Rynek finansowy: MdM – korzyści i straty

Robert Nogacki

Do końca ubiegłego roku młodzi ludzie mogli skorzystać z rządowego programu pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania. Rodzina na Swoim działała od 2007 r. W ciągu pięciu lat udzielono ponad 180 tys. kredytów. Teraz zastąpić ma ją nowy program: Mieszkanie dla Młodych. Jak informuje Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, obecnie trwają uzgodnienia międzyresortowe nad nowym projektem. Wersja optymistyczna, ale i realna, jest taka, że wejdzie w życie w połowie tego roku, a wnioski na preferencyjne kredyty w ramach MdM będzie można składać już na początku 2014 r.

Założeniem nowego programu ma być poprawa sytuacji na rynku nieruchomości, na którym twa obecnie zapaść, związana z malejącą zdolnością kredytową Polaków i pogłębiającymi się skutkami kryzysu gospodarczego. Resort szacuje, że z Mieszkania dla Młodych skorzystać będzie mogło nawet 36 tys. rodzin rocznie. Wielu ekspertów twierdzi jednak, że będzie on mniej korzystny dla klientów niż wygasły z końcem 2012 r. program Rodzina na Swoim. Czy rzeczywiście?

Uszczknąć z Rodziny

Przedstawiciele ministerstwa wielokrotnie wskazywali, że nowy program zbudowany został dzięki doświadczeniom zdobytym w ciągu pięciu lat funkcjonowania Rodziny na Swoim. Być może dlatego MdM zawiera kilka elementów podobnych do swojego poprzednika. Przede wszystkim tę samą grupę beneficjentów. Podobnie jak RnS, program Mieszkanie dla Młodych skierowany jest do małżeństw, osób samotnie wychowujących dziecko oraz singli. Pozostałością po Rodzinie na Swoim jest także limit wieku beneficjentów. Początkowo program ten nie określał granicy wieku, wprowadzono ją dopiero z końcem 2011 r. Nie dotyczyła jednak osób samotnie wychowujących dzieci oraz małżeństw, w których przynajmniej jeden z małżonków nie ukończył 35. roku życia. Mieszkanie dla Młodych jasno określa granicę: beneficjentami programu będą mogły zostać osoby w wieku do 35 lat, niezależnie od tego, czy są to małżeństwa, single, czy osoby samotnie wychowujące dzieci. Po RnS pozostały także limity cen nieruchomości oraz metrażu. W tamtym programie dopłata obowiązywała na domy o powierzchni maksymalnie 140 m2 (dopłata do 70 m2), mieszkania dla rodzin do 75 m2 (dopłata tylko do 50 m2) i mieszkania dla singli maksymalnie o powierzchni 50 m2 (dopłata do 30 m2). W nowym programie limity są jednakowe dla wszystkich. Beneficjenci będą mogli nabyć mieszkania o maksymalnej powierzchni 75 m2, z rządową dopłatą do 50 m2. Ustalając takie limity, rząd chce zapobiec dofinansowaniu mieszkań o wysokim standardzie i wykluczyć korzystanie z programu osób, które stać na zaciągnięcie kredytu komercyjnego. Ustalono także limity cen nieruchomości kwalifikujących się do programu. Wskaźniki dla gmin sąsiadujących z dużymi aglomeracjami i miastami wojewódzkimi mają być wyższe o 20 proc. w stosunku do RnS. To zapewne ucieszy przyszłych klientów. W programie Rodzina na Swoim wielokrotnie zmieniano limity cen nieruchomości. Ostatnia modyfikacja była szeroko krytykowana przez branżę, ale i klientów. W największych polskich miastach brakowało nieruchomości, kwalifikujących się do programu. Wzrost limitów oznacza więc większą dostępność mieszkań, nie tylko w największych polskich aglomeracjach, ale i w mniejszych miastach.

Tylko na nowe

Na tym, rzec można, pozytywne różnice się kończą. Jedną z najbardziej krytykowanych zmian jest dofinansowanie nowym programem wyłącznie zakupu mieszkań z rynku pierwotnego. W ramach Rodziny na Swoim beneficjenci mogli wybrać, czy mieszkanie chcą zakupić od dewelopera, czy pozyskać je na rynku wtórnym. Częściej, głównie przez wzgląd na mniejsze koszty i fakt, że nie trzeba wiele w nie inwestować, wybierali te ostatnie. Rozkładało się to w granicach od 47 do nawet 69 proc. Rekord zanotowano, jak wynika z ostatnich danych Banku Gospodarstwa Krajowego, w 2008 r., kiedy zaciągnięte na preferencyjnych warunkach kredyty na zakup mieszkań z rynku wtórnego stanowiły 69,33 proc. wszystkich. Tylko 9,1 proc. kredytów zaciągnięto wtedy na zakup mieszkań z rynku pierwotnego. Najwięcej mieszkań od ...