Wyniki banków w II kw. lepsze od oczekiwań, nie było widać pogorszenia jakości portfeli kredytowych

Łączny zysk netto dziewięciu banków notowanych na GPW w drugim kwartale 2020 roku wyniósł 1,6 mld zł. Wpływ na obraz rynku w II kwartale miały wyniki Alior Banku. Bank ten zawiązał dodatkowe rezerwy, o których poinformował przed publikacją wyników kwartalnych, a które nie zostały uwzględnione w oczekiwaniach rynkowych.

Bez uwzględnienia straty Alior Banku zysk ośmiu banków w II kwartale wyniósł 2,2 mld zł i był 12 proc. wyższy niż oczekiwano. Zysk netto w II kwartale spadł 41 proc. rdr i wzrósł 62 proc. kdk.

Czytaj także: Model biznesowy banków w okresie koronawirusa i niskich stóp procentowych >>>

„II kwartał był dobrym kwartałem dla sektora bankowego. Prawie wszystkie banki notowane na GPW – z tych co już opublikowały wyniki – pobiły konsensus od kilku do kilkudziesięciu procent. Głównymi przyczynami lepszego od oczekiwań wyniku netto były przychody podstawowe – najczęściej wynik odsetkowy, ale też wynik prowizyjny – jak również niższe koszty i czasami wyższe pozostałe przychody” – powiedział PAP Biznes analityk DM BDM Michał Fidelus.

Poniżej zsumowane wyniki 8 banków notowanych nas GPW (w mln zł, dane nie uwzględniają Alior Banku).

Wynik odsetkowy banków w II kwartale pod presją

Wynik odsetkowy w II kwartale był wyższy o 1 proc. od oczekiwań, natomiast wynik z prowizji przebił oczekiwania o 3,4 proc. Pierwsza linia przychodowa spadła 1 proc. rdr i 7 proc. kdk, natomiast druga wzrosła o 3 proc. rdr i spadła 4 proc. kdk.

Zdaniem analityka, ze względu na ostatnie obniżki stóp procentowych wynik odsetkowy banków w II kwartale pozostawał pod presją. Największe osłabienie tego wyniku spodziewane jest w III kwartale, może być ono jednak mniejsze niż banki szacowały to wcześniej.

„Wynik odsetkowy w większości przypadków zaskoczył pozytywnie. Banki spodziewają się, że dołek na wyniku odsetkowym będzie miał miejsce w III kwartale, natomiast część z nich wskazuje, że negatywny wpływ obniżek stóp procentowych na wyniki może być nieco mniejszy niż wcześniej oszacowały. Wynika to z kilku elementów – bankom szybciej i w większym stopniu niż zakładały udało się obniżyć koszty finansowania, wolumeny kredytowe nie były aż tak bardzo słabe, jak można tego było oczekiwań na początku pandemii, a dodatkowo pomogła nadpłynność” – powiedział Fidelus.

Czytaj także: KNF: na koniec czerwca 16 banków wykazało stratę w wysokości 467,3 mln zł >>>

Pod presją pozostawał także wynik prowizyjny i banki zapowiadają, że ta linia przychodowa w III kwartale może nie być istotnie lepsza.

„Wynik prowizyjny w II kwartale był pod presją. Relatywnie słaba była większość podstawowych elementów wyniku prowizyjnego takich jak przychody z kart, z działalności kredytowej, z obsługi rachunków czy zarządzania aktywami. Niemal w całym sektorze pozytywnie wyróżniły się natomiast przychody z działalności maklerskiej, szczególnie w tych bankach, które mają duży udział klientów detalicznych” – powiedział Fidelus

„Banki nie spodziewają się istotnej poprawy wyniku prowizyjnego w III kwartale, ale część z nich zapowiada zmiany w cennikach, które z kolei powinny pozytywnie przełożyć się na wynik prowizyjny już od IV kwartału” – dodał.

Wyniki 8 giełdowych banków w porównaniu rdr i kdk (w mln zł, dane nie uwzględniają Alior Banku)

Jakość portfela kredytowego bez zmian

W II kwartale odpisy ośmiu giełdowych banków wyniosły 2,8 mld zł, czyli były zgodne z oczekiwaniami. Odpisy wzrosły 78 proc. rok do roku i 4 proc. w porównaniu do I kwartału.

Zgodnie z oczekiwaniami banki kontynuowały w II kwartale tworzenie rezerw na COVID-19. Zdaniem analityka być może już w III kwartale będzie wiadomo jak radzą sobie przedsiębiorstwa i klienci detaliczni po zakończeniu programów pomocowych.

„W rezerwach rok do roku mamy bardzo duży wzrost, natomiast ciekawe jest to, że wzrost ten wynikał przede wszystkim z rezerw tzw. modelowych i był efektem zmian parametrów modeli w oczekiwaniu na możliwe pogorszenie w kolejnych kwartałach” – powiedział Fidelus.

„Jednocześnie banki wskazują, że nie obserwują pogorszenia jakości aktywów. W opinii banków cały czas pozytywnie na podmioty gospodarcze wpływała Tarcza Finansowa i inne programy pomocowe. Faktyczny obraz kosztów ryzyka będzie zatem widoczny dopiero na przełomie III i IV kwartału. Warto zauważyć, że zdecydowana większość klientów, którzy wracają z moratoriów obsługuje swoje zobowiązania na bieżąco” – dodał.

Z danych zebranych przez PAP Biznes wynika, że dziewięć giełdowych banków zawiązało w II kwartale rezerwy związane z COVID-19 o wartości 1,2 mld zł, czyli 22 proc. większe niż w I kwartale. U części banków rezerwy na ten cel były większe niż w I kwartale (np. w Pekao), u niektórych jednak były sporo niższe – w mBanku wyniosły ok. 27 mln zł, podczas gdy w I kwartale było do 148 mln zł.

Największe rezerwy na ten cel zawiązał w II kwartale Alior Bank – rezerwa portfelowa związana z COVID-19 wyniosła 418 mln zł. Wielkość zawiązanej rezerwy wynikała po części z faktu, że bank nie dokonywał takich odpisów w I kwartale. Tak wysoka rezerwa na COVID-19 zdecydowała, że Alior w II kwartale zanotował wysoką stratę netto (585,5 mln zł).

Rezerwy związane z COVID-19

Poniżej rezerwy związane z COVID-19 (w mln zł)

Banki tną koszty

Koszty operacyjne banków w II kwartale były blisko 5 proc. niższe niż oczekiwano. Zdaniem analityka DM BDM po osłabieniu strony przychodowej widać już w bankach pierwsze oszczędności po stronie kosztowej.

„Koszty w II kwartale zaskoczyły pozytywnie. Banki szukały oszczędności i ograniczyły przede wszystkim koszty rzeczowe. Widać był spadek kosztów marketingu czy doradztwa, wzrosły natomiast koszty związane z IT. Banki zapowiadają, że dalej będą szukać oszczędności przede wszystkim po stronie kosztów rzeczowych” – powiedział Fidelus.

„W pewnych przypadkach niższe koszty były efektem rozwiązywania rezerw na premie, co jest elementem niepowtarzalnym. Pewna część oszczędności kosztowych powinna być jednak trwała” – dodał.

Analityk zwrócił uwagę, że pandemia spowodowała przyspieszenie w bankach procesów takich jak digitalizacja czy rozwój bankowości mobilnej, banki coraz chętniej przechodzą też na system pracy zdalnej. Zdaniem Fidelusa model pracy hybrydowej też może przełożyć się na dodatkowe oszczędności w bankach.

Istotne spadki sprzedaży kredytów

„Charakterystyczną sprawą dla tego kwartału były zmiany wolumenów kredytowych – kredyty netto spadły około 2 proc. w stosunku do I kwartału 2020 roku. Banki udzielały mniej kredytów, co wynikało z jednej strony z ograniczonego popytu, a z drugiej z bardziej konserwatywnej polityki kredytowej banków” – powiedział Fidelus.

Ocenił, że w zasadzie wszystkie segmenty kredytowe cechowały istotne spadki sprzedaży.

„Niższa była produkcja hipotek, pożyczek konsumpcyjnych, leasingu, kredytów dla MSP. Największe spadki w ujęciu rok do roku dotyczyły kredytów konsumpcyjnych (40-60 proc.). W hipotekach spadek był trochę mniejszy – od 20 do 40 proc., a pozytywnie na tle sektora wyróżniały się Bank Millennium i Alior Bank, które tę wyjątkową sytuację wykorzystały do tego, by wzmocnić swoją pozycję rynkową w tym segmencie” – powiedział Fidelus.

„Ciekawie sytuacja wyglądała w ujęciu miesięcznym – dołek w sprzedaży produktów bankowych miał miejsce w kwietniu, natomiast maj i czerwiec był lepszy. Może to być dobrym prognostykiem na przyszłość i można oczekiwać, że w III kwartale sprzedaż kredytów pewnie nie będzie tak dobra jak rok temu, ale może być lepsza niż w II kwartale” – dodał.

Duży przyrost depozytów w bilansach banków

Analityk zwrócił uwagę, że II kwartale było widać za to duży przyrost depozytów w bilansach banków.

„To z kolei przełożyło się na bardzo wysoki wzrost papierów dłużnych w bilansach – były to głównie papiery PFR i BGK. Banki są nadpłynne i lokują środki w papiery dłużne, co może wspomagać wynik odsetkowy” – powiedział Fidelus.

Wyliczenia w tekście obejmują PKO BP, Pekao SA, Santander BP, mBank, ING Bank Śląski, Bank Handlowy, Bank Millennium, Alior Bank oraz BNP Paribas Bank Polska i oparte są na wcześniejszych prognozach trzynastu analityków. Dane nie obejmują Getin Noble Banku, który jeszcze nie opublikował wyników za ten okres.

Poniżej porównanie wyników netto i odpisów banków w poszczególnych kwartałach do konsensusów oczekiwań sporządzonych wcześniej przez PAP Biznes.