Seniorze nie daj się oszukać. Rusza kampania społeczna policjantów, strażników miejskich i bankowców

Wyłudzanie pieniędzy od seniorów, którzy z typową dla siebie otwartością, chętnie nawiązują kontakty z obcymi to dla oszustów łatwy sposób na szybkie wzbogacenie się. Ludzie w podeszłym wieku najczęściej nie zdają sobie sprawy z zagrożenia – na oszustwa najbardziej narażeni są ludzie mieszkający samotnie, bez rodziny, którzy łatwowiernie dają się zwieść metodzie „na wnuczka” czy „na policjanta”. Ofiarami przestępców padają jednak także osoby, na co dzień rozważne, aktywne w lokalnym środowisku, które poddają się manipulacji i ostatecznie dają się okraść.

– Przygotowana wspólnie akcja obejmuje szereg działań informacyjno-edukacyjnych realizowanych przez policjantów, strażników miejskich i bankowców. Przygotowaliśmy plakaty, ulotki do rozdawania w bankach, na komisariatach, w siedzibach straży. Dystrybuować będziemy je także na licznych spotkaniach i wykładach – nie tylko z seniorami, ale także z ich dziećmi i wnukami – powiedział asp. sztab. Mariusz Mrozek z Komendy Stołecznej Policji.

Metody naciągania osób starszych bazują najczęściej na zaufaniu, jakim cieszą się wśród nich urzędnicy, administratorzy czy przedstawiciele różnorakich stowarzyszeń. Oszuści, podając się za  policję, rodzinę, pracowników ZUS-u, opieki społecznej czy fundacji, bez problemu wchodzą do domu, swoją wizytę tłumacząc koniecznością uiszczenia zaległej opłaty, wręczenia korzyści majątkowej, bądź zachęcają do wsparcia zbiórki na szczytny cel. Często potencjalnie ofiara nieświadomie wskazuje miejsce przechowywania gotówki, a sprawca, korzystając z chwili jego nieuwagi, kradnie oszczędności i inne cenne przedmioty, znajdujące się w mieszkaniu.

Najczęstsze oszustwa

Najczęściej oszustwa opierają się o kontakt telefoniczny, kiedy seniorzy namawiani są na przekazanie komuś albo pozostawienie w jakimś miejscu gotówki lub kosztowności. Często skłania się ich do wypłat oszczędności z banku, a nawet do zaciągania kredytów.

– W ramach uruchamianej dziś akcji, która jest pilotażem szerszego projektu, w warszawskich placówkach bankowych pojawią się policjanci oraz strażnicy miejscy, wyposażeni w specjalne materiały informacyjne przeznaczone zarówno dla klientów, jak i dla pracowników banków. Plakaty i specjalnie skonstruowane ulotki mają pomóc obu stronom zorientować się w tym, że właśnie dochodzi do próby wyłudzenia – mówi Przemysław Barbrich, dyrektor w Związek Banków Polskich.

Zagrożeniem są także osoby podszywające się pod pracowników firm oferujących np. usługi telekomunikacyjne. Kusząc obietnicą bardziej korzystnych niż dotychczas warunków, podsuwają do podpisu umowy zobowiązujące seniorów do regularnego uiszczania wysokich opłat na konta prywatnych przedsiębiorstw.

Zagrożenia dla seniora

Zagrożeniem są także osoby podszywające się pod pracowników firm oferujących np. usługi telekomunikacyjne. Kusząc obietnicą bardziej korzystnych niż dotychczas warunków, podsuwają do podpisu umowy zobowiązujące seniorów do regularnego uiszczania wysokich opłat na konta prywatnych przedsiębiorstw.

– Metody stosowane przez przestępców są ciągle zmieniane i doskonalone, dlatego nie koncentrujemy się wyłącznie na jednym rodzaju oszustw, ale pokazujemy ich pełen zakres. Naszym celem jest dotarcie do seniorów z informacją, że każdy może zostać oszukany. Niezmiernie ważne jest to, żeby o tym problemie informować także dzieci i wnuki seniorów, aby każdy osobiście porozmawiał ze swoimi rodzicami lub dziadkami. Bardzo się cieszymy, że naszą akcję wspierać będą m.in. Metro Warszawskie, Miejskie Zakłady Autobusowe w Warszawie, Tramwaje Warszawskie, a także TV Student – powiedział Grzegorz Staniszewski, Naczelnik Wydziału Profilaktyki i Planowania, Straży Miejskiej m. st. Warszawy.

Na potrzeby kampanii opracowano szereg materiałów informacyjnych w postaci m.in. plakatów, ulotek, banerów internetowych, animacji i informatorów. Stworzono także stronę internetową www.SeniorzeNieDajSie.pl, gdzie można szybko dowiedzieć się tego, jakimi metodami posługują się przestępcy i jak reagować w przypadku próby wyłudzenia.

Najczęściej spotykane przypadki oszustw, na które trzeba uważać:

• Na wnuczka: dzwoni ktoś podający się za rodzinę lub przyjaciela rodziny i prosi o pomoc finansową w związku z wypadkiem, chorobą albo wyjątkową okazją do zarobienia pieniędzy. Sytuacja jest nagła i wymaga natychmiastowej reakcji ze strony seniora i uniemożliwienie kontaktu z kimkolwiek
• Na policjanta: Dzwoni policjant i informuję, że grupa przestępcza chce ofiarę okraść – np. z lokat w banku i prosi o współpracę.
• Na zaliczkę, przedpłatę czy nadpłatę: Nakłanianie do przesłania pieniędzy z góry za jakiś produkt lub usługę lub przekazanie czeku na kwotę wyższą niż ustalona cena, z prośbą o odesłanie nadwyżki środków za pośrednictwem przekazu pieniężnego (jednak czek okazuje się fałszywy).
• Na ofertę pracy: Prośba o przesłanie pieniędzy w zamian za przyjętą propozycję zatrudnienia.
• Na loterię, nagrodę: Zawiadomienie o wygranej na loterii i prośbę o wysłanie pieniędzy, aby móc odebrać nagrodę.
• Na nieruchomość: Oferta wynajmu/zakupu nieruchomości i prośba Cię o wysłanie pieniędzy, podając przyczyny, które wydają się zasadne, jednak nieruchomość nie jest prawdziwa.
• Na zakupy przez internet: Prośba o przesłanie pieniędzy w celu zapłaty za produkt, przedmiot aukcji lub usługę reklamowaną przez Internet.
• Na znajomości: Ofiara poznaje kogoś przez internet, związuje się z tą osobą, a następnie jest proszona o przysłanie pieniędzy
• Na chwilówkę: Propozycja unikalnej promocji uzyskania pożyczki, potem okazuje się, że faktyczne oprocentowanie jest bardzo wysokie
• Na pracownika administracji, hydraulika, pracownika socjalnego: Pod pretekstem wywiadu środowiskowego, sprawdzenia stanu technicznego instalacji w mieszkaniu, wykorzystując chwile nieuwagi, dokonywane są kradzieże pieniędzy lub kluczy do mieszkania;
• Na dostawcę prądu / usług telekomunikacyjnych: W ramach fałszywej promocji podkładane są umowy z zawyżonymi stawkami z inną firmą.