Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
W nowej, wspaniałej odsłonie portalu warto by pisać (przynajmniej na początku) o nowych, wspaniałych rzeczach. No to zastanówmy się. Gospodarka… wygląda na to, że się kurczy. To wszystko przez to, że jacyś obrzydliwcy inwestować nie chcą. I za chwilę nie będą musieli: to na ogół starsi panowie, którym właśnie przybliżono wiek emerytalny. Wszyscy – zwłaszcza ZUS, budżet i przyszli otrzymywacze głodowych emerytur – bardzo się ucieszyli.
Nie sprzedamy Pekao – przekonywali latami przedstawiciele włoskiego UniCredit. Sprzedali. Nie sprzedamy Banku Millennium – przekonują przedstawiciele portugalskiego Millennium bcp. Jeszcze nie sprzedali, ale w sytuacji, gdy wartość rynkowa właściciela jest niższa niż jego własności, nic nie jest niemożliwe.
PKO BP kupił za 850 mln zł Raiffeisen Leasing. – Kiedy pojawia się okazja, to warto skorzystać. Cieszę się, że PKO wzięło udział w zwycięski sposób w kupnie, że udało się po bardzo dobrej cenie pozyskać te aktywa – powiedział w czwartek PAP wicepremier Mateusz Morawiecki. Ja pozwolę sobie przypomnieć słowa pewnego sprzedawcy: Kiedy klient chce kupić coś tanio i najwyższej jakości, odpowiadam: A po co Panu dwa urządzenia?
Przez siedem miesięcy tego roku banki zarobiły netto 8,65 mld zł wobec 8,73 mld zł rok wcześniej. Nowy podatek im nie zaszkodził? Znalazły dodatkowe źródła dochodu? Medal jak zwykle ma dwie strony.
Były propozycje ulżenia doli frankowiczów autorstwa poprzedniej koalicji rządowej. Była propozycja nowego prezydenta (pierwsza), z „kursem sprawiedliwym”. Obie zaginęły w pomroce dziejów, poddane miażdżącej krytyce przez Komisję Nadzoru Finansowego. Banki miały swoją ofertę. Teraz mamy kolejne pomysły.
I może się stać: będziemy mieli jeden prawie państwowy bank – PKO BP – i prawie państwową grupę bankowo-ubezpieczeniową. PZU jest coraz bliższe kupienia Banku Pekao. Razem z Alior Bankiem (właśnie przejmuje część BPH) i – może – Raiffeisenem stworzy potężną siłę. W Polsce. A może nie tylko?
O czymże dumać na paryskim bruku?
Siędę, napiszę jaką rzecz do druku (…).
Tak zaczyna się parafraza, a właściwie unowocześnione streszczenie Pana Tadeusza pióra nieodżałowanego Andrzeja Waligórskiego. W przypadku autora problem można określić krótko: o czymże pisać na warszawskim bruku?
Minister rozwoju został właśnie ministrem finansów. Przypomina mi się sytuacja, jaka ponoć miała miejsce dawno temu na pewnej warszawskich uczelni. Prodziekan jednego z wydziałów był jednocześnie prorektorem ds. administracyjnych. Jako prodziekan napisał do prorektora pismo w sprawie zakupu krzeseł do dziekanatu. Jako prorektor spojrzał na pismo, zakrzyknął: Idiota! Krzeseł mu się zachciewa! Po czym podarł pismo i wrzucił je do kosza.
To już kiedyś cytowałem: cokolwiek czynisz, czyń mądrze i oczekuj końca. Ale to rzymskie przysłowie należałoby wykuć na kamiennych tablicach i wmurować we wszystkich urzędach centralnych, z Sejmem na czele. I Ministerstwem Finansów obok tego czoła. Bo duża część tam działających tylko czyni. Często głupio, a o oczekiwaniu na koniec mowy nie ma.
Na początek nawiązanie do poprzedniego felietonu. Dwie wiadomości z ASZdziennika: „Walec na niemieckich numerach wjechał w grupę bezbronnych mężczyzn. Mówi się o 11 ofiarach.” I „Cały skład Borussi Dortmund został zatrzymany po meczu z Legią. Śledczy zarzucają niemieckiej drużynie sześciokrotne znieważenie narodu polskiego”. Tyle w tej bolesnej kwestii.
KNF alarmuje (od dawna): na foreksie zarabiają właściciele tylko ok. 20 proc. rachunków. To nie znaczy, że pozostali tracą – ktoś słusznie zwrócił uwagę, że mamy jeszcze takie zjawisko, jak rachunki nieaktywne. Tak czy owak, forex to nie jest rynek, na którym wystarczy zainwestować, żeby zarobić. Tymczasem moja skrzynka mailowa pełna jest listów, zachecających – w najlepszym przypadku – do pobrania bezpłatnego „przewodnika handlowego”: bezpłatnego, ale wartego fortunę – zachęca iFOREX („jest nazwą handlową iCFD Limited, dawniej znany jako "iFOREX Cyprus Limited", autoryzowanym i nadzorowanym przez Cypryjski Urząd Securities and Exchange Commision (CYSEC)”).
Pamiętam z lat ’90 pewnego ekonomistę, który ostro krytykował resort finansów za podwyższanie kwoty akcyzy paliwowej tłumacząc, że wpływa to na wzrost wszystkich cen: drożeje transport, a zatem i produkcja. Kiedy został urzędnikiem tegoż resortu i nastąpiła kolejna podwyżka, tłumaczył, że nie wpłynie ona na podwyżki cen!
Budżet, wyciek danych, Trybunał, frankowicze… O tym nie napiszę, bo – jak wiele innych osób – mam tego serdecznie dosyć. Podobnie jak kilkudziesięciu innych tematów, które przewijają się w mediach wszelkiej proweniencji. Najchętniej zamknąłbym się gdzieś, gdzie ten zgiełk nie dociera, obłożył książkami (prawdziwymi, nie elektronicznymi) i przeczekał.
Właśnie wysypały mi się na mail zachęty do: założenia konta, wzięcia kredytu. Nie mówię o tym, że mam „nie być łosiem” i „ubezpieczyć swoje auto nawet o połowę taniej”, a także zagrać i zarobić na foreksie. Ale wysyp bankowych promocji, mających przyciągnąć klientów, jest szokujący. Pieniądze na to przeznaczane również. Tym bardziej, że po spełnieniu od jednego do kilku warunków mam szansę na posiadanie bezpłatnego (lub prawie bezpłatnego) konta.
Och, jak śmiały się wiatry, Śmiały się ze wszystkich swoich sił, Śmiały się i śmiały cały dzień i połowę letniej nocy.
No i mamy ustawę frankową. W projekcie – i według najbardziej zainteresowanych, w tymże projekcie powinna pozostać. Dotyczy bowiem tylko spreadów, nie zawiera natomiast – jak obiecywano – obowiązkowego przewalutowania kredytów we frankach na złote. Zatem według stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu: „stanowi wielostronne zagrożenie dla polskiej gospodarki, a w konsekwencji wszystkich obywateli”. Co więcej – jest sprzeczna z Konstytucją. Myślę, że jest to koronny argument ZA jej przyjęciem. Bo przecież Konstytucja jest zła i trzeba ją zmienić.
Kto kupił 10 proc. akcji Pekao? I co dalej z tym bankiem? Po informacji, że UniCredit wystawi na sprzedaż resztę swoich udziałów w wiceliderze polskiej bankowości, już zaczęła się fala spekulacji. Czy PZU zabierze się do repolonizacji, samo lub z pomocą? Ile i kogo będzie to kosztowało? Kolejne pytania, na które albo na razie nie ma odpowiedzi, albo też jest, ale mocno niejasna i niepewna.
Sejm i rząd chcą mi, jako obywatelowi i „przedsiębiorcy” (w cudzysłowie, bo jednoosobowemu) nieba przychylić. A to pozwolą krócej pracować, a to podatek obniżą. A mnie to nie cieszy. Ba – denerwuje.
„Żołnierz włoski pokaże, że potrafi walczyć, kiedy ma o co”- pamiętają Państwo tę scenę w „Jak rozpętałem II wojnę światową”, kiedy Włosi rzucają się do obrony… „przybytku rozkoszy”? W tamtych czasach i w tym miejscu był to dla nich faktycznie jedyny obiekt godny walki. Teraz front przebiega przez całe Włochy – od Turynu po Tarent. Centrum jest w Rzymie, w siedzibie włoskiego rządu.
Tak się specjaliści zastanawiali: komu zaszkodzi Brexit… Tu niestety muszę przerwać i zapytać: jaki Brexit? Mamy tylko wyniki referendum, które może zostaną uznane przez różnorakie brytyjskie władze, a może nie. Czyli wracając do pierwszego zdania: komu zaszkodziły wspomniane wyniki? Okazało się, że… bankom z Włoch. O ich kłopotach mówi się od dawna, ale zamieszanie na rynkach spowodowało, że presja na nie wzrosła na tyle, że mogą zacząć padać. A to nie jakiś mały kraj, ale jeden z filarów (?) Unii Europejskiej.
No i stało się. Wielka Brytania wychodzi z Unii Europejskiej. Chociaż właściwie należałoby zacząć oba zdania od słowa „może”. Pamiętają Państwo piosenkę Jerzego Połomskiego „Bo z dziewczynami”? Dla przypomnienia: „A wszystko to pewne tak prawie, jak listek na wietrze, w trawie ślad, jak latem zerwany w trawie dmuchawiec, gdy zawieje wiatr.”
Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Gwarantuje depozyty. Ze składek banków. Ale chyba trzeba mu będzie zmienić nazwę. Na Urzędniczy. Bo banków ma w jego radzie nie być. Radzie – czyli organie nadzorującym zarząd, określającym stawki opłat i uczestniczącym w decyzjach dotyczących restrukturyzacji banków. „Nihil novi sine communi consensu” – brzmiała formuła konstytucji sejmu radomskiego z 1505 roku. Można to przetłumaczyć jako „nic o nas bez nas”.
Wejdą, nie wejdą? – śpiewał w 1981 roku Tadeusz Ross. Oficjalnie chodziło o mrówki, w podtekście – o żołnierzy „zaprzyjaźnionych” krajów Układu Warszawskiego. Do najbliższego czwartku śpiewamy „wyjdą, nie wyjdą?” zastanawiając się, co zrobią Brytyjczycy: zostaną w Unii Europejskiej, czy oddzielą się od niej Kanałem La Manche? I znów (może niekoniecznie tak, jak by chcieli) mają wpływ na cały świat. Złoto drożeje, frank szwajcarski się umacnia, ankieterzy szaleją, sondaże wahają się w obie strony.
O czymże dumać na paryskim bruku? Siędę, napiszę jaką rzecz do druku – tak sparafrazował Epilog „Pana Tadeusza” nieodżałowanej pamięci Andrzej Waligórski. A na warszawskim bruku? Niestety, ciągle walają się po nim franki. Denominowane w złotych. Kiedy bowiem wydawało się, że kolejny projekt pomocy frankowiczom ograniczy się do strat banków, pojawiła się nowa idea: bank na złe kredyty (dokładnie – toksyczne, czyli we frankach szwajcarskich). To miałoby rozłożyć straty kredytodawców na lata.
Był kiedyś taki film (na podstawie książki oczywiście): „Neverending story”. Na taką opowieść zanosi się w kwestii frankowiczów. Na dodatek coraz bardziej przypomina ona twórczość kiepskiego pisarza: kiedy już bohater zaczyna wychodzić na prostą, przytrafia mu się kolejne nieszczęście. Skala tych nieszczęść jest różna, w przypadku tej polskiej historii – mierzalna. Złotówkami. Problem tylko taki, że za jej bohatera jedni uznają frankowego kredytobiorcę, inni – udzielające tych kredytów banki. Właściwie rację mają jedni i drudzy.
Gdyby Bank Pekao był na sprzedaż… To może zaszalałoby PZU, połączyło go a Aliorem i BPH, dodało BOŚ i byłby ogromny bank. Oparty na polskim kapitale. I gdyby chciał kupić kolejną instytucje od jej zagranicznego właściciela, zrobiłby ogromną emisje akcji. Wydrenowałby rynek kapitałowy na tyle, że inni mogliby sobie o emisjach najwyżej pomarzyć.
To już chyba tradycja polska. Najpierw wprowadzamy – podatek, rozwiązanie prawne – nie badając wcale lub „po łebkach” jego skutki. Potem albo następuje seria nowelizacji, albo ustawodawca wycofuje się rakiem z bubla. Patrząc na historię ostatnich 27 lat, przykłady można by mnożyć. Ot, chociażby szumnie zapowiadany podatek od sprzedaży detalicznej wędruje – w formie projektu ustawy – od Annasza do Kajfasza, co chwila zmieniając swój wygląd w miarę odkrywania raf, niedoróbek i ewidentnych bzdur.
Sezon wyników kwartalnych banków na finiszu. Podatek specjalnie sektorowi nie zaszkodził. Jeszcze (?). Pytanie brzmi, kto zyskał, a kto stracił. Znając życie i umiejętności liczenia bankowców – klienci. Skoro bowiem przy niskich stopach procentowych wyniki odsetkowe nie są tragicznie niskie, to albo wzrosły ceny kredytów, albo spadły odsetki od depozytów. A najpewniej jedno i drugie. Powstaje zatem pytanie: co zrobi rząd, żeby oszczędności Polaków rosły w takim tempie, by można było z nich finansować zapowiadane inwestycje? I czy coś zrobi?
W styczniu skończył mi się dowód. Wyrobiłem nowy. 26 kwietnia jeden z pięciu banków, z którymi (mniej lub bardziej) współpracuję, przysłał mi SMSa: „Twój dowód osobisty podany w naszej bazie stracił ważność. Zapraszamy do dowolnego oddziału………………….. w celu aktualizacji danych.
W tle wyprawy kosmicznej, opisanej przez Juliusza Verne'a w powieści „Wokół Księżyca”, pojawia się walka prezesa Klubu Puszkarzy, Impeya Barbicane'a – wynalazcy coraz to nowych pocisków do dział – z kapitanem Nichollem, twórcą coraz grubszych i wytrzymalszych pancerzy. Raz jeden, raz drugi uzyskiwał przewagę.