Sektor finansowy, a może już technologiczny?

Bogdan Derdziński
Vice President, Edge One Solutions

Od początku XXI w. w sektorze finansowym widoczne są coraz bliższe powiązania z nowymi technologiami. Pytanie, czy sektor bankowy jest jeszcze finansowy, czy już technologiczny, przestało być akademicką dyskusją, stając się kluczowym elementem strategii biznesowej. W dobie cyfrowej transformacji tradycyjna bankowość przeobraziła się w jeden z najbardziej cyfrowych obszarów naszego życia – sektor fintech.

Nowe technologie są fundamentem sukcesu

Bankowość nie jest w stanie funkcjonować bez nowoczesnych technologii – od wewnętrznych operacji, procedur i systemów, poprzez komunikację z klientami, aż po współpracę z innymi podmiotami. Potwierdzają to twarde dane: według raportów Związku Banków Polskich, zdecydowana większość operacji bankowych w Polsce – często ponad 90% – jest realizowana cyfrowo, głównie poprzez bankowość mobilną i internetową. Oznacza to, że faktyczna wartość banku spoczywa dziś nie tylko na aktywach i kapitale, ale przede wszystkim na infrastrukturze IT, architekturze danych i zdolności do szybkiej adaptacji technologicznej.

Dla zarządów ta zmiana oznacza konieczność postrzegania wydatków na IT nie jako kosztu operacyjnego (OPEX), lecz jako inwestycji kapitałowej (CAPEX) w przyszłe źródła przychodów.

Fintech w Polsce jako siła napędowa innowacji

Polska jest unikalnym przykładem, gdzie fintech stał się motorem wzrostu sektora finansowego. Dojrzałość polskiego rynku i jego relatywnie wysoki stopień skonsolidowania pozwoliły na szybkie wdrożenie i masową akceptację innowacyjnych rozwiązań.

Polskie fintechy często działają jako zewnętrzne centra R&D dla banków. Dzięki modelowi fail fast testują niszowe innowacje szybciej, niż mogłoby to zrobić wewnętrzne IT dużego banku. Dla zarządu strategiczne jest posiadanie jasno zdefiniowanej polityki „Build, Buy or Partner”.

Build (Twórz): Wewnętrzne utrzymanie i rozwój systemów core’owych i bezpieczeństwa.

Buy (Kupuj): Akwizycja małych, wyspecjalizowanych fintechów, które wypełniają luki w kompetencjach.

Partner (Współpracuj): Włączanie innowacyjnych rozwiązań do ekosystemu banku.

To dynamiczne partnerstwo cementuje pozycję Polski jako jednego z najbardziej zaawansowanych cyfrowo rynków bankowych w Europie.

Aktualne rozwiązania w sektorze bankowym

Kluczowym elementem sukcesu sektora finansowego jest dostosowanie się do potrzeb klientów, a także pozostawanie o krok przed nimi. Rewolucja w doświadczeniu klienta (CX) koncentruje się na dwóch wektorach: wyjściu poza usługi finansowe i personalizacji predykcyjnej.

Standardowa personalizacja oferuje kredyt samochodowy klientowi, który ostatnio kupił samochód. Bankowość behawioralna idzie o krok dalej: wykorzystuje zaawansowane modele Machine Learning (ML) do analizy nawyków transakcyjnych, historii wpływów i wzorców wydatkowych, aby przewidzieć potrzeby. System nie czeka na zdarzenie, lecz proaktywnie sugeruje np. restrukturyzację długu, czy ofertę kredytu hipotecznego, gdy model predictive analytics wskaże zbliżającą się potrzebę. To przekształca bank z reaktywnego dostawcy w proaktywnego doradcę finansowego dostępnego na smartfonie klienta. Aplikacja mobilna banku nie jest już tylko interfejsem do zarządzania kontem. Staje się centrum dowodzenia finansami i życiem codziennym.

Wyważenie bezpieczeństwa

Wraz z postępującą cyfryzacją rośnie również zaawansowanie cyberprzestępczości. Dla sektora finansowego zarządzanie ryzykiem to dziś nie tylko kwestia zgodności, ale warunek zaufania i ciągłości biznesu.

Tradycyjna obrona obwodowa nie wystarcza w erze chmury i pracy zdalnej. Potrzebna jest architektura Zero Trust, w której żadne żądanie dostępu nie jest domyślnie zaufane. Równocześnie inwestycje w AI i uczenie maszynowe pozwalają szybciej wykrywać anomalie i chronić przed atakami socjotechnicznymi.

Kluczem do satysfakcji klientów jest bezinwazyjne bezpieczeństwo. Biometria i analiza behawioralna eliminują potrzebę haseł, zwiększając zarówno poziom ochrony, jak i komfort użytkowania. Badania pokazują, że usprawnienie logowania i autoryzacji przekłada się bezpośrednio na wyższe wskaźniki NPS i mniejszą liczbę porzucanych transakcji.

Przyszłość bankowości: sztuczna inteligencja i Open Banking

Patrząc w przyszłość, strategiczne przewagi konkurencyjne będą generowane w dwóch obszarach: zaawansowanej analityce opartej na AI oraz otwarciu na dane w ramach koncepcji Open Finance.

Sztuczna inteligencja odchodzi od prostych interakcji oraz generatywnych czatów dla klientów. W skali całego sektora finansowego jest motorem dla efektywności kosztowej, zarządzania ryzykiem oraz narzędziem generowania nowych przychodów.

Poprzez inteligentną automatyzację (IA) i robotyzację procesów biznesowych (RPA), AI przejmuje rutynowe procesy w back-office, redukując koszty operacyjne nawet do 50%.

Modele AI rewolucjonizują system scoringowy, umożliwiając bardziej precyzyjną ocenę zdolności kredytowej i lepsze zarządzanie kapitałem wymaganym na pokrycie ryzyka.

Kolejnym krokiem w rozwoju sektora finansowego jest obranie kierunku Open Finance. Dyrektywa PSD2 była tylko przystankiem. Open Banking ewoluuje w kierunku Open Finance, a docelowo Open Data, gdzie dostęp do danych klienta będzie rozszerzony poza konta płatnicze na produkty kredytowe, inwestycyjne i ubezpieczeniowe. Banki, które potraktują takie podejście biznesowe jako szansę, a nie obowiązek, mogą przeobrazić się w agregatory usług finansowych. Umożliwi to tworzenie ekosystemów partnerskich, w których bank staje się zaufanym integratorem danych i usług.

Wpływ na klienta: od transakcji do doświadczenia

Miara sukcesu technologicznej transformacji banku nie leży w efektywności systemów, ale w poziomie zadowolenia i lojalności klienta, które są mierzone doświadczeniem (CX). Współczesny klient oczekuje, że bank będzie nie tylko bezpieczny i efektywny, ale przede wszystkim spersonalizowany i spójny w każdym punkcie styku.

Bank już nie tylko przetwarza transakcje, ale angażuje się w finansowe życie klienta. Dzięki analizie danych w czasie rzeczywistym, może stworzyć unikalną ścieżkę klienta, oferując mu produkt lub usługę (np. ubezpieczenie podróżne, alert o zbliżającej się dacie spłaty raty) dokładnie wtedy, gdy jest on najbardziej potrzebny. To odwraca paradygmat: bank przestał sprzedawać, a zaczął doradzać.

Kluczowa jest również realizacja strategii omnichannel. Oznacza to gwarancję, że doświadczenie klienta jest płynne i spójne (Seamless Experience) niezależnie od kanału. Cyfryzacja nie wyeliminowała oddziałów, ale zmieniła ich rolę: pracownik placówki, dzięki dostępowi do kompleksowej cyfrowej historii klienta, przeistoczył się z kasjera w doradcę, zdolnego do świadczenia wysoce spersonalizowanych usług. Właśnie ta spójność i hiperpersonalizacja bezpośrednio korelują ze wskaźnikami Net Promoter Score (NPS) i są najlepszym zabezpieczeniem przed utratą klienta.

Technologia jako wektor przyszłości sektora finansowego

Transformacja polskiej bankowości pokazuje, że fintech to nie trend, lecz trwała tożsamość branży. Banki stały się nowoczesnymi firmami technologicznymi z licencją bankową, opartymi na synergii innowacji, bezpieczeństwa i doświadczenia klienta.

Dziś wyzwaniem nie jest technologia, lecz pozyskanie talentów, zdolnych do zarządzania architekturami AI i chmurowymi. Banki muszą rozwijać agile’ową, data-driven kulturę, akceptującą kontrolowane ryzyko.

W erze Open Finance przewagą nie są dane, lecz ich etyczne monetyzowanie i tworzenie partnerstw wokół nich. W świecie rosnących cyberzagrożeń Zero Trust i inwestycje w AI dla bezpieczeństwa stają się podstawą zaufania.

Liderami przyszłości będą instytucje, które potraktują technologię jako strategiczny kapitał, a nie koszt – gdzie innowacja napędza przychody, bezpieczeństwo buduje zaufanie, a personalizacja lojalność.