Wkrótce ważna zmiana w przepisach dotyczących zadłużonych lokatorów. Problemy dla właścicieli lokali?
– Zmiany przepisów dotyczą w największym stopniu przedsiębiorców, którzy nabywają lokale mieszkalne w drodze licytacji komorniczej, oraz przedsiębiorców, których głównym przedmiotem działalności jest wynajem lokali na rzecz osób fizycznych. Za to zdecydowanie polepszą one sytuację lokatorów – mówi Katarzyna Ulejczyk z Kancelarii BCLA Bisiorek Cieśliński i Wspólnicy.
Kiedy komornik nie będzie mógł usunąć lokatora z mieszkania?
Komornicy nie mogą usunąć zadłużonego lokatora z mieszkania do momentu, kiedy gmina – właściwa ze względu na lokalizację tego mieszkania – nie znajdzie mu tymczasowego pomieszczenia. Według dotychczasowej wersji art. 1046 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego gmina miała na to 6 miesięcy. Po upływie tego terminu komornik mógł usunąć dłużnika, np. do noclegowni czy schroniska.
– Teraz ustawodawca wyeliminował możliwość usunięcia lokatora do noclegowni bądź schroniska dla osób bezdomnych, jeżeli nie ma on tytułu prawnego do innego lokalu, w którym mógłby zamieszkać – mówi Katarzyna Ulejczyk.
Dłużnik może zamieszkiwać lokal, dopóki gmina nie znajdzie zastępstwa
Po nowelizacji przepisów gminy nie będą mieć już wyznaczonego terminu na znalezienie zastępczego lokalu. W praktyce dłużnik może zamieszkiwać lokal, dopóki gmina nie znajdzie zastępstwa, a taka sytuacja może trwać latami.
W trakcie oczekiwania, aż znajdzie się lokal zastępczy, właścicielowi mieszkania będzie przysługiwać odszkodowanie, ale nie od gminy, a od lokatora.
– Zgodnie z przepisami lokatorzy mają obowiązek uiszczania odszkodowania na rzecz właściciela w wysokości umówionego czynszu za przebywanie w tym lokalu. Jednak biorąc pod uwagę to, że lokator już tego czynszu nie płaci i za to właśnie ma zostać usunięty, to wątpliwe jest, żeby właściciel uzyskał jakąkolwiek rekompensatę z tego tytułu – mówi Katarzyna Ulejczyk.
Przepisy, które właśnie wchodzą w życie, szczególnie utrudnią działalność przedsiębiorcom, którzy w ramach prowadzonej działalności nabywają lokale mieszkalne na licytacji komorniczej. W praktyce po uzyskaniu prawa własności nieruchomości przedsiębiorca zostanie z dłużnikiem zamieszkującym lokal i bez narzędzi prawnych, które umożliwiałyby mu usunięcie takiego lokatora.
– Inną możliwością dla takiego przedsiębiorcy jest zapewnienie lokatorowi pomieszczenia zastępczego we własnym zakresie, co będzie wiązać się z dodatkowymi kosztami – mówi Katarzyna Ulejczyk.
Umowa najmu instytucjonalnego
Jak podkreśla, przed taką sytuacją przedsiębiorcę może zabezpieczyć jedynie umowa najmu instytucjonalnego, również uregulowana w ustawie o ochronie praw lokatorów.
– W przypadku osób fizycznych, które wynajmują lokale, nie będąc przedsiębiorcami, sytuacja również ulega pogorszeniu, ponieważ one także będą musiały tolerować lokatora, który nie wypełnia warunków umowy najmu do czasu, aż gmina znajdzie lokal zastępczy – mówi ekspertka Kancelarii BCLA Bisiorek Cieśliński i Wspólnicy.