Rynek Finansowy. Nieuczciwe praktyki: Cicha rewolucja na rynku finansowym

Ewolucja rynku finansowego nie jest wyłącznie kwestią ostatnich dziesięciu lat, liczonych od upadku Lehmann Brothers. Proces ten zapoczątkowany został wraz z pojawieniem się pierwszego pieniądza w Mezopotamii, i od tego czasu towarzyszył tak przełomowym wydarzeniom, jak emisja aureus w antycznym Rzymie, powstanie i dominacja bankowej potęgi Medyceuszy czy też reforma parytetu pieniądza z Bretton Woods.

Jednym z obszarów, w którym ostatnio zachodzą fundamentalne zmiany jest zarządzanie ryzykiem stóp procentowych. Jest to związane nie tylko z aktualnymi uwarunkowaniami makroekonomicznymi. Cicha rewolucja zachodzi w zakresie opracowywania i stosowania wskaźników stóp procentowych.

Takie skróty, jak WIBOR, LIBOR, EURIOR stanowią od kilku lat gwiazdy zarówno w świecie finansowym, jak również i w publicystyce gospodarczej. Część z tych gwiazd już za moment zgaśnie, muszą zatem pojawić się nowe. Warto zadać pytania: jakiego rodzaju zmiany zachodzą na obecnym rynku finansowym? Jakich procesów jesteśmy świadkami, a nawet kreatorami?

Zmiany w obszarze wskaźników referencyjnych stanowią obecnie nośny temat z uwagi na zmianę wymogów prawnych w zakresie ich tworzenia i stosowania. Do roku 2016 podmiot opracowujący indeksy nie dźwigał na sobie w zasadzie żadnej odpowiedzialności. Konsumenci, regulatorzy i banki nie interesowali się specjalnie tym, jak powstaje liczba, która potem jest powszechnie używana w tysiącach umów kredytowych. Sami klienci, a nawet bankierzy mówili „jakiś-IBOR”. To się jednak zmieniło.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014, zwane rozporządzeniem BMR, nakłada na administratora wskaźników obowiązki i odpowiedzialność porównywalne z tymi, które odnoszą się do banków, funduszy inwestycyjnych lub do izb rozliczeniowych. Bycie administratorem wskaźników referencyjnych stało się skomplikowanym i odpowiedzialnym przedsięwzięciem.

O co tyle hałasu?

Rozporządzenie BMR wprowadza uregulowania dotyczące indeksów stosowanych przez banki w instrumentach i umowach finansowych. Oprócz wskaźnika podstawowego podmiot stosujący wskaźniki powinien posiadać rozwiązania, procedury i wskaźniki alternatywne – na wypadek, gdyby dotychczas stosowane indeksy przestały istnieć. Brak takich rozwiązań automatycznie generuje ryzyko operacyjne, ...