Utracone dokumenty tożsamości trzeba zastrzegać!

Raport przedstawiono w trakcie konferencji prasowej zorganizowanej przez Związek Banków Polskich. Jak stwierdził Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes ZBP, już od 11 lat razem z bankami prowadzona jest społeczna Kampania Informacyjna Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE.

Na koniec marca baza Systemu DZ zawierała łącznie ponad 1,7 mln szt. dokumentów zastrzeżonych z powodu ich zagubienia lub kradzieży. Średnio do bazy trafiało 379 dokumentów dziennie. Ten kwartał okazał się najlepszym pierwszym kwartałem od 2008 roku.

Wynik z rekordowego 2017 r. został przekroczony o 4090 szt. (obecny kwartał jest lepszy o 13,6%). Jak podano, w minionych pierwszych trzech miesiącach tego roku odnotowano 1117 prób wyłudzeń. To jeden z najniższych wyników od początku publikacji raportu infoDOK (45 kwartałów objętych badaniem). Od 2015 r. zmniejsza się liczba prób takich wyłudzeń. Statystycznie, w minionym kwartale, podejmowano ich dziennie 12 na łączną kwotę 703 tys. zł.

Efekty kampanii informacyjnej

Jak powiedział Grzegorz Kondek, koordynator społecznej Kampanii Informacyjnej Systemu DZ, w minionym kwartale odnotowano jedynie cztery próby wyłudzeń na kwotę powyżej 1 mln zł, a największa z nich dotyczyła 18,4 mln zł i została podjęta na terenie województwa śląskiego.

Przynosi efekty kampania informacyjna prowadzona wspólnie z policją i dotycząca wyłudzeń na tzw.: policjanta, CBŚ lub na wnuczka. Jak dodał, od roku prowadzony jest też program pilotażowy, w którym przygotowano specjalne materiały informacyjne dotyczące takich zagrożeń. Są one dystrybuowane w bankach.

Zgodnie z informacją opublikowaną przez policję, 19 lutego tego roku udaremniono np. próbę wyłudzenia 40 tys. zł z rachunku bankowego starszej kobiety. Do zatrzymania przestępców doszło dzięki współpracy pracowników banku i policji.

Zawsze lepiej zastrzec!

W trakcie konferencji podkreślono, żeby zawsze zastrzegać dokumenty bez względu na to, po jakim czasie dopiero zorientujemy się, że zostały one utracone. Jak się okazuje w wielu sytuacjach policja, prowadząc przeszukania różnych miejsc przy okazji zatrzymań przestępców, ujawnia pakiety skradzionych dokumentów tożsamości lub podrobionych z wykorzystaniem prawdziwych danych.

Są one często przechowywane przez pełny okres ich ważności i wykorzystywane nawet tuż przed upływem terminu ich ważności. Dlatego, jeśli dowód utraciło się dwa lub trzy lata temu, to też powinno się ten fakt zgłosić do Systemu DZ.

Również, gdy utraciliśmy dokument, a po jakimś czasie został on nam odesłany przez tzw. uczciwego znalazcę. Nie ma pewności czy zawarte w nim dane nie zostaną później wykorzystane przez osoby do tego niepowołane.

Efekt RODO

Na pewno na podniesienie społecznej świadomości dotyczącej konieczności ochrony danych, w tym dbania o swoje dokumenty tożsamości miała wpływ kampania informacyjna dotycząca wprowadzeniem w minionym roku przepisów związanych z RODO.

W połowie minionego roku zaobserwowano pewien wzrost liczby zapytań w biurze obsługi klienta. Nie miało to znaczącego wpływu na samą bazę dokumentów utraconych. Liczba zgłaszanych do bazy dokumentów jest najwyższa w okresie wakacyjnym. W trzecim kwartale ubiegłego roku liczba zastrzeżonych dokumentów była najwyższa w dotychczasowej historii bazy – 43 tys. dokumentów. To o 9 tys. więcej niż w minionym kwartale.

Nowy dowód osobisty

Natomiast wprowadzenie w tym roku nowego wzoru dowodu osobistego z lepszymi zabezpieczeniami nie spowoduje, że w najbliższych latach zmniejszy się znaczenie prowadzonej przez ZBP bazy DZ. Nie tylko dlatego, że starsze typy dokumentów będą nadal w biegu przez najbliższe 5 – 10 lat. Trzeba zastrzegać dokumenty niezależnie od tego, czy jest to dokument nowy, czy stary.

Taka informacja powinna jak najszybciej dotrzeć do sektora bankowego. Trzeba pamiętać, że gromadzone w bazie informacje trafiają nie tylko do banków, ale też do firm pożyczkowych, operatorów pocztowych i telefonii komórkowej oraz do wielu innych miejsc, w których jest prowadzona weryfikacja tożsamości klientów i kontrahentów na podstawie takich dokumentów. Dlatego zastrzeżenie dokumentów w systemie zwiększa bezpieczeństwo w całej gospodarce.

Kłopot z nowymi dokumentami

Natomiast jak zwrócił uwagę Krzysztof Pietraszkiewicz, każde wprowadzenie nowego rodzaju (wzoru) dokumentu tożsamości stanowi również problem z właściwą ich weryfikacją. Szczególnie w pierwszej fazie ich wdrażania mogą być popełniane błędy. Tym bardziej, gdy na rynku jest w użyciu równocześnie kilka rodzajów ważnych dokumentów.

Jak dodał, banki starają się prowadzić akcje szkolenia pracowników w rozpoznawaniu charakterystycznych cech nowych dokumentów. Mnogość rodzajów dokumentów będących w obrocie jest kłopotliwa i będzie tak przez wiele lat, dlatego system zastrzeżeń i informacji o dokumentach nadal będzie konsekwentnie prowadzony po to, by klienci banków byli bezpieczniejsi.

Czytaj także: Rekordowy pierwszy kwartał – Polacy zastrzegli ponad 34 tys. dokumentów tożsamości