Wojna Rosji z Ukrainą: KE chce uruchomienia specjalnej dyrektywy ws. tymczasowej ochrony uchodźców

Wniosek Komisji zmierza do tego, aby osoby uciekające przed wojną otrzymały w UE tymczasową ochronę, co oznacza, że otrzymają zezwolenia na pobyt oraz uzyskają dostęp do edukacji i do rynku pracy.

– czytamy w komunikacie.

Czytaj także: Polska otwiera rynek pracy dla obywateli Ukrainy >>>

Komisja przedstawiła również wytyczne operacyjne, które mają pomóc funkcjonariuszom straży granicznych państw członkowskich w efektywnym zarządzaniu napływem osób na granicach z Ukrainą przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa.

W wytycznych zaleca się również, aby państwa członkowskie utworzyły uprzywilejowane korytarze (pasy ruchu) w celu dostarczania pomocy humanitarnej;

Już ponad 650 tys. obywateli Ukrainy uciekło do sąsiednich państw członkowskich UE

Od czasu zbrojnej inwazji Rosji na Ukrainę ponad 650 tys. osób uciekło do sąsiednich państw członkowskich UE. Dyrektywę w sprawie tymczasowej ochrony opracowano specjalnie po to, aby zapewnić natychmiastową ochronę osobom jej potrzebującym oraz zapobiec przeciążeniu systemów azylowych państw członkowskich.

Zgodnie z tym wnioskiem, osoby wysiedlone w wyniku konfliktu – zarówno obywatele Ukrainy, jak i osoby, które tam zamieszkiwały, a także członkowie ich rodzin – zyskają prawo do ochrony w całej Unii Europejskiej.

Więcej najnowszych wiadomości na temat agresji Rosji na Ukrainę >>>

Obywatele państw innych niż Ukraina oraz bezpaństwowcy, którzy przebywali legalnie w Ukrainie i nie mogą powrócić do swojego kraju lub regionu pochodzenia, np. osoby ubiegające się o azyl lub korzystające z ochrony międzynarodowej oraz członkowie ich rodzin, również otrzymają ochronę w UE.

Biorąc pod uwagę nadzwyczajny i wyjątkowy charakter inwazji oraz liczbę osób przybywających do UE, dyrektywa w sprawie tymczasowej ochrony umożliwia odpowiednią reakcję na obecną sytuację w postaci następujących środków:

– zapewnienie natychmiastowej ochrony i praw – prawo pobytu, dostęp do rynku pracy, dostęp do mieszkania, pomoc społeczną, pomoc medyczną lub inną oraz środki utrzymania. W przypadku dzieci i nastolatków bez opieki ochrona tymczasowa obejmuje prawo do opieki prawnej i dostęp do edukacji.

– zmniejszenie obciążenia krajowych systemów azylowych poprzez stworzenie statusu ochrony przewidującego ograniczone formalności.

– większa solidarność i podział odpowiedzialności – równoważenie wysiłków podejmowanych przez poszczególne państwa członkowskie w celu przyjęcia wysiedleńców z Ukrainy. „Platforma solidarności”, na której państwa członkowskie mogą wymieniać informacje o zdolnościach w zakresie przyjmowania osób, będzie koordynowana przez Komisję.

– dalsze wsparcie ze strony agencji UE: Frontex, Agencja Unii Europejskiej ds. Azylu i Europol mogą na wniosek państw członkowskich zapewnić im dalsze wsparcie operacyjne w celu sprawnego wdrożenia decyzji.

Dostępne ułatwienia dotyczące zarządzania granicami obejmują:

– uproszczenie kontroli granicznych na granicach UE z Ukrainą

– elastyczność w zakresie warunków wjazdu-  straż graniczna może zezwolić obywatelom państw spoza UE na wjazd na terytorium państwa członkowskiego ze względów humanitarnych, nawet jeżeli nie spełniają oni wszystkich warunków wjazdu (na przykład nie mają ważnego paszportu lub wizy).

– dopuszczenie przekraczania granicy na tymczasowych przejściach granicznych poza oficjalnymi przejściami granicznymi.

– łatwy dostęp dla służb ratowniczych i pomocy humanitarnej – ułatwienie wjazdu i wyjazdu służbom ratowniczym, policji i straży pożarnej, m.in. w celu zapewnienia pomocy medycznej oraz dostaw żywności i wody osobom oczekującym na przekroczenie granicy

– rzeczy osobiste i zwierzęta domowe – osoby wysiedlone z Ukrainy mogą wwozić rzeczy osobiste bez cła, ułatwienia przysługują osobom przybywającym ze swoimi zwierzętami domowymi.

W wytycznych zdecydowanie zaleca się państwom członkowskim korzystanie ze wsparcia, jakie mogą zapewnić agencje UE – Frontex jest w stanie pomóc w identyfikacji i rejestracji przybywających osób, a Europol może oddelegować funkcjonariuszy wspierających państwa członkowskie w kontrolach wtórnych.

Przyjęcie wniosku w sprawie tymczasowej ochrony należy do Rady. Na nadzwyczajnym posiedzeniu w niedzielę 27 lutego Rada wyraziła już szerokie poparcie dla obu wymienionych środków i zobowiązała się do omówienia tych dwóch dokumentów na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w czwartek 3 marca. Po przyjęciu ochrona tymczasowa zaczęłaby obowiązywać natychmiast na okres jednego roku. Okres ten przedłuża się automatycznie przedłużany o okresy sześciomiesięczne przez kolejny rok.

Wytyczne dotyczące zarządzania granicami zewnętrznymi są niewiążącym dokumentem, którego celem jest wsparcie funkcjonariuszy straży granicznej w ich pracy.