Spłata długów coraz mocniej ciąży na budżetach państw

Średnio wśród 38 krajów OECD koszty obsługi długu wzrosły w 2024 roku do 3,3% PKB. Tymczasem jeszcze w roku 2021 wynosiły 2,4%.

Według danych Banku Światowego w roku 2023 kraje OECD wydały na obronę średnio 2,4% PKB.

Na cele obronne jako procent PKB dla 38 krajów OECD wzrosły do ​​3,3 procent w 2024 r., co stanowi gwałtowny wzrost z 2,4 procent w 2021 r., zgodnie z raportem Global Debt Report grupy opublikowanym w czwartek.

Z kolei Bank Światowy szacuje, że ta sama grupa wydała 2,4 procent PKB na swoje siły zbrojne w 2023 roku.

Czytaj także: 84,7 mld zł wynosi już kwota niespłaconych długów Polaków w 2024 roku, wzrosła o 1,2 mld zł r/r

Rosną rentowności obligacji rządowych i rośnie zadłużenie państw

Koszty pożyczek wzrosły w ostatnich miesiącach, ponieważ inwestorzy na rynku obligacji zakładają, że podwyższona inflacja w dużych gospodarkach utrzyma się przez dłuższy czas, a emisje długu państwowego będą rosły w związku z zwiększonymi wydatkami na obronę .

OECD ostrzegała, że ​​występujące jednocześnie dwa zjawiska – rosnące rentowności obligacji rządowych oraz rosnące zadłużenie – mogą doprowadzić do ograniczeniem zdolności pożyczkowych w przyszłości, gdy potrzeby inwestycyjne będą większe niż kiedykolwiek. W raporcie OECD podkreślono, że na globalnych rynkach długu mogą wystąpić sytuacje kryzysowe.

Nowe emisje długu w krajach OECD wyniosą w 2025 roku 17 bln dol. , a w roku 2024 wyniosły 16 bln dol., zaś w 2023 14 bln dolarów. Ta fala emisji długu wzbudza obawy dotyczące stabilności makroekonomicznej w Wielkiej  Brytanii, Francji, a nawet w  Stanach Zjednoczonych.

Sytuację komplikuje dodatkowo wyższa rentowność obligacji, co sprawia, że refinansowanie istniejącego długu jest droższe. Raport OECD zauważa, że prawie 45%  długu państwowego krajów OECD zapadnie do 2027 roku. Dług będzie rolowany, to znaczy obligacje zapadające, których emisje przeprowadzano w okresie niskich stóp procentowych będą zastąpione przez nowe znacznie wyżej oprocentowane.

Czytaj także: EBC miał prawie 8 mld euro straty w 2024 roku

Mniej obligacji rządowych w bankach centralnych

Do kosztownych warunków obsługi długu dochodzi zmieniający się profil posiadaczy obligacji państwowych. Wartość obligacji rządowych w posiadaniu banków centralnych spadła o 3 bln dol. od szczytowego momentu w roku 2021. W tym roku według OECD spadnie o kolejny 1 bln dol.

Oznacza to, że inwestorzy prywatni, którzy są wrażliwi na niepewność geopolityczną i makroekonomiczną będą musieli kupić dodatkowe pakiety obligacji. Ta wrażliwość naraża emitentów na większą zmienność warunków i może prowadzić do skokowego wzrostu rentowności obligacji.

Koszt odsetek od długu państwowego w relacji do PKB:

Źródło: OECD, GUS, Ministerstwo Finansów, Obliczenia własne