmów dystrybucji wolnych środków wewnątrz zrzeszeń. Bardzo silne wzajemne powiązania ekonomiczne w grupach praktycznie do końca 2013 r. miały dość jednostronny charakter: były zorientowane na zapewnienie bankom spółdzielczym wysokich przychodów odsetkowych od depozytów złożonych w bankach zrzeszających.

Zdaniem nadzoru spółdzielcy nie uwzględniali przy tym, że to oni są właścicielami zrzeszeń i w dużej mierze odpowiedzialni za adekwatny poziom kapitałów.

Wyniki banków zrzeszających istotnie pogorszyły się w 2013 r., co było skutkiem zbyt wysokiego oprocentowania depozytów osób prywatnych w bankach spółdzielczych i zmniejszenia wyniku odsetkowego w bankach zrzeszających. Wskazuje to na konieczność zmiany zasad rządzących relacjami wewnątrz grup – zwłaszcza w zakresie polityki kształtowania oprocentowania lokat, do czego przyczynkiem winna być konieczność dostosowania otoczenia regulacyjnego do wymogów wynikających z pakietu CRD/CRR. Oznacza to również konieczność wypracowania skoordynowanej polityki zrzeszeń w zakresie stóp procentowych, marketingu i rynków.

Jakość należności

Raport UKNF podaje, że w I półroczu 2014 r. w bankach spółdzielczych najszybciej rosły należności od firm i przedsiębiorców indywidualnych. Należności od obu tych grup klientów stanowiły 49,7 proc. należności ogółem od sektora niefinansowego. W tych grupach występuje też największy udział należności zagrożonych, aczkolwiek mniejszy niż w krajowych bankach komercyjnych czy w bankach zrzeszających. Wbrew tradycyjnemu wizerunkowi BS-ów, rolnicy nie są już ich najważniejszymi klientami. Udział należności zagrożonych w bankach zrzeszających od przedsiębiorców indywidualnych wyniósł 27,1 proc. portfela. Oznacza to niską jakość kredytów, podczas gdy ich zabezpieczenie odpisami wyniosło tylko 27,6 proc. Należności od tych klientó...