Strefa VIP: Jak zostać pilotem?

Tekst i zdjęcia Jarosław Dobrzyński

Podstawowym dokumentem, uprawniającym do pilotowania niewielkiego samolotu, swoistym lotniczym prawem jazdy kategorii B jest licencja pilota samolotowego turystycznego PPL(A) – private pilot licence (aeroplane). Pozwala ona na samodzielne pilotowanie samolotów jednosilnikowych o napędzie tłokowym o całkowitej masie startowej nie przekraczającej 5700 kg, w dzień przy dobrych warunkach meteorologicznych, w celach niezarobkowych.

Jak wygląda szkolenie? Program szkolenia do PPL(A) zgodny z obowiązującymi w Europie przepisami JAR-FCL (Joint Aviation Requirements-Flight Crew Licensing) podzielony jest na dwie części – teoretyczną oraz praktyczną. Jego celem jest przygotowanie ucznia pilota do bezpiecznego wykonywania operacji lotniczych zgodnie z zasadami wykonywania lotów z widzialnością VFR (Visual Flight Rules). Zgodnie z obowiązującymi przepisami warunkiem rozpoczęcia szkolenia praktycznego jest ukończenie szkolenia teoretycznego.

Szkolenie teoretyczne obejmuje następujące przedmioty:

• Prawo lotnicze, zasady ruchu lotniczego, przepisy i służby ruchu lotniczego, przepisy JAA.
• Ogólna wiedza o samolocie.
• Osiągi i planowanie lotu.
• Człowiek – możliwości i ograniczenia.
• Meteorologia.
• Nawigacja.
• Procedury operacyjne.
• Zasady lotu.
• Łączność.
• Ogólne bezpieczeństwo lotów.

Szkolenie teoretyczne prowadzone jest, w zależności od ośrodka, na różne sposoby. Niektóre prowadzą je metodą stacjonarną, inne stawiają na naukę własną z wykorzystaniem narzędzi e-learningowych, zakończoną spotkaniami konsultacyjnymi z wykładowcami. Przed przystąpieniem do szkolenia praktycznego zazwyczaj zdaje się wewnętrzny egzamin teoretyczny.

Zanim rozpocznie się szkolenie praktyczne, należy przejść badania lekarskie dla tzw. II klasy wymogów zdrowotnych. Można je wykonać w Głównym Ośrodku Badań Lotniczo-Lekarskich we Wrocławiu, Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej, Centrum Medycznym Luxmed i Alergo-Med w Warszawie. Nie są wiele bardziej wymagające niż badania na prawo jazdy. Czynnikami dyskwalifikującymi są: padaczka, choroby psychiczne, zaburzenia mowy, wady serca upośledzające wydolność psychofizyczną i ograniczające dotlenienie organizmu, cukrzyca insulinozależna, niezdolność do rozróżniania barw i schorzenia narządu ruchu objawiające się niedowładami, co ogranicza zdolność do operowania urządzeniami sterowymi. Po otrzymaniu licencji badania kontrolne należy przeprowadzać co rok.

Zgodnie z przepisami JAR-FCL szkolenie praktyczne do uzyskania licencji pilota turystycznego obejmuje minimum 45 godzin lotu. Zazwyczaj jest to 120-130 lotów, z czego około 40 samodzielnych. Szkolenie jest podzielone na trzy zadania.

Najpierw jest nauka pilotażu podstawowego w strefie i lotu po kręgu, połączona z nauką startu i lądowania oraz postępowania w sytuacjach niebezpiecznych. Ten etap składa się z kilku faz. Pierwsza to nauka techniki pilotażu, podczas której kursant uczy ...