W interesie państwa, pacjentów i przedsiębiorców konieczna jest nowelizacja ustawy refundacyjnej

Postulowana przez BCC nowelizacja powinna usunąć wszelkie wątpliwości i zastrzeżenia strony społecznej, nie zmieniając „co do zasady” samej istoty ustawy refundacyjnej.

Główne argumenty uzasadniające zmianę terminu wejścia w życie ustawy refundacyjnej to:

• brak wydanych i publikacji wielu rozporządzeń wykonawczych do ustawy,
• opóznione negocjacje z firmami farmaceutycznymi w sprawie cen leków,
• upływający czas na opracowanie i wdrożenie systemu informatycznego NFZ oraz przygotowania niezbędnego personelu do obsługi refundacji na nowych zasadach,

i wreszcie najważniejszy:

• brak zdecydowanej społecznej i obywatelskiej akceptacji oraz poparcia przez pacjentów, lekarzy, aptekarzy, przedsiębiorców i ich organizacje oraz samorządy zawodowe.

Stawiamy Ministerstwu Zdrowia oraz Narodowemu Funduszowi Zdrowia pytania: w czym rzecz?, jaka jest przyczyna zmian?, kto na tym skorzysta?

Podzielamy opinie wielu środowisk społecznych i zawodowych, że ustawa refundacyjna nie uwzględnienia oczekiwań najbardziej nią zainteresowanych: przede wszystkim pacjentów oraz grup zawodów zaufania publicznego – lekarzy, aptekarzy, których działalność w interesie obywateli ma regulować. Proponujemy nowemu Ministrowi Zdrowia, aby wysłuchał racji drugiej strony.

Ustawa refundacyjna potwierdza, że zła legislacja może skutecznie ograniczać wolność gospodarczą i rynkową konkurencję, uderzając nie tylko w producentów leków i wyrobów medycznych, właścicieli aptek i dystrybutorów ale także w pacjentów.

W wielu firmach farmaceutycznych już rozpoczęto zwolnienia pracowników. Firmy, poszukując oszczędności, przewidują zwolnienia nawet ponad 20% zatrudnionych. Podobne obawy w trosce o rynek pracy, rozwój regionalny i wyniki finansowe swej działalności zgłaszają przedsiębiorcy z branży reklamowo-marketingowej oraz mediów.

BCC nie neguje konieczności wprowadzenia nowatorskich rozwiązań w systemie obrotu lekami i regulacji cen na rynku leków. Przeciwstawiamy się jedynie antyrynkowym biurokratycznym regulacjom prawnym i administracyjnym, ograniczającym swobodę konkurencji oraz podważającym konstytucyjną zasadę wolności gospodarczej i przedsiębiorczości, czego potwierdzeniem jest:

• całkowity zakaz reklamy aptek i punktów aptecznych,
• zakaz promocji leków i wszelkich działań pro sprzedażowych i trade marketingowych,
• ograniczenie działalności charytatywnej na rzecz szpitali poprzez wprowadzony zakaz stosowania darowizn oraz jakichkolwiek form zachęty (rabatów ) odnoszących się do leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych podlegających refundacji ze środków publicznych,
• obowiązek zawierania umowy refundacyjnej między NFZ a apteką,
• brak jednoznaczności, dobrowolności, równości stron oraz precyzyjności a także wadliwa konstrukcja wielu przepisów i uregulowań,
• surowe zasady nakładania przez Ministra Zdrowia kar administracyjnych a także zagrożenie bezpośredniego obciążenia lekarzy kosztami błędnych refundacji leków.

Powyższe zapisy ustawy refundacyjnej budzą wątpliwości natury konstytucyjnej. Naruszają m.in. zasady: przyzwoitej legislacji – art. 2; działalności wolności gospodarczej – art.22; ochrony własności – art. 21 i 64; równości – art. 32. Tym samym uzasadniają społeczne oczekiwania podjęcia przez nowego ministra zdrowia proponowanych prac legislacyjnych oraz zbadanie zapisów ustawy refundacyjnej przez Trybunał Konstytucyjny.

Działając konsekwentnie w trosce o jakość stanowionego w Polsce prawa, BCC wystąpił do Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioskiem o rozważenie skierowania niektórych jej przepisów do Trybunału Konstytucyjnego.

Zenon Wasilewski
ekspert ds. prawa farmaceutycznego