Strefa VIP: Zaraz, zaraz – co ja to miałem…

Marta Kolwińska-Wrona

Nie wiemy kiedy i gdzie pojawiły się pierwsze teorie na temat pamięci. Wyjaśnieniem tego fenomenu zajmowali się już Grecy ok. 800 r. p.n.e. Dziś pracują nad nim sztaby naukowców, a szybkie zapamiętywanie stało się umiejętnością niezbędną do osiągnięcia sukcesu na rynku pracy. I nic dziwnego – umożliwia przecież efektywniejszą pracę.

Pamięć a nie talenty

Każdy człowiek chce odnieść sukces, czyli spełnić swe marzenia i aspiracje, zachowując przy tym równowagę między życiem prywatnym a zawodowym. Oczywiście różne są jego miary: dla jednych to szczęśliwe życie rodzinne, dla drugich wartości materialne i wysoki statut społeczny. Jego osiągnięcie możliwe jest dzięki wytrwałości i ciężkiej pracy. Naukowcy brytyjscy – Michael J. Howe, Jane W. Davidson i John A. Sluboda – stwierdzili, iż można zająć się dowolną dyscypliną i osiągać w niej ogromny sukces, przy czym nie determinuje tego wrodzony talent. Zdobycie szczytu wymaga średnio dziesięciu lat intensywnego rozwoju. Stąd termin: reguła dziesięciolecia (ten-year rule). Niemałą rolę odgrywa tu wyrobienie dobrej pamięci, dzięki której można w pełni korzystać ze zdobytych wcześniej doświadczeń.

Funkcjonowanie współczesnej firmy w coraz większym stopniu zależy od efektywnego wykorzystania dostępnych w niej zasobów intelektualnych. Nieoceniona jest tu zatem rola pamięci poszczególnych pracowników – od najniższego do najwyższego stanowiska. Tę zaś można doskonalić. Biznesmeni, którzy dotarli na sam szczyt, mają za sobą wiele godzin ćwiczeń zwanych deliberate practice, czyli przemyślanego treningu, polegającego między innymi na ćwiczeniu zapamiętywania.

Odpowiednie zapisywanie

Czym jest więc pamięć? Na czym polega funkcja zapamiętywania sprzyjająca osiągnięciu najwyższej wydajności w pracy?
Pamięć to zdolność do rejestrowania i przywoływania informacji. Wiąże się z takimi procesami, jak kodowanie, przechowywanie i przypominanie lub rozpoznawanie informacji. Ale po kolei – najpierw informacja musi być odebrana za pomocą zmysłów, czyli zarejestrowana. Następnie musi zostać zapisana w pamięci, czyli przechowywana. Przechowywanie powinno być efektywne, dzięki temu bowiem efektywniejszy będzie sposób odtwarzania.

To, co ma być zapamiętane, nazywamy informacjami to-be-remembered (TBR). Często są to słowa, twarze lub zdarzenia. Udanego odtworzenia pozycji dokona się tylko wtedy, gdy posiadać ona będzie dostępny ślad w pamięci. Przetwarzanie i kodowanie informacji są komponentami uczenia się spostrzegania, umiejętności mowy oraz przyswajania materiału.

Badacze rozróżniają dwa rodzaje przypominania: dosłowne i wymagające pewnego rekonstruowania. Ona zaś polega na przypominaniu sobie części informacji i na tej podstawie odtwarzaniu reszty. Naukowcy uważają tę metodę za bardzo skuteczną. Zwolennicy traktowania pamięci jako procesu wytwórczego uważają, iż można aktywnie rekonstruować to, co sobie przypominamy, a nie jedynie „wyciągać wspomnienia”. Pamięć może być również procesem odtwórczym polegającym na odszukiwaniu informacji poprzednio wyuczonej.

Bardzo ...