Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
Wartość finansowego majątku polskich gospodarstw domowych wyniosła na koniec 2016 r. prawie 1,9 biliona złotych i była dwukrotnie wyższa niż w kryzysowym 2008 r. Wszystko wskazuje na to, że w tym roku przekroczy on barierę 2 bilionów złotych i będzie wyższy niż wartość produktu krajowego brutto.
Jak wygląda zatrudnienie i miesięczne wynagrodzenie w naszej gospodarce? Jak na tym tle wypada sektor finansów i ubezpieczeń? Odpowiedź na te i wiele innych pytań można znaleźć w ciekawym raporcie opublikowanym właśnie przez Główny Urząd Statystyczny.
Odpowiedzi na pytania udziela: Krzysztof Musialik
Podczas dorocznej konferencji Horyzonty Bankowości odbyło się wręczenie nagród w konkursie „Etyka w Finansach”, którego celem jest zainicjowanie dyskusji o roli etyki w funkcjonowaniu sektora finansowego. Jury nagrodziło 4 prace.
Od lutego 2014 roku OFE pomnażały kapitał w tempie wynoszącym 8,9%, uzyskując wyniki lepsze od bankowych depozytów, różnych form funduszy, jak i wybranych indeksów giełdowych. Fundusze emerytalne są też najtańszą formą zbiorowego lokowania kapitału na rynku akcji – wynika z raportu Analiz Online.
Ponad 80 proc. Polaków uważa się za dojrzałych i odpowiedzialnych. Takie poczucie rośnie wśród osób, które zakładają rodzinę. Jednak jak wynika z raportu Nationale-Nederlanden „Dojrzałość finansowa Polaków 2017” przygotowanego na podstawie badania GfK, dojrzałość Polaków jest raczej deklaratywna i opiera się bardziej na emocjach niż racjonalności.
Na podstawie wstępnych danych przekazanych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, obejmujących 12 Otwartych Funduszy Emerytalnych oraz 12 Powszechnych Towarzystw Emerytalnych działających w 2015 i 2016 roku – Główny Urząd Statystyczny sporządził interesujący raport. I ważny. Dotyczy w końcu 16,4 mln (8,6 mln mężczyzn i 7,8 mln kobiet) członków OFE
Polskim firmom pozostało niewiele czasu, żeby założyć pracowniczy program emerytalny na dotychczasowych zasadach. Pracodawcy, którzy nie utworzą PPE jeszcze w tym roku, najprawdopodobniej już w 2018 roku będą musieli założyć Pracowniczy Plan Kapitałowy. Według zapowiedzi rządu, obowiązek ten dotknie wszystkich przedsiębiorstw – także tych kilkuosobowych.
Rośnie odsetek Polaków odkładających „na czarną godzinę”, ale ogólnie nastroje w społeczeństwie są coraz bardziej optymistyczne. Głównie wśród beneficjentów programu 500+, którzy dobrze oceniają bieżącą sytuację i z nadzieją patrzą w przyszłość. Jak na razie otrzymywane pieniądze raczej konsumują niż oszczędzają – wynika z badań Deutsche Bank.
Ponad połowa Polaków pozytywnie ocenia planowane przez rząd zmiany w kapitałowej części systemu emerytalnego. Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę z dopłatą pracodawców popiera 57,4% z nich, a za transferem 75% aktywów OFE do IKE i przekształceniem ich w prywatną własność ubezpieczonych opowiada się 68,7% – wynika z badania CBOS.
Przyjęty przez rząd dokument przeglądu emerytalnego jest krokiem w kierunku realizacji reformy kapitałowej części systemu emerytalnego. Wartością opracowanych przez resort rozwoju a planowanych przez rząd zmian jest ich kompleksowość i komplementarność. Łączne wprowadzenie w życie wszystkich elementów Planu Budowy Kapitału będzie dobrą odpowiedzią na stojące przed systemem emerytalnym wyzwania o charakterze gospodarczym i demograficznym.
Kurs złota pozostaje pod silną presją mocnego dolara – notowania uncji w minionym tygodniu spadły o półtora procent i powoli zbliżają się do 1200 dolarów za uncję. Szczególnych powodów do zmartwień nie mają posiadacze kruszcu w Polsce. Uncja liczona w złotym z impetem przebiła 5000 złotych za uncję i wszystko wskazuje, że bardzo dobrze zakończy rok.
Na rynkach kapitałowych na całym świecie utrzymuje się duża niepewność, powodowana w tym momencie przede wszystkim oczekiwaniem na wynik dzisiejszych wyborów prezydenckich w USA. Nie bez znaczenia jest też sytuacja w Europie, gdzie lista ryzyk politycznych oraz gospodarczych jest coraz dłuższa.
We wrześniu br. podczas XXVI Forum Ekonomicznego w Krynicy-Zdroju, Związek Banków Polskich opublikował trzecią edycję raportu „Polska i Europa – wyzwania i zagrożenia”. Materiał odnosi się do najważniejszych wskaźników gospodarczych w ujęciu makroekonomicznym oraz przedstawia kondycję sektora finansowego w Polsce na tle Europy. Spadek rentowności banków, wzrost kosztów funkcjonowania systemu i perspektywa nadmiernej regulacji – to najważniejsze wnioski opracowania.
Proces budowy świadomości ekonomicznej wśród młodych ludzi przez m.in. instytucje sektora finansowego w ramach Programu „Nowoczesne Zarządzanie Biznesem”, wiąże się także z przybliżaniem specyfiki tematyki oszczędności długoterminowych i emerytalnych. Dzięki udziałowi w Programie NZB, wielu studentów posiada już praktyczną wiedzę dotyczącą tych zagadnień. Są jednak też tacy, którzy wprawdzie wiedzą np. czym są Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) i jaka jest ich główna funkcja, ale nie rozwiewa to ich innych wątpliwości w tym zakresie takich jak:
Zbliżający się październik – miesiąc oszczędzania – skłania do refleksji nad stanem oszczędności Polaków i poziomem gospodarności naszych rodaków. Choć polska gospodarka zrobiła imponujący skok od czasów realnego socjalizmu, to właśnie oszczędzanie jest jednym z tych obszarów, w których pozostało najwięcej do zrobienia. Świadczą o tym chociażby wyniki najnowszego sondażu, zrealizowanego przez TNS Polska na zlecenie Związku Banków Polskich. Przeprowadzone w sierpniu br. badanie objęło 1058 Polaków w wieku powyżej 15 roku życia.
W Europie nastąpił okres niepewności spowodowany podjęciem decyzji przez Brytyjczyków o wyjściu ich kraju z UE. Co prawda indeksy na Starym Kontynencie wzrosły mocno po wyniku czerwcowego referendum na Wyspach, jednak z dużym prawdopodobieństwem nie uwzględniają one negatywnych zjawisk wywołanych tą decyzją. Rynki europejskie oczekują po prostu, że Europejski Bank Centralny, zgodnie z zapowiedziami prezesa M. Draghiego, pozostanie aktywny w obliczu wzrastających zagrożeń.
Wraz z końcem lipca zamknęło się okienko transferowe. Przyszli emeryci mogli zdecydować o przekazywaniu swoich składek do ZUS lub OFE. Tymczasem oprócz tych dwóch form oszczędzania Polacy mogą odkładać pieniądze jeszcze w inny sposób – wykorzystując III filar. Przy czym, jak wynika z badania „Skłonność Polaków do dodatkowego oszczędzania na emeryturę – mit czy rzeczywistość?*” przeprowadzonego przez TNS Polska na zlecenie Nationale-Nederlanden, aż 53 proc. pytanych nie jest w stanie wymienić żadnego ze sposobów odkładania dodatkowych pieniędzy w poczet przyszłej emerytury.
Wszystko wskazuje na to, że planowana likwidacja funduszy emerytalnych nie spowoduje wielkiego wstrząsu na giełdzie, którego obawiano się w związku z przejęciem przez rządowe agendy akcji prywatnych spółek. Jednak państwo stanie się właścicielem obligacji firm o wartości ponad 9 mld zł, a rynek papierów korporacyjnych odczuje brak OFE.
Tzw. „reforma OFE” przeprowadzona przez rząd PO-PSL spowodowała odpływ kapitału z GPW i lawinowy spadek wartości notowanych na niej spółek. Nasuwa się tylko pytanie, na ile ich ówczesna wycena była fair, a na ile odzwierciedlała nadmiar wolnych środków, które OFE lokowały na parkiecie.
Warszawski Sąd Rejonowy zarejestrował podwyższenie kapitału zakładowego Banku Ochrony Środowiska. Wartość emisji akcji serii U wyniosła 400 mln zł w efekcie czego kapitał zakładowy Banku wzrósł do 628,7 mln zł. Pakiet akcji w wysokości 200 mln zł objął większościowy akcjonariusz spółki – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Wtorek nie przyniósł przełomu i uspokojenia, a wręcz przeciwnie, zauważalny był niepokój na rynkach i ewidentna awersja do ryzyka. Powodów takiego nastawiania inwestorów można doszukiwać się między innymi w przybierającej na sile wyprzedaży brytyjskiego funta, silnych spadkach cen ropy naftowej, ale również rosnącym ryzyku związanym z włoskim sektorem bankowym.
Zaprezentowany przez premiera Morawieckiego plan zmian w II i III filarze obejmuje szerszą, społeczną i gospodarczą perspektywę systemu emerytalnego. Będzie on stanowił podstawę do dyskusji w ramach rozpoczynającego się przeglądu systemu emerytalnego.
Poniedziałek przyniósł lekkie ochłodzenie na rynkach po pozytywnie zakończonym poprzednim tygodniu. Na większości parkietów europejskich przeważał kolor czerwony. Powodu takiego zachowania można upatrywać się za oceanem, gdzie ze względu na Święto Niepodległości, 4 czerwca giełda na Wall Street nie funkcjonowała.
Przedstawiona wczoraj rano przez wicepremiera Mateusza Morawieckiego, nowa reforma OFE, zaserwowała polskiej giełdzie na dobry początek dnia terapię szokową. Indeks największych polskich spółek – WIG20 – zanotował na otwarciu sesji pokaźny, -2,7% spadek. Sytuacja na parach z polskim złotym była również zdecydowanie na niekorzyść naszej rodzimej waluty, która do godziny 11:00 do dolara traciła 0,98%, do euro 0,73%, a do franka szwajcarskiego 0,80%.
Dzisiejsza konferencja wicepremiera i ministra rozwoju Mateusza Morawieckiego przynosi zapowiedź tego, czego wszyscy spodziewali się od dawna. Nowa ekipa rządząca kończy to, co rozpoczął jeszcze poprzedni rząd, czyli demontaż Otwartych Funduszy Emerytalnych.
Zgodnie z oczekiwaniami, agencja ratingowa Standard&Poor’s pozostawiła ocenę kredytową Polski na niezmienionym poziomie. Nadal wynosi ona BBB+, z negatywną perspektywą. W komunikacie do decyzji napisano, że rating odzwierciedla stosunkowo niski poziom dochodu, osłabiony system kontroli i równowagi między kluczowymi instytucjami oraz wyzwania stojące przed finansami publicznymi, w długim terminie, a wynikające z systemu emerytalnego. Szacuje, że bez reform fiskalnych lub strukturalnych, z tytułu rosnących kosztów starzenia się społeczeństwa, dług netto Polski wzrośnie do 140 proc. PKB do roku 2050.
Nie jestem ekonomistą, ani tym bardziej analitykiem finansowym, ale im bliżej wieku emerytalnego (no właśnie, co tam Panie, w polityce mówią o przywróceniu poprzedniego wieku emerytalnego?) tym bardziej jestem przerażony. Nie doniesieniami o kolejnym kryzysie ekonomicznym, zapowiadanym nieustannie bankructwie Grecji czy gospodarczym krachu odległej Wenezueli.
W przededniu referendum w Wielkiej Brytanii prawdopodobieństwo Brexitu – bazujące na zakładach bukmacherskich – wynosiło zaledwie kilkanaście procent. Również inwestorzy nie wierzyli w zwycięstwo obozu „Leave”. Na przekór powszechnemu optymizmowi, Brytyjczycy zdecydowali się opowiedzieć za opuszczeniem Unii Europejskiej.
Gdyby nie zmiany z 2014 roku, OFE byłyby najefektywniejszymi polskimi funduszami. Brak możliwości dywersyfikacyjnych uzależnia ich wyniki od koniunktury na giełdzie. Mimo to OFE pod względem wyników w długim okresie ustępują tylko funduszom dłużnym uniwersalnym.